Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/12967 Esas 2013/18546 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2013/12967
Karar No: 2013/18546

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2013/12967 Esas 2013/18546 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, murisi ile kayıt malikinin aynı kişi olduğunu iddia ederek tespit davası açtı. Mahkeme davayı reddetti ve davacı temyiz etti. Temyiz incelemesinde, davanın çekişmesiz yargı işi olduğu ve Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği belirtildi. Çekişmesiz yargı işleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 382/1 maddesinde üç ölçütten birine veya birkaçına göre bu yargıya giren işler olarak tanımlanır. Bu ölçütler ilgililer arasında uyuşmazlık olmayan haller, ilgililerin ileri sürebileceği herhangi bir hakkın bulunmadığı haller ve hakimin re’sen harekete geçtiği hallerdir. Kanunun bu maddesi gereğince tapu kayıt maliki ile davacının aynı kişi olduğunun tespiti de çekişmesiz yargı işi olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle, davada görevsizlik kararı verilmesi yerine hüküm kurulması yanlıştır. Kararda geçen kanun maddeleri Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 382/1 ve 383 maddeleridir.
1. Hukuk Dairesi         2013/12967 E.  ,  2013/18546 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    DAVA TÜRÜ : DAVACININ MURİSİ İLE KAYIT MALİKİNİN AYNI KİŞİ OLDUĞUNUN TESPİTİ



    Yanlar arasında görülen davacının murisi ile kayıt malikinin aynı kişi olduğunun tespiti davası sonunda, yerel mahkemece davanın, reddine ilişkin olarak verilen karar davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... "in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü;


    -KARAR-

    Dava, kayıt maliki ile davacının murisinin aynı kişi olduğunun tespiti isteğine ilişikin olup; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun(HMK"nın) yürürlüğü zamanında açılmıştır.
    Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir.
    Bilindiği üzere, HMK"nın 382/1 maddesinde; "Çekişmesiz yargı, hukukun, mahkemelerce, aşağıdaki üç ölçütten birine veya birkaçına göre bu yargıya giren işlere uygulanmasıdır" hükmüne yer verilmiş; bu ölçütler ise ilgililer arasında uyuşmazlık olmayan haller, ilgililerin ileri sürebileceği herhangi bir hakkın bulunmadığı haller ve hakimin re’sen harekete geçtiği haller olarak ifade edilmiştir.
    Kanunda çekişmesiz yargı işlerinin neler olduğu, önce genel çerçevesi belirlenerek daha sonra da mümkün olduğunca sayılarak belirtilmiştir. Ancak bu sayma sınırlı olmadığından, yasa maddesinde sayılmayan fakat çekişmesiz yargı ölçütlerini taşıyan diğer işlerin de çekişmesiz yargı işi olarak kabulü gerekir. Başka bir ifadeyle, 382. maddede sayılmamakla beraber çekişmesiz yargının ölçütlerinden birini veya birkaçını taşıyan bir iş de çekişmesiz yargı işi olarak değerlendirilebilir.
    Bu tür işlerde, talep eden taraf ile hasım gösterilen Tapu Müdürlüğü arasında bir uyuşmazlık yoktur. Tapu Müdürlüğü davada sadece yasal hasım olarak yer almaktadır. Gerçekte, yargılamada taraf değil, sadece ilgilidir. İlgililerin uzlaşması halinde çekişmenin ortadan kalktığından söz edilemiyeceği gibi, ilgili tarafın davayı kabulü de sonuç doğurmaz. Taraflar arasında bu anlamda gerçek bir çekişmenin varlığı söz konusu değildir.

    Diğer taraftan, 382. maddenin 2-ç/1 fıkrasında "Taşınmaz üzerinde taraf oluşturulmasına ve hak ihlaline sebebiyet vermeyecek düzeltmelerin yapılması" çekişmesiz yargı işi olarak sayılmış olup, niteliği itibariyle tapu kayıt maliki ile davacının aynı kişi olduğunun tespiti işleri de bu tanıma uymaktadır.
    Hal böyle olunca, davada ileri sürülen isteğin HMK"nın 382. maddesi kapsamında çekişmesiz yargı işlerinden bulunduğu ve aynı Kanunun 383. maddesi uyarınca uyuşmazlığın Sulh Hukuk Mahkemesinde görülmesi gerektiği dikkate alınarak görevsizlik kararı verilmesi yerine, yazılı biçimde hüküm kurulması doğru değildir.
    Davacının temyiz itirazı açıklanan nedenden ötürü yerindedir. Kabulü ile, hükmün (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK"nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma nedenine göre diğer hususların incelenmesine şimdilik yer olmadığına, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 26.12.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.








    Hemen Ara