Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/5263 Esas 2022/7060 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi, bir kadastro çalışması sırasında Hazine adına tescilli bir taşınmazın bir bölümünde fiili zilyetliğin olmadığı iddiasıyla açılan davada, davayı reddetti. Ancak küçük bir bölümünde miras yoluyla gelen hakka dayanarak ayrıca bir dava açılmış, bu dava kabul edilmiştir. Taşınmazın beyanlar hanesinde yazan 7 şerhin de iptaline karar verilip, yeni şerhler konulmuştur. Davacı Hazine vekili, Bölge Adliye Mahkemesi'nin kararına istinaf etmiş, ancak istinaf başvurusu reddedilmiştir. Karar, Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir. Kanun maddeleri olarak ise 3303 sayılı Kanun'un Ek-1. maddesi, 3303 sayılı Kanun'un 3. maddesi, kamu yararı ve ülke güvenliği açısından yabancı uyruklu gerçek kişiler ile kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip yabancı ticari şirketlerince iktisap veya sınırlı aynı hak tesis edilemez gibi maddeler kararda geçmektedir.

MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
BİRLEŞEN DOSYA
DAVA TÜRÜ : Kullanım Şerhine İtiraza İlişkin
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında ... Kadastro Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davacı Hazine vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez davacı Hazine vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R
3303 sayılı Kanun'un Ek-1. maddesi kapsamında yapılan kadastro çalışmaları sırasında ... İli Merkez İlçesi Karaelmas Mahallesi çalışma alanında bulunan dava ve temyize konu ... ada ... parsel sayılı 5293,28 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, beyanlar hanesine "3303 sayılı Kanun'un 3. maddesi gereğince idarenin ve ruhsat sahiplerinin maden arama ve işletme faaliyetlerine müdahale edilemeyeceği ve bundan doğacak zararlarda mülkiyet hakkına dayanılarak bir hak ve tazminat iddiasında bulunulamayacağı, kamu yararı ve ülke güvenliği açısından yabancı uyruklu gerçek kişiler ile kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip yabancı şirketlerince iktisap ve sınırlı ayni hak tesis edilemeyeceği ve taşınmazın 14.11.1999 tarihinden evvel olmak üzere Yusuf oğlu ölü ... kullanımında olup, üzerindeki 3 katlı betonarme bina ve 2 katlı betonarme bina ve kömürlüğün Yusuf oğlu ...’a ait olduğu” şerhi yazılarak, bahçe niteliğinde Hazine adına tespit edilmiştir.
Davacı Hazine vekili, taşınmazın bir bölümünde fiili zilyetliğin olmadığı iddiasında bulunarak; davacı ... taşınmazın yarısında miras yoluyla gelen hakka dayanarak dava açmıştır.
Mahkemece dosyalar birleştirilerek yapılan yargılama sonunda; davacı Hazine’nin davasının reddine, birleşen davanın kabul nedeni ile kabulüne, çekişmeli 134 ada 347 parsel sayılı taşınmazın kadastro tutanağında Hazine adına tesciline, tutanağın beyanlar hanesinde bulunan şerhlerin iptali ile, a) "3303 sayılı Kanun'un 3'üncü maddesi gereğince idarenin ve ruhsat sahiplerinin maden arama ve işletme faaliyetlerine müdahale edilemez ve bundan doğacak zararlarda mülkiyet hakkına dayanılarak bir hak ve tazminat iddiasında bulunamaz.", b) "Kamu yararı ve ülke güvenliği açısından yabancı uyruklu gerçek kişiler ile kendi ülkelerinin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip yabancı ticari şirketlerince iktisap veya sınırlı aynı hak tesis edilemez", c) "14.11.1999 tarihinden evvel olmak üzere taşınmaz toplam 2 hisse itibarı ile 1 hissesi Yusuf oğlu ..., 1 hissesi İslam oğlu ... kullanımındadır.", d) "14.11.1999 tarihinden evvel olmak üzere Fen Bilirkişisinin 24.04.2019 tarihli Ek raporuna ekli krokide; (A) harfi ile gösterilen 3 katlı betonarme binanen 1.katı ile (B) harfi ile gösterilen 2 katlı betonarme bina İslam oğlu (T.C.68722175468) ...'a, (A) harfi ile gösterilen 3 katlı binanın 2. ve 3. katları Yusuf oğlu (T.C.55918602174) ...'a aittir.", e) "14.11.1999 tarihinden evvel olmak üzere Fen Bilirkişisinin 25.03.2019 tarihli raporuna ekli krokide; (C) harfi ile gösterilen zeminde 5 kat ve 8 daireden oluşan betonarme binanın 1.katı İbrahim kızı ..., 2.katı İbrahim kızı ..., 3. katı İbrahim kızı ..., 4. katı İbrahim oğlu ... ve İbrahim oğlu ..., 5. katı İbrahim kızı ...'ye aittir.", f) "14.11.1999 tarihinden evvel olmak üzere taşınmaz üzerindeki fen bilirkişisinin 25.03.2019 tarihli raporuna ekli krokide (D) harfi ile gösterilen kömürlük toplam 2 hisse itibarı ile 1 hissesi Yusuf oğlu ..., 1 hissesi İslam oğlu ...'a aittir.", g) "Yusuf oğlu ... ve İslam oğlu (T.C....) ... ölüdür." şerhlerinin yazılmasına karar verilmiş; hükmün davacı Hazine tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, davacı Hazinenin istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiş ve iş bu karar, davacı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre temyiz itirazları yerinde görülmediğinden, temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nin 370. maddesi uyarınca ONANMASINA, Hazine harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına 15.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.