Yargıtay 7. Ceza Dairesi 2022/7227 Esas 2022/13789 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Akhisar Kaymakamlığı İlçe Jandarma Komutanlığı, bir ticari takside taksimetre açılmadan yolcu taşınması nedeniyle hem taksi sürücüsüne hem de ticari taksi sürücüsü olmayan araç sahibine idari para cezası uyguladı. Ancak Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, Anayasa Mahkemesi kararına atıfta bulunarak, taksimetre kullanmayan sürücü araç sahibi değilse tescil plakasına idari yaptırım tutanağı düzenlenemeyeceği ve cezaların şahsiliği ilkesine aykırılık oluşturduğunu belirtti. Bu nedenle, Akhisar Sulh Ceza Hakimliği'nin kararı bozuldu ve muteriz hakkında uygulanan idari yaptırım kararı kaldırıldı. Kararda, 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 31. maddesi belirtilerek, taksi otomobillerinde taksimetre kullanmayan sürücü araç sahibi değilse tescil plakasına idari yaptırım tutanağı düzenlenemeyeceği ve cezaların şahsiliği ilkesine aykırılık oluşturacağı açıklandı.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 31. maddesine aykırı davranmak eyleminden dolayı kabahatli ... hakkında 598,00 Türk lirası idari para cezası uygulanmasına dair Akhisar Kaymakamlığı İlçe Jandarma Komutanlığının 01/12/2020 tarihli ve IS 009525 sayılı idari yaptırım kararına karşı yapılan başvurunun reddine dair AKHİSAR Sulh Ceza Hâkimliğinin 02/02/2021 tarihli ve 2020/3401 değişik iş sayılı kararı aleyhine Yüksek Adalet Bakanlığından verilen 12/06/2022 tarihli kanun yararına bozma istemini içeren dava dosyası Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının 07/07/2022 tarihli ve KYB - 2022/88893 sayılı ihbarnamesi ile daireye verilmekle okundu.
Mezkür ihbarnamede;
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu'nun 31. maddesinde yer alan, ''Araçlarda; a) Özelliklerine ve cinslerine göre yönetmelikte nitelik ve nicelikleri belirtilen gereçlerin, b) Kamyon, çekici ve otobüslerde ayrıca takoğraf, taksi otomobillerinde ise taksimetre, bulundurulması ve kullanılır durumda olması zorunludur .Birinci fıkranın (a) bendinde sayılan gereçleri bulundurmayan, kullanmayan veya kullanılabilir durumda bulundurmayan sürücüler 8.500.000 lira; (b) bendine göre araçlarında taksimete, takoğraf bulundurmayan, kullanmayan veya kullanılabilir durumda bulundurmayan sürücüler 34.800.00 lira para cezası ile cezalandırılırlar. Sürücü aynı zamanda araç sahibi değilse ayrıca, tescil plakasına da aynı miktar için ceza tutanağı düzenlenir...'' 'şeklindeki düzenlemeye nazaran, 01/12/2020 tarihinde 45 T 6801 plakalı ticari takside, taksimetre açılmadan yolcu taşınması eyleminden dolayı hem taksi sürücüsü hem de araç sürücüsü olmayan ancak tescil kayıtlarına göre araç sahibi olan kabahatli ... hakkında idari para cezası uygulanmış ise de, Anayasa Mahkemesinin 12/07/2017 tarihli ve 2017/122 esas, 2017/122 sayılı kararında yer alan ''... İtiraz konusu kuralda, taksi otomobillerinde taksimetre kullanmayan sürücü, aynı zamanda araç sahibi değilse, ayrıca tescil plakasına da aynı miktarda ceza tutanağı düzenleneceği belirtilmekte, araç sahibinin kusurunun bulunup bulunmadığı, taksimetrenin kullanılmaması yönünde sürücüye bir talimat verip vermediği değerlendirilmeden idare tarafından yaptırım uygulanmaktadır. Bu ise işlemediği bir fiilden dolayı araç sahibine yaptırım uygulanmasına neden olabilecek niteliktedir. Dolayısıyla, aracında taksimetre kullanmayan sürücünün araç sahibi olmaması halinde tescil plakası sahibine sadece ruhsat sahibi olması nedeniyle yaptırım uygulanması cezaların şahsiliği ilkesine aykırılık oluşturmaktadır...'' şeklindeki gerekçe ile 2918 sayılı Kanun’un 31. maddesinin ikinci fıkrasının ikinci cümlesinin, aynı fıkranın birinci cümlesinde yer alan “Birinci fıkranın…(b) bendine göre araçlarında taksimetre, …kullanmayan…sürücüler…” ibaresi yönünden Anayasa’ya aykırı olduğundan bahisle iptal edildiğinin anlaşılması karşısında, tescil plakasına idari yaptırım tutanağı düzenlenemeyeceği gözetilmeden, başvurunun kabulu yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü;
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriğindeki hususlar yerinde görüldüğünden Akhisar Sulh Ceza Hakimliği'nin 02/02/2021 tarihli ve 2020/3401 Değişik iş sayılı kararının CMK'nun 309/4-d maddesi uyarınca BOZULMASINA, muteriz hakkında uygulanan idari yaptırım kararının kaldırılmasına, 11/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.