Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2021/8207 Esas 2022/16614 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Mahkeme, basit yargılama usulüyle ilgili kanun maddesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna karar vermiş ve bu nedenle daha önce kesinleşmiş dosyalarda basit yargılama usulünün uygulanamayacağı hükmü iptal edilmiştir. Bu nedenle, lehe hükümler içeren dosyalarda CMK'nın 251/3. maddesinin uygulanması gerektiği ve bu konuda mahkeme tarafından yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu doğmuştur. Kararın detaylı açıklaması ise şöyledir:
- Mahkeme, suçun kanuniliği ilkelerinin Anayasa ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi tarafından güvence altına alındığını vurgulamıştır.
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'na eklenen geçici 5. madde(d) bendindeki \"hükme bağlanmış\" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa'ya aykırı olduğu ve iptaline karar verildiği belirtilmiştir.
- Bu nedenle, daha önce kesinleşmiş dosyalarda basit yargılama usulünün uygulanamayacağı hükmü geçersiz hale gelmiştir.
- Basit yargılama usulü engelinin aşılmasıyla lehe hükümleri içeren dosyalarda CMK'nın 251/3. maddesinin uygulanmasının imkanının doğduğu ve bu konuda mahkeme tarafından yeniden değerlendirme yapılması gerektiği ifade edilmiştir.
- Sonuç olarak, hükmün bu nedenle bozulduğu belirtilerek, 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince kararın bozulduğu kaydedilmiştir.
Kanun Maddeleri:
- 3091 sayılı yasa
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun geçici 5. maddesi
- 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesi
- 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi
- 1412 sayılı Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu'nun 321. maddesi

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : 3091 sayılı yasaya aykırılık
HÜKÜM : Mahkumiyet

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. Maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda.... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanık müdafiinin temyiz itirazı bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan diğer yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 15.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.