Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/16671 Esas 2022/17002 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Ceza Mahkemesi, bir hükümlü ya da tutuklunun kaçması suçundan mahkumiyet hükmü verdi. Ancak, Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesi, Ceza Muhakemesi Kanunu'nun geçici 5. maddesindeki \"hükme bağlanmış\" ibaresinin Anayasa'ya aykırı olduğuna karar verdi ve iptal etti. Bu nedenle, basit yargılama usulünün uygulanması imkanının doğması ve yeniden değerlendirme yapılması gerektiği belirtildi ve mahkeme kararı bozuldu. Kanun maddeleri ise şöyle açıklanabilir:
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin \"01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz\" bölümündeki \"hükme bağlanmış\" ibaresi Anayasa'ya aykırı bulunarak iptal edildi.
- 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesi suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliğini güvence altına almaktadır.
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 7/1. maddesinde de suçun kanuniliği ilkesine yer verilmekte ve \"lehe kanunun uygulanması ilkesi\" benimsenmektedir.
- CMK'nın 251/3. maddesi, basit yargılama usulünün uygulanacağı halleri belirtmektedir.

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hükümlü veya tutuklunun kaçması
HÜKÜM : Mahkumiyet
Gereği görüşülüp düşünüldü:
Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki "hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 17.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.