Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/15682 Esas 2022/16988 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ceza Dairesi'nin 2020/15682 E. ve 2022/16988 K. sayılı kararına göre, asliye ceza mahkemesi tarafından verilen hükümde, suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği ilkesini güvence altına alan Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesine aykırılık tespit edilmiştir. Bu nedenle, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun geçici 5. maddesinde yer alan \"hükme bağlanmış\" ibaresi Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiştir. Bu iptal sonrasında, mahkemeler, basit yargılama usulü uygulanmamasının önünü açan bu ibare nedeniyle lehe hükümler içeren Kanun maddelerinin uygulanması imkanına sahip olmuştur. Bu sebeple, sanığın temyiz itirazları yerinde görülmüştür ve hüküm BOZULMUŞTUR.
Detaylı Kanun Maddeleri:
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun geçici 5. maddesi: Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün \"hükme bağlanmış dosyalarda\" uygulanmasını engelleyen ve Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen ibare.
- Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesi: Suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği ilkesini güvence altına alan madde.
- 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 38. maddesi: Suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği ilkesini güvence altına alan madde.
- 1412 sayılı Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu'nun 321. maddesi: Hükmün bozulduğu durumlarda yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğunu düzenleyen madde.
- 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi: Bozulan hüküm için yeniden yargılama yapılmasını gerektiren madde.

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hükümlü veya tutuklunun kaçması
HÜKÜM : Mahkumiyet

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki "hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 17.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.