Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2021/7820 Esas 2022/8704 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Kadastro Tespitine İtiraz
İLK DERECE MAHKEMESİ : Tokat Kadastro Mahkemesi

Taraflar arasında Tokat Kadastro Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı davacı Hazine vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup, bu kez davacı Hazine vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

K A R A R
Kadastro sırasında, .... İli Pazar İlçesi ....., Köyü çalışma alanında bulunan 122 ada 8 parsel sayılı 18.633,35 metrekare yüzölçümündeki taşınmaz, 3402 sayılı Kanun'un Geçici 8. maddesi uyarınca, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayalı olarak tarla vasfıyla davalı ... adına tespit edilmiştir.
Davacı Hazine vekili, bölgede 766 sayılı Kanun'a göre yapılan kadastro çalışmaları sırasında orman olması nedeniyle taşınmazın tespit dışı bırakıldığını, 6831 sayılı Kanun'a göre yapılan orman tahdidinde taşınmaz her ne kadar orman sınırları dışında bırakılmışsa da bu tarihten önceki zilyetliğe değer verilemeyeceğini belirterek; Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden olması nedeniyle taşınmazın Hazine adına tescili istemiyle dava açmıştır.
Mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın reddine, taşınmazın tespit gibi tapuya tesciline karar verilmiş; hükme karşı, davacı Hazine vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, bu kez davacı Hazine vekilince Samsun Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, yapılan yargılama ve uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere, hukuki ilişkinin nitelendirmesine göre davacı Hazine vekilinin 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 16.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 14.841,84 m2 yüzölçümündeki bölümüne yönelik yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-Davacı Hazine vekilinin 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 16.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda (B) ile gösterilen 3791,50 m2 yüzölçümündeki bölümüne yönelik temyiz itirazlarına gelince; Mahkemece taşınmaz başında yapılan keşif sonucunda Jeolog Bilirkişisi Cenk Özgümüş tarafından düzenlenen asıl ve ek raporda; taşınmazın güneyinde dere yatağının bulunduğu, taşınmazın önceden dere yatağı olan kısmını fen bilirkişisine göstermek suretiyle ölçüm yapıldığı, keşif gününde dere yatağı olan kısmın görülemediği, bunun davalının dolgu yaparak dere yatağını doldurması ve derenin üzerini kapatıp düzlemesinden kaynaklandığı bildirilmiştir.
Her ne kadar; anılan raporlarda bu derenin kuru dere niteliğinde olduğu bildirilmişse de raporun devamında yazın kuruyan, kışın ve baharda kar erimesi ve yağmurla birlikte akış özelliği gösterdiğinin belirtilmesi karşısında taşınmazın 16.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda (B) ile gösterilen 3.791,50 m2 yüzölçümündeki bölümünün dere yatağı niteliğinde olduğu anlaşılmaktadır. Kural olarak dere yataklarının devletin hüküm ve tasarrufunda bulunan yerlerden olduğu, dolgu yapılarak dere yatağının tarım alanına dönüştürülmesinin 3402 sayılı Kanun'un 17. maddesi anlamında imar-ihya sayılmayacağından zilyetlik yoluyla kazanılması hukuken mümkün değildir.
Diğer yandan; dava konusu taşınmazın batı sınırında bulunan komşu 122 ada 9 parsel sayılı taşınmaz hakkında da davacı Hazine tarafından aynı iddia ve sebeplere dayalı olarak dava açıldığı, aynı jeolog bilirkişisi tarafından verilen raporda 9 parselin bir kısmının dere yatağı içinde kaldığının bildirildiği ve İlk Derece Mahkemesince bu kısmın dere yatağı vasfıyla tescil harici bırakılmasına karar verdiği, hükmün davalı tarafça istinaf edilmeyip davacı Hazinenin istinaf talebinin ise Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine dair kararının, davacı Hazinenin temyizi üzerine Dairemizce eldeki dosya ile aynı gün yapılan temyiz incelemesiyle onandığı anlaşılmaktadır.
Hal böyle olunca; İlk Derece Mahkemesince eldeki davanın konusu olan 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 16.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 14.841,84 m2 yüzölçümündeki bölümü hakkındaki davanın reddi ile bu bölümün davalı adına tapuya tesciline, (B) ile gösterilen 3.791,50 m2 yüzölçümündeki bölümü hakkındaki davanın kabulü ile bu bölümün dere yatağı vasfıyla tescil harici bırakılmasına karar verilmesi gerekirken, jeodezi raporuna yanlış anlam atfetmek ve komşu 122 ada 9 parsel sayılı taşınmaz hakkında verilen karar ile çelişki oluşturacak şekilde taşınmazın tamamı üzerinde davalı lehine zilyetlikle iktisap koşullarının oluştuğu gerekçesiyle davanın tümden reddine karar verilmesinde isabet bulunmadığı anlaşıldığından davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı Hazine vekilinin 122 ada 8 parsel sayılı taşınmazın 16.07.2021 tarihli bilirkişi raporunda (A) ile gösterilen 14.841,84 m² yüzölçümündeki bölümüne yönelik temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı Hazine vekilinin (B) ile gösterilen 3.791,50 m2 yüzölçümündeki bölümü temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulüyle Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 03.11.2020 tarihli ve 2020/1215 Esas, 2020/1267 Karar sayılı esastan ret kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesinin 122 ada 8 parsel sayılı taşınmaz hakkındaki hükmünün yukarıda belirtilen nedenlerle 6100 sayılı HMK'nin 371. maddesi uyarınca BOZULMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin de Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 01.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.