Esas No: 2020/19712
Karar No: 2022/16680
Karar Tarihi: 15.11.2022
Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/19712 Esas 2022/16680 Karar Sayılı İlamı
8. Ceza Dairesi 2020/19712 E. , 2022/16680 K.Özet:
Asliye Ceza Mahkemesi'nde Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması suçlamasıyla görülen bir davada sanık mahkum edildi. Ancak temyiz başvurusu sonucu Anayasa Mahkemesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'na eklenen geçici bir maddeyi Anayasa'ya aykırı buldu ve iptal etti. Bu nedenle mahkemenin tekrar değerlendirme yapması ve lehe hükümler içeren yeni bir kanun madde uygulaması gerekiyor. Bu sebeple hüküm bozuldu ve 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesine göre yeniden değerlendirme yapılması kararlaştırıldı. İptal edilen madde ise, 5271 sayılı CMK'nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki \"hükme bağlanmış\" ibaresiydi. Bu madde, basit yargılama usulünün \"hükme bağlanmış dosyalarda\" uygulanmasını engelliyordu. Suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği prensiplerinin güvence altına alındığı Anayasa'nın 38. maddesi, lehe kanunun uygulanması prensibine sahip Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 7/1. maddesi ile uyumludur.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Çocuğun kaçırılması ve alıkonulması
HÜKÜM : Mahkumiyet
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesi'nin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazı bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 15.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.