Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2011/6390 Esas 2013/394 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
21. Hukuk Dairesi
Esas No: 2011/6390
Karar No: 2013/394
Karar Tarihi: 16.01.2013

Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2011/6390 Esas 2013/394 Karar Sayılı İlamı

21. Hukuk Dairesi         2011/6390 E.  ,  2013/394 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

    Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde çalıştığının tespitine karar verilmesini istemiştir.
    Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
    Hükmün, taraf vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.

    K A R A R

    1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,
    2-Dava, davacının askerlik öncesi 01.05.1987-25.11.1994 ile, askerlik sonrası 01.06.1996-30.03.2001 tarihleri arasında davalı işverenlere ait iş yerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
    Mahkemece, hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre, davacının çalışmasının 18 yaşına kadar olan süreçte öğrenim safhası devam ettiği, 18 yaşından gün aldığı tarih olan 25.11.1992’ den itibaren usta olarak çalışmasını sürdürdüğü kabul edilerek , 25.11.1992 - 1.2.1993 tarihleri arasında 65 gün, 1993 yılı 2. Döneminde 120 gün, 1994 yılı 1. Döneminde 1 gün, 2000 yılı 3. Döneminde 30 gün, 2001 yılı 1. Döneminde 90 gün .... işyerinde ; 1994 yılı 2. Döneminde 120 gün, 1994 yılı 3. Döneminde 60 gün, 1998 yılı 1. Döneminde 55 gün, 1998 yılı 2. Döneminde 120 gün, 3. Döneminde 120 gün, 1999 yılı 1. Döneminde 120 gün, 2. Döneminde 120 gün, 3. Döneminde 120 gün, 2000 yılı 1. Döneminde 120 gün, 2. Döneminde 120 gün, 3. Döneminde 90 gün süre ile ve hizmet akdi ile ve işçi sıfatıyla diğer davalı ... Müm. Taah.Tic.San.Ltd. Şirketinde çalıştığının tespiti ile, isteğin kısmen kabulü ile hükümde yazılı şekilde karar verilmiş ise de bu sonuca eksik araştırma ve inceleme ile gidilmiştir.
    Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de, davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği , kesinleşen alacak davası kuvvetli delil niteliğinde ise de kesin delil niteliğinde olmadığı,Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
    Dosyadaki kayıt ve belgelerden; davacıya ait sigortalı hizmet cetvelinde davacının 01.02.1993 -30.04.1994 arası (234344) ... işyerinde ; 01.05.1994-31.10.1994 ile 01.07.1996-05.03.1998 arası (11011663 no.lu) ...... işyerinde çalışmasının göründüğü; 01.02.1993 tarihinde ...; 01.05.1994 ve 01.07.1996 tarihlerinde...Otomotiv Müm. Taah.Tic.San.Ltd.Şt işyerinden işe giriş bildirgelerinin verildiği; 1994/2. dönemde 120 gün, 1994/3. dönemde 60 gün prim ödemesinin göründüğü; ayrıca 01.12.2000 tarihli işe giriş bildirgesi ile 1070629 no.lu ... işyerine giriş bildirgesinin sunulduğu; davacının 25.11.1994-25.05.1996 tarihleri arasında askerlik hizmetini yaptığı anlaşılmaktadır.
    Somut olayda, öncelikle davalı işverenlerin hangi tarihte 506 Sayılı Yasa kapsamında ne zaman işçi çalıştırmaya başladığının araştırılmadığı, dava konusu olan dönemde tüm dönemi kapsayan dönem bordrolarının celp edilmediği, dinlenen tanıkların yerleşik Yargıtay içtihatlarında belirtilen tanık niteliğinde olmadığı, buna göre mahkemece karar altına alınan şekilde çalışmanın varlığının ortaya konulamadığı anlaşılmaktadır.
    Yapılacak iş, ihtilaflı döneme ilişkin tüm dönem bordrolarını getirmek ve bu bordrolarda ihtilaflı dönemin tamamında kayıtlı ve tarafsız tanıklar saptanarak bunların bilgilerine başvurmak, bordolarda adı geçen kişilerin adreslerinin tespit edilememesi veya beyanları ile yetinilmediği takdirde, Sosyal Güvenlik Kurumu, zabıta, maliye, meslek odası aracılığı ve muhtarlık marifetiyle işyerine o tarihte komşu olan diğer işyerlerinde uyuşmazlık konusu dönemde çalıştığı tespit edilen kayıtlı komşu işyeri çalışanları; yoksa işyeri sahipleri araştırılıp tespit edilerek çalışmanın niteliği ile gerçek bir çalışma olup olmadığı yönünde yöntemince beyanlarını almak gerçek çalışma olgusunu somut ve inandırıcı bilgilere dayalı şekilde ortaya konulduktan sonra sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
    Öte yandan, hükme esas alınan bilirkişi raporuna göre, davacının çalışmasının 18 yaşına kadar olan süreçte öğrenim safhası devam ettiği, 18 yaşından gün aldığı tarih olan 25.11.1992’ den itibaren usta olarak çalışmasını sürdürdüğü yönündeki değerlendirme de dosya kapsamına göre yerinde olmayıp davacının iddia ettiği 18 yaşından önceki çalışmaları yönünden de çalışma olgusunun yukarıda belirtildiği şekilde araştırılması gerekmektedir.
    Kabule göre de, davacının Sosyal Güvenlik Kurumu hizmet cetveline göre davalı ... Otamotiv Müm. Taah.Tic.San.Ltd.Şirketi nezdindeki çalışması nedeni ile 1994/2. dönemde 120 gün, 1994/3. dönemde 60 gün prim ödemesi görünmesine rağmen bu dönemler için ayrıca hizmet tespitine karar verilmesi de doğru değildir.
    Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözetilmeksizin eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
    O halde, tarafların bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
    SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde temyiz edenlerden davacı ile davalılardan işverenlere iadesine, 16/01/2013 gününde oybirliğiyle karar verildi.



    Hemen Ara