Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2020/15612 Esas 2022/16992 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Ceza Mahkemesi'nde görülen bir davada, hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan mahkumiyet kararı verildi. Ancak Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun bir kararına dayanarak, sanığın duruşmada hazır olmadığı ve bağışık tutulma hakkının hatırlatılmadığı için yargılamada hukuka aykırı davranıldığı gerekçesiyle hüküm bozuldu. Ayrıca Anayasa Mahkemesi'nin bir kararı sonucu, CMK'nın geçici 5. maddesinde yer alan \"hükme bağlanmış dosyalarda basit yargılama usulü uygulanmaz\" ibaresinin Anayasa'nın 38. maddesine aykırı olduğu ve iptal edildiği belirtildi. Bu nedenle, lehe hükümler içeren CMK'nın 251/3. maddesi uygulanabileceği ve mahkeme tarafından yeniden değerlendirme yapılması gerektiği vurgulandı. Sonuç olarak, hüküm 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULDU.
Kanun Maddeleri:
- CMK'nın 196. maddesi
- 5271 sayılı CMK'nın geçici 5. maddesi
- 2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesi
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesi
- CMK'nın 251/3. maddesi
- 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi
- 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi

MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hükümlü veya tutuklunun kaçması
HÜKÜM : Mahkumiyet

Gereği görüşülüp düşünüldü:
1- Yargıtay Ceza Genel Kurulu'nun 15.11.2018 tarih ve 2018/339-536 sayılı kararında belirtildiği üzere; hüküm tarihinde başka suçtan Sakarya 1 nolu L Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunan ve kendiliğinden duruşmaya gelme olanağı bulunmayan, sorgusu sırasında duruşmalarda bulunmaktan bağışık tutulma hakkı hatırlatılmayan ve bu yönde talebi de bulunmayan sanığın hükmün esasını oluşturan kısa kararın açıklandığı son oturumda hazır bulundurulması veya SEGBİS sisteminde hazır edilmesi gerektiği gözetilmeden yargılamaya devamla hüküm kurulması suretiyle CMK.nın 196. maddesine aykırı davranılması,
2- Dairemizin 2020/2463 Esas sayılı dosyasında 01.10.2020 tarihli kararla, somut norm denetimi yoluyla iptal istemli başvuru üzerine Anayasa Mahkemesinin 14.01.2021 gün ve 2020/81 Esas, 2021/4 sayılı Kararı ile 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa 17.10.2019 tarih ve 7188 sayılı Kanunun 31. maddesiyle eklenen geçici 5. maddesinin "01.01.2020 tarihi itibariyle... hükme bağlanmış ve kesinleşmiş dosyalarda .... basit yargılama usulü uygulanmaz" bölümündeki "hükme bağlanmış" ibaresinin Anayasanın 38. maddesine aykırı olduğuna ve iptaline karar verilmiştir.
2709 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının 38. maddesinde suçun kanuniliği ve cezanın kanuniliği güvence altına alınmıştır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 7/1. maddesinde de aynı güvencelere yer verilerek "lehe kanunun uygulanması ilkesi" benimsenmiştir.
Maddi ceza hukukuna ilişkin hükümler içeren basit yargılama usulünün "hükme bağlanmış dosyalarda" uygulanmasını engelleyen 5271 sayılı CMK.nın geçici 5. maddesinin (d) bendindeki "hükme bağlanmış" ibaresinin basit yargılama usulü yönünden Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmesi nedeniyle temyiz davasına konu dosyalarda lehe hükümler içeren CMK.nın 251/3. maddesinin uygulanması imkanının doğması ve bu konuda mahkemesince yeniden değerlendirme yapılması zorunluluğu,
Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 17.11.2022 gününde oybirliğiyle karar verildi.