Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/14386 Esas 2012/461 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/14386
Karar No: 2012/461
Karar Tarihi: 25.01.2012

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/14386 Esas 2012/461 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Muş Valiliği'nin kararı ile Muş-Başhan yolunun kamulaştırılması nedeniyle, davacıya ait taşınmaz üzerinde yapılması gereken kamulaştırma işlemleri sonucu, davalıya ait ATM cihazının yolun yapımının ardından taşınmazın kamulaştırma sınırını ihlal ettiği iddiasıyla açılan davada, mahkeme müdahale olgusunun sabit olduğu gerekçesiyle davayı kabul etmiştir. Ancak, dava dışı İl Özel İdaresi adına kayıtlı olan taşınmazda ATM cihazının bulunduğu bölüm hakkında yanılgılı değerlendirme yapıldığı ve idarenin bu konuda dava açması için önel verilmesi gerektiği belirtilerek, davalının temyiz itirazları üzerine hüküm bozulmuştur.
Kanun Maddeleri:
- 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu, 25. madde
- 4650 sayılı Kanunun 14. maddesi
- 743 sayılı Medeni Kanunun 633. maddesi
- 4721 sayılı Medeni Kanunun 705. maddesi
- 4721 sayılı Medeni Kanunun 999. maddesi (eski 912. madde)
1. Hukuk Dairesi         2011/14386 E.  ,  2012/461 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ: MUŞ 1. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 15/06/2010
    NUMARASI : 2009/233-2010/519

    Taraflar arasında görülen davada;
    Davacı, Muş  Valiliğinin 15.07.1954  tarih ve 106  sayılı  kararı  ile  Muş-Başhan  yolunun 0-220 km"leri arasında ve 50 m"lik kamulaştırma sınırı dahilinde kalan  taşınmazların  karayolu  yapımı   nedeniyle  kamulaştırılmasına karar  verildiğini, .. ada 2/B parsel  sayılı  taşınmaz  üzerinde  kamulaştırma  işlemlerinin  yapıldığını davalıya  ait  ATM cihazının  karayoluna  taştığını  ve  kamulaştırma  sınırını  ihlal  ettiğini  ileri  sürerek, elatmanın  önlenmesi  ve yıkım  isteminde  bulunmuştur.
    Davalı, İl Özel İdaresi ile yapılan protokol sonucu kendilerine gösterilen yere cihazın kurulduğunu, haksız müdahalenin bulunmadığını belirtip davanın reddini savunmuştur.
    Mahkemece, müdahale  olgusunun  sabit  olduğu  gerekçesiyle  davanın kabulüne  karar  verilmiştir.
    Karar, davalı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi  raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
    Dava, Karayolları Genel Müdürlüğünce açılan elatmanın önlenmesi ve yıkım  isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; çekişme konusu 26 ada 2 parsel sayılı taşınmazın dava dışı İl Özel İdaresi adına kayıtlı olduğu, 19.06.2009 tarihli bilirkişi raporu ve ekli krokide davalı Vakıflar Bankasına ait ATM cihazının bulunduğu bölümün 2 parsel sınırları içinde kaldığı anlaşılmaktadır.
    Bilindiği üzere, 2942 sayılı Kamulaştırma Yasanın 25. maddesi hükmü uyarınca, kamulaştırma işlemlerinin tamamlanması ile mülkiyetin kamulaştıran idareye geçeceği öngörülmüş iken, anılan maddeyi değiştiren ve 24.04.2001 tarihinde yürürlüğe giren 4650 sayılı yasanın 14. maddesi ile, mülkiyetin kamulaştıran idareye intikali tescil koşuluna bağlanmıştır.
    Öte yandan; 743 sayılı Medeni Yasanın 633. ve 4721 sayılı Türk Medeni Yasasının 705. maddelerinde de, kamulaştırma işlemi ile ilgili mülkiyetin tescilden önce kazanılacağını bildirmekle beraber, tasarruf işlemlerinin yapılabilmesini mülkiyetin tapu kütüğüne tescil edilmiş olmasına bağlamıştır. Türk Medeni Yasasının 999. maddesi de (eski 912. madde), “özel mülkiyete tabi olmayan ve kamunun yararlanmasına ayrılan (somut olayda, Muş-Bitlis karayolu) taşınmazlar, bunlara ilişkin tescili gerekli bir ayni hakkın kurulması söz konusu olmadıkça kütüğe kaydolunmaz. Tapuya kayıtlı bir taşınmaz, kayda tabi olmayan bir taşınmaza dönüşürse, tapu sicilinden çıkarılır” hükmüne amirdir.   
    Eldeki davada, söz konusu yerle ilgili sicil halen dava dışı İl Özel İdaresi adına kayıtlı olup, bu kayıt yolsuz dahi olsa, hukuksal varlığını henüz korumaktadır ve iptale kadar geçerli sayılır.
    Yargıtay HGK.nun 2005/8-22 esas, 2005/64 karar sayılı ilamında da bildirildiği üzere, dava açmak da tasarrufi bir işlem kabul edildiğine göre, uyuşmazlığın sağlıklı bir sonuca ulaştırılabilmesi ve davanın görülebilir bir nitelik kazanması bakımından anılan idare adına var olan kaydın yolsuz olup olmadığının, bu anlamda kamulaştırma işlemlerinin tamamlanıp tamamlanmadığının açıklığa kavuşturulması, bunun sonucu olarak idareye söz konusu kaydın kütükten terkini imkanının tanınması, diğer bir deyişle bu konuda dava açması için önel verilmesi, açıldığı taktirde mahkemece terkin isteğinin kabulü ya da reddi yönünde verilecek karar doğrultusunda eldeki davanın hükme bağlanması gerekeceği kuşkusuzdur.
    Hal böyle olunca; yukarıda açıklanan şekilde bir araştırma ve değerlendirme yapılmaksızın  .. ada 2 parselin mülkiyet alanında kalan ve 19.06.2009 tarihli bilirkişi raporu ile ekli krokide 12.13 m2 olarak gösterilen bölüm bakımından yanılgılı değerlendirme ile davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru olmadığı gibi, kabule görede ATM cihazı İl Özel İdaresine ait parselde kalmakta olup, davada yer almayan idarenin taraf olmadığı bir davada yıkım kararı verilmeside isabetli değildir.
    Davalının bu yönlere değinen temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK."nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 25.01.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.


     

    Hemen Ara