Yargıtay 3. Ceza Dairesi 2021/16003 Esas 2022/3096 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Ceza Dairesi, Konya 9. Ağır Ceza Mahkemesi'nin silahlı terör örgütüne üye olma suçundan verdiği mahkumiyet hükmüne ilişkin istinaf başvurusunu reddetti. Ancak, Bölge Adliye Mahkemesi tarafından verilen hüküm temyiz edildi ve yapılan incelemede, sanığın duruşmalı inceleme istemi reddedildi. Ayrıca, sanığın yargılanma sürecinde seçtiği müdafiinin bulunmadığı ve re'sen müdafii görevlendirilmediği için adil yargılanma hakkının ihlal edildiği belirtildi. Bu durum, CMK'nın 188/1 ve 289/1-a-e maddelerine muhalefet olarak görüldü ve karar bozuldu. Kararda bahsedilen kanun maddeleri, CMK'nın 188/1, 299/1, ve 289/1-a-e bendleri ile 5275 sayılı Kanunun 108/4 ve 3713 sayılı Kanunun 5/1 maddeleridir.

Mahkemesi :Ceza Dairesi
İlk Derece Mahkemesi : Konya 9. Ağır Ceza Mahkemesinin 20.11.2018 tarihli ve 2018/282 - 2018/124 sayılı kararı
Suç : Silahlı terör örgütüne üye olma
Hüküm : TCK’nın 314/2, 3713 sayılı Kanunun 5/1, TCK’nın 62, 53/1-2-3, 63, 58/9 maddesi göndermesiyle 58/6-7, 5275 sayılı Kanunun 108/4 maddeleri gereğince kurulan mahkumiyet hükmüne ilişkin istinaf başvurusunun esastan reddi

Bölge adliye mahkemesince verilen hüküm temyiz edilmekle;
Temyiz edenin sıfatı, başvurunun süresi, kararın niteliği ve temyiz sebebine göre dosya incelendi, gereği düşünüldü;
Hükmolunan cezanın süresine göre şartları bulunmadığından sanığın duruşmalı inceleme isteminin CMK’nın 299/1. maddesi uyarınca REDDİNE,
Ayrıntıları dairemizin 09.04.2018 tarih ve 2018/125 esas 2018/1049 karar sayılı kararında belirtildiği üzere;
CMK'nın 188/1. maddesinde; "Duruşmada, hükme katılacak hakimler ve Cumhuriyet savcısı ile zabıt katibinin ve kanunun zorunlu müdafiiliği kabul ettiği hallerde müdafiinin hazır bulanması şarttır." şeklinde duruşmada hazır bulunması gerekenler gösterilirken "zorunlu müdafiyi" mahkeme heyetinden saymıştır.
CMK'nın 289. maddesinin 1-a-e bendlerinde, kanuna kesin aykırılık halleri içinde, "mahkemenin kanuna uygun olarak teşekkül etmemiş olması ile Cumhuriyet savcısı veya duruşmada kanunen mutlaka hazır bulunması gereken kişilerin yokluğunda duruşma yapılması" gösterilmiştir. Temyiz denetiminde bu madde kapsamındaki hukuka aykırılıklar temyiz kapsamında gösterilmiş olmasa da resen incelenecektir. (CMK 289/1)
Bu açıklamalar doğrultusunda, somut olayda;
Silahlı terör örgütü üyeliği suçundan yargılanan sanığın, yargılama aşamasında kendisinin seçtiği bir müdafii bulunmadığı gibi CMK'nın 156 maddesi gereğince re’sen müdafii görevlendirilmeyerek bulunduğu hal nedeniyle, delillere erişme ve savunma hazırlama imkanları itibariyle çelişmeli yargılamanın gereği olan “silahların eşitliği” ilkesinin ve Anayasanın 36, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. maddeleri ile teminat altına alınan adil yargılama hakkının ihlali sonucunu doğuracak biçimde, adaletin selameti açısından gerekli olan müdafiinin hukuki yardımından yararlandırılmadan yargılama yapılıp sorgusu tespit edilmek ve hüküm kurulmak suretiyle savunma hakkının kısıtlanması yukarıda izah edilen mevzuat ile CMK’nın 188/1 ve 289/1-a-e maddelerine muhalefet edilmesi,
Bozmayı gerektirmiş olup, sanığın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan sair yönler incelenmeyen hükmün bu sebepten dolayı BOZULMASINA, 28.02.2019 tarihinde yürürlüğe giren 20.02.2019 tarih ve 7165 sayılı Kanunun 8. maddesiyle değişik 5271 sayılı kanunun 304. maddesi uyarınca dosyanın Konya 9. Ağır Ceza Mahkemesine, kararın bir örneğinin bilgi için Konya Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE, 31.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.