MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Önalım

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı ve davacı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde davacı vekili Av.... ile davalı vekili Av.... geldiler. Hazır bulunanların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Dava, önalım hakkının kullanılması nedeniyle davalı adına kayıtlı payın iptali ile davacı adına tescili istemine ilişkindir. Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiş,hüküm davalı ve davacı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davalı vekilinin önalım bedeline yönelik temyiz itirazlarına gelince;
Önalım hakkı, paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda, payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara, o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak, paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
Önalım hakkının kullanılmasıyla, bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında, kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli, tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.
Olayımıza gelince: davacı vekili, dava dilekçesinde, davacının... köyü,1015 ada 7 parsel sayılı 421,75 m2 yüz ölçümlü taşınmazın 127/300 payının maliki olduğunu, davalının taşınmazın 63/800 payını..."tan 12.11.2010 tarihinde 50.000.- TL. bedelle, taşınmazın 756/3200 payını 16 farklı paydaştan 21.02.2011 tarihinde 130.000.- TL. bedelle satın aldığını, her iki satışa ilişkin tapuda gösterilen taşınmaz bedellerinin gerçeği yansıtmadığını ve bedelin yüksek gösterildiğini, gerçekte davalının paydaşlara 1 m2" ye 300.- TL ödediğini belirterek, davalı alıcı tarafından satın alınan önalıma konu payın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili,muvazaa iddiasının doğru olmadığını, parselin komşu 6 nolu parsel ile birlikte değerlendirildiğinde bölünebilir nitelikte olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davacının taşınmazın 1 m2" nin davalı tarafından 300.- TL" ye alındığını ispatlayamaması karşısında tanık ve keşifte belirlenen değer dikkate alınarak, dava konusu edilen payların m2 "sinin 625.- TL değerinde olduğu kabul edilerek,
mahkeme veznesine ödenen toplam 89.251,25.- TL üzerinden önalım bedeli karşılığında davanın kabulüne karar verilmiştir
Önalım bedeli, her bir pay satışı nedeniyle ödenen satış bedeli ile bu satış sebebi ile davalı tarafça yapılan tapu harç ve gideri toplamından ibarettir. Davacı bedelde muvazaa iddiasında bulunduğuna göre, bu iddiasını kanıtlaması gerekir. Davacı satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bu iddianın tanık dahil her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Muvazaa iddiasının kanıtlanmasında, tanık beyanlarının payların davalıya hangi bedel karşılığı satıldığı konusunda açık,kesin ve görgüye dayalı olması gerekmektedir. Ayrıca, muvazaa iddiasının kanıtlanması için keşif tek başına yeterli delil değildir. Sadece davacının diğer delillerini doğrulamak bakımından önem arz eder. Mahkemece,keşifte belirlenen değer ile taşınmazın paydaşı olan ..."in mahkemenin 2011/101 esas sayılı diğer dosyasındaki “...taşınmazdaki payını 12.500.- TL"ye sattığına...” ilişkin beyanına itibar edilerek taşınmazın m2 sinin 625.- TL olduğu kabul edilerek,davacının bedelde muvazaa iddiası kısmen de olsa kabul edilmiş ve bu miktar üzerinden belirlenen önalım bedeli karşılığı davanın kabulüne karar verilmiş ise de, beyanı hükme esas alınan tanık ... satış işleminin tarafı olup,bu kişinin resmi satış senedinin aksine olan beyanına itibar edilemez. Ayrıca bedelde muvazaa iddiasının kanıtlanması için keşifte belirlenen değer de tek başına yeterli değildir. Bu durumda, davacı tarafça bedelde muvazaa iddiasının kanıtlanamadığının kabulü ile tapuda gösterilen satış bedeli üzerinden önalım bedelinin belirlenmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile önalım bedeli noksan belirlenerek düşük önalım bedeline hükmedilmesi doğru değildir.
Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.
SONUÇ:Yukarıda 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK.ya 6217 Sayılı Kanunla eklenen geçici 3.madde hükmü gözetilerek HUMK.nın 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, bozma nedenine göre davacının temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, Yargıtay duruşması için kendisini vekille temsil ettiren davalı yararına takdir olunan 900.- TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 28.12.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.