Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2020/680 Esas 2022/7578 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Asliye Hukuk Mahkemesi'nde görülen tevliyete ehil vakıf evladı tespiti davasında, mahkeme davayı kabul etmiştir. Ancak, karar davalı Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından temyiz edilmiştir. 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'na göre, tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti mahkemeye, atama ise davalı idareye ait bir görevdir. Davacı, Sokullu Mehmet Paşa Vakfı'nın evladı olduğunu ve diğer ilamlarla da galle fazlasından müstehak evlat olduğunu belirtmiştir. Ancak, bu durumun veraset ilamının iptali için açılan davaya bağlı olduğu ve sonucun beklenmesi gerektiği belirtilmiştir. Bu nedenle, hüküm bozulmuştur. Kanun maddelerine göre, Vakıflar Kanunu'nun 3. maddesi mülhak vakıf mülga vakıf olarak iki gruba ayrılmıştır. Tevliyete ehil vakıf evladı olmak için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması gerekmektedir. Tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti mahkemeye, atama ise davalı idareye ait bir görevdir.

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tevliyete Ehil Vakıf Evladı Tespiti İstemli

Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü.

K A R A R

5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 3.maddesine göre, Mülhak Vakıf Mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş olan yönetimi vakfedenlerin soyundan gelenlere şart edilmiş ve bu kişiler tarafından; mazbut vakıf ise bu Kanun uyarınca Genel Müdürlükçe yönetilecek ve temsil edilecek vakıflar ile Mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı Vakıflar Kanunu gereğince Vakıflar Genel Müdürlüğünce yönetilen vakıflar olarak tanımlandıktan sonra, aynı Kanun'un 6. ve 7. maddelerinde ise mazbut vakıfların ... tarafından yönetilip temsil edileceği hükme bağlanmıştır.
Tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespitine karar verilebilmesi için öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Tevliyete ehil vakıf evladı olduğunun tespiti mahkemeye, 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 6. maddesi gereğince atama (tevcih) ise davalı idareye ait bir görevdir.
Davacı kesinleşen ... 7. Asliye Hukuk Mahkemesinin 27.01.1986 tarihli ve 720/2 sayılı kararı ile Sokullu Mehmet Paşa Vakfının evladı olduğunun; yine ... 10. Asliye Hukuk Mahkemesinin 24.11.1986 tarihli ve 343/612 sayılı kararı ile de diğer davacılarla (... Sokullu ve Saffet Sokullu) birlikte galle fazlasından istifadeye müstehak evlat olduklarının tespitine karar verildiği, iş bu ilamların dayanağının ise Sokullu Mehmet Paşa'nın mirasçıları tespitine dair Biga Asliye Hukuk Hâkimliğinin 11.05.1960 tarihli ve 124/121 E-K sayılı veraset ilamı olup, iş bu veraset ilamının iptali için ... tarafından ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesine açılan davada Mahkemece, 11.06.2015 tarihli ve 2005/975 Esas, 2015/974 Karar sayılı karar ile Vakıflar Genel Müdürlüğünün aktif husumet ehliyeti yokluğundan ret kararı verildiği, dosyanın temyiz edilmesi sonucu ise Yargıtay 14. Hukuk Dairesinin 14.05.2019 tarihli ve 2018/5259 Esas, 2019/4364 Karar sayılı ilamı ile Vakıflar Genel Müdürlüğünün açılan davada aktif husumet ehliyetinin olduğu kabul edilerek taraf teşkili sağlandıktan sonra davanın esasının incelenmesi gerektiğinden bahisle hükmün bozulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durumda, davacının dava konusu vakıf ile soybağı kurmasına dayanak yapılan veraset ilamının iptali için açılan dava sonucu verilecek karar eldeki davayı etkileyeceğinden, Mahkemece ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/975 Esas, 2015/974 Karar sayılı dosyası üzerinden açılan veraset ilamının iptaline dair davanın sonucu beklenerek oluşacak sonuç doğrultusunda bir karar verilmesi gerektiğinden, hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle 6100 sayılı HMK'nin Geçici 3. maddesi ve 1086 sayılı HUMK'un 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, taraflarca HUMK'un 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve peşin harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Müdürlüğüne iadesine, 29.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.