Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/10289 Esas 2011/12399 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
1. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/10289
Karar No: 2011/12399
Karar Tarihi: 07.12.2011

Yargıtay 1. Hukuk Dairesi 2011/10289 Esas 2011/12399 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, miras bırakanın ölünceye kadar bakım akdi ile davalı oğluna taşınmazı devrettiğini ve bu işlemi murisin ölümüne kadar gizlediğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir. Davalı ise işlemin gerçek olduğunu bildirerek davanın reddini savunmuştur. Mahkeme, işlemin muvazaalı olduğu gerekçesiyle tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne karar vermiştir. Ancak temyiz incelemesi sonucunda hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bu kararda, ölünceye kadar bakım akdinin tanımı ve geçerliliği ile ilgili Borçlar Kanunu'nun 511. maddesi hakkında bilgi verilmiştir. Ayrıca muris muvazaası hukuksal nedenine de değinilerek, temyiz itirazları kabul edilerek kararın Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 428. maddesi gereği bozulmasına karar verilmiştir.
1. Hukuk Dairesi         2011/10289 E.  ,  2011/12399 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ : SUNGURLU ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
    TARİHİ : 19/04/2011
    NUMARASI : 2010/286-2011/145

    Taraflar arasında görülen davada;
    Davacı, miras bırakan A. A."ın 1236 ada 21 parsel sayılı taşınmazdaki bağımsız bölümü miras hakkından yoksun bırakmaya yönelik muvazaalı bir işlemle davalı oğluna ölünceye kadar bakım akdi ile devrettiğini, murise kendisinin baktığını, işlemin murisin ölümüne kadar gizli tutulduğunu ileri sürüp, tapu kaydının iptali ile miras payı oranında adına tescilini istemiştir.
    Davalı, miras bırakana ölene kadar baktığını, işlemin gerçek olduğunu bildirip, davanın reddini savunmuştur.
    Mahkemece, işlemin danışıklı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
    Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü.
    Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve miras payı oranında tescil, mümkün olmadığı takdirde tenkis isteğine ilişkindir.
    Mahkemece, temlikin muvazaalı olduğu gerekçesi ile tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
    Dosya içeriği ve toplanan delillerden; davacının, miras bırakanın kardeşi, davalının da bir başka kardeşi olduğu, miras bırakan tarafından mesken nitelikli 4 nolu bağımsız bölümün 08.03.1996 tarihinde ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi ile davalıya temlik edildiği, davacının, anılan temlikin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğu iddiasıyla eldeki davayı açtığı, murisin başka mal varlığının da bulunmadığı anlaşılmaktadır.
    Öncelikle, belirtmek gerekir ki, gerçekten ölünceye kadar bakıp gözetme sözleşmesi; taraflarına karşılıklı hak ve borçlar yükleyen şekle bağlı bir sözleşme türü olup, Borçlar Kanununun 511. maddesinde tanımlanmıştır. Miras bırakanın, mirasçıdan mal kaçırmak amacıyla aslında bağışlamak istediği tapulu taşınmazını ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile devrettiği takdirde 1.4.1974 tarih 1/2 Sayılı İnançları Birleştirme Kararında ifadesini bulan muris muvazaasından söz edilebilir. Bu tür uyuşmazlıkların sağlıklı, adil ve doğru bir çözüme ulaştırılabilmesi davalıya yapılan temlikin gerçek yönünün diğer bir deyişle miras bırakanın asıl irade ve amacının ortaya çıkarılmasına bağlıdır.
    Bilindiği üzere; bakıp gözetme koşulu ile yapılan temlikin geçerliliği için sözleşmenin düzenlendiği tarihte bakım alacaklısının özel bakım gereksinimi içerisinde bulunması zorunlu değildir. Bu gereksinimin sözleşmeden sonra doğması ya da alacaklının ölümüne kadar çok kısa bir süre sürmüş bulunması da sözleşmenin geçerliliğine etkili olamaz. Murisin yaşı, fiziki, genel sağlık durumu, aile koşulları ve ilişkileri değerlendirmede dikkat edilmesi gereken hususlardandır.
    Yukarıda değinilen ilkeler çerçevesinde somut olaya bakıldığında; Ölünceye Kadar Bakım Akdinin 08.03.1996 tarihinde yapıldığı, miras bırakanın 26.05.2008 tarihinde öldüğü, bu süre zarfında davalının bakım borcunu yerine getirmediği iddiasıyla bir dava açılmadığı, artık bu durumda murise davalı tarafından bakıldığının bir bakıma kabul edilmesinin zorunlu olduğu gözetildiğinde, temlikteki asıl amacın, mirasçıdan mal kaçırmak değil; gerçek bir ölünceye kadar bakıp gözetme olduğu şeklinde değerlendirilmelidir. Kural olarak, tüm mal varlığının veya buna yakınının temlikinde muvazaadan söz edilebilir ise de, bakım alacaklısının kendisiyle ilgilenilmesi, ihtiyaçlarının kısmen ya da tamamen karşılanmasını teminen verilebileceği tek taşınmazın devredilmesinde amacının bakılmak değil, muvazaa olduğu şeklindeki görüş, gerçekten tek taşınmazı olan kişilerin ölünceye kadar bakım akti yapmayacakları sonucunu doğurur ki, bunun yasanın teminatı altındaki ticaret ve akit yapma serbestisi ile bağdaşabileceği söylenemez. Kaldı ki, murisin davacıdan mal kaçırılmasını gerektiren bir olgunun ve sebebin varlığı da kanıtlanmış değildir.
    Hal böyle olunca; tüm bu olgular ve ilkeler doğrultusunda değerlendirme yapıldığında bahis konusu temlikin muvazaa ile illetli olmadığı kabul edilerek davanın reddine karar verilmesi gerekirken, aksine düşüncelerle yazılı biçimde hüküm kurulması doğru değildir.
    Davalının, temyiz itirazları yerindedir. Kabulü ile hükmün belirtilen nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesine göre) HUMK."nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 07.12.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

     

     

    Hemen Ara