Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1248 Esas 2010/3888 Karar Sayılı İlamı

Abaküs Yazılım
6. Hukuk Dairesi
Esas No: 2010/1248
Karar No: 2010/3888
Karar Tarihi: a5.4.2010

Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2010/1248 Esas 2010/3888 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Mahkeme, paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda önalım hakkının payın üçüncü şahsa satılması halinde diğer paydaşa öncelikle satın alma hakkı veren bir hak olduğunu belirtmiştir. Mahkeme, davacıların dava konusu payların ilişkin bulunduğu parsellerin paydaşlarından olduklarını, davalı tarafından gerçek satış bedellerinin tapuda gösterilen satış bedellerinden daha düşük olarak açıklandığını iddia etmişlerdir. Mahkeme, davacıların bedelde muvazaa hususunda gösterdiği tanıklar dinlenip, taraf delilleri toplanıp ve dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle varılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu davanın kabulüne karar verilmiştir. Kanun maddeleri: paylı mülkiyete tabi taşınmazlarda önalım hakkı (MK 634, TMK 689).
(Kapatılan) 6. Hukuk Dairesi         2010/1248 E.  ,  2010/3888 K.

    "İçtihat Metni"

    MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

    Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalınm davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
    Dava, önalım hakkı nedeniyle davalıya satılan payın iptali ve tescili istemine ilişkindir. mahkemece davanın kabulüne davalı paylarının iptaline, davacılar adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
    1-)Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına, takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına göre temyiz eden davalı ... vekilinin ... ada ... nolu parseldeki 22.08.2006 tarih 8997 nolu ve 05.09.2006 tarih 9442 nolu resmi satışlardaki paylara ilişkin önalım hakkı tanınmasına ilişkin temyiz itirazları yerinde değildir.
    2-)Davalı ... vekilinin ... ada ... nolu parseldeki 18.08.2006 tarih 8916 nolu resmi senet ile pay satışına ilişkin temyiz itirazlarına gelince;
    Davacılar vekili, müvekkillerinin dava konusu payların ilişkin bulunduğu ... ada ... nolu parselin paydaşlarından olduklarını, davalı ..."in 18.08.2006 tarih 8916 nolu resmi satış ile 527/188950 payı 15,000.-TL bedel ile ..."tan, 22.08.2006 tarih 8997 nolu resmi satış ile 2107/188950 payı 6,000.-TL bedel ile ..."ndan ve 05.09.2006 tarih 9442 nolu resmi satış ile 1054/188950 payı 3,000.-TL bedel ile ..."dan satın aldığını, önalım hakkı kullanılmasını engellemek için tapuda yapılan satışın bildirilmediğini, davacıların önalım haklarını kullanmak istediklerini, ancak 18.8.2006 tarih 8916 nolu resmi satışın muvazaalı olarak 15,000.-TL olarak tapuda gösterilmesine rağmen gerçek satış bedelinin daha düşük olduğunu belirterek, davalı adına kayıtlı payların iptali ile müvekkilleri adına tapuya kayıt ve tescilini istemiştir. Davalı ... vekili, tapuda gösterilen satış değerlerinin gerçek bedel olup, davanın süresinde açılmadığını, kötü niyetli açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kabulüne, davalıya satılan payların iptaline ve davacılar adına tesciline karar verilmiştir.
    Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü şahsa satılması halinde, diğer paydaşa o payı öncelikle satın alma hakkı veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar, payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.
    Önalım hakkının kullanılması ile bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım hakkını kullanan paydaşın bu payı satın almak isterken tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masraflar toplamından oluşan önalım bedelini depo etmesi gerekir. Ancak davacı tapuda yapılan satış sözleşmesinin tarafı olmadığından bedelde muvazaa iddiasında bulunabilir ve bu iddiasını her türlü delille kanıtlayabilir.
    Olayımıza gelince; önalım hakkına konu payın ilişkin bulunduğu arsa niteliğindeki ... ada ... nolu parselin paydaşlarından ... taşınmazdaki 527/188950 payını davalı ..."e 18.08.2006 tarih 8916 nolu resmi senet ile 15,000.-TL bedel karşılığında satması üzerine davacılar taşınmazda satın alınan paylara ilişkin olarak önalım hakkının tanınmasını istemişlerdir. Davacılar vekili, 18.08.2006 tarihli işlemde tapudaki satış bedelinin muvazaalı olarak yüksek gösterildiğini, keşfen belirlenecek gerçek değer üzerinden önalım hakkını kullanmak istediklerini iddia etmiştir. Davacılar bedelde muvazaa iddiasında bulunduklarına göre bu iddialarını kanıtlamaları gerekir. Satış sözleşmesinin tarafı olmadıklarından bedelde muvazaa iddiasının tanık dahil her türlü delille kanıtlanması mümkündür. Ancak mahkemece tanıklar dinlenilmeden sadece keşif sonrası bilirkişi raporu ile yetinilmek suretiyle bedelde muvazaa iddiası kanıtlandığından bahisle, davacılara bilirkişi raporundaki bedel üzerinden önalım hakkının kullandırılıp bu değerler üzerinden depo kararı verilmiştir. Mahkemece, davacıların bedelde muvazaa hususunda gösterdiği tanıklar dinlenip, taraf delilleri toplanıp ve dosyadaki tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle varılacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme sonucu yazılı şekilde davanın kabulüne karar verilmesi hatalı görülmüştür. Hüküm, bu nedenle bozulmalıdır.
    SONUÇ: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle 22.08.2006 ve 05.09.2006 tarihli pay satışlarına ilişkin hüküm kısmının ONANMASINA, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle 18.08.2006 tarihinde yapılan pay satışına ilişkin hükmün BOZULMASINA ve onanan kısım için aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına 5.4.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

    Hemen Ara