Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/15640 Esas 2022/16994 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ceza Dairesi'nin 2022/16994 K. sayılı kararı, hükümlü veya tutuklunun kaçması suçunda mahkumiyet kararı verilmesine ilişkindir. Kararda, Anayasa Mahkemesi'nin 5271 sayılı CMK'nın geçici 5. maddesindeki \"hükme bağlanmış\" ibaresinin Anayasa'nın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptal edildiğine vurgu yapılmıştır. Bu nedenle, temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK'nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanı doğmuştur. Karar, 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi gereğince BOZULMUŞTUR. Kanun maddeleri detaylı ve açıklayıcı bir şekilde aşağıda verilmiştir:
- 5271 sayılı CMK'nın geçici 5. maddesi: \"01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz.\"
- Anayasa'nın 38. maddesi: \"Suçun ve cezanın kanuniliği ilkesi\"
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 7/1. maddesi: \"Lehe kanunun uygulanması ilkesi\"
- CMK'nın 251/3. maddesi: \"Karar verilmesi gereken hallerde, hüküm davası açılması halinde uygulanacak cezanın azami süresinin beş yıldan fazla olmaması halinde, hükmün sonucu lehe ise, mahkemece yeniden değerlendirilmek üzere bozulur.\"
- 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi: \"Mahkeme kararları kesindir.\"
- 1412 sayılı Ceza Muhakemesi Usulü Kanunu'nun 321. maddesi: \"Bozulan hüküm, Yargıtay kararında gösterilen kanun maddelerine göre yeniden kesin olarak verilmek üzere yerel mahkemeye iade olunur.\"

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hükümlü veya tutuklunun kaçması
HÜKÜM : Mahkumiyet

Gereği görüşülüp düşünüldü:
Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki "hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 17.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.