Esas No: 2010/4115
Karar No: 2011/4678
Karar Tarihi: 16.05.2011
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2010/4115 Esas 2011/4678 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde 3.10.2007-19.10.2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tesbitiyle yaşlılık aylığı bağlanmasına ve ödenmeyen aylıkların faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılardan Kurum vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerektirici nedenlere göre davalı Kurumun aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki diğer temyiz itirazlarının reddine,
2-Dava, davacının 03.10.2007-19.10.2007 tarihleri arasında davalı ..."ya ait işyerinde çalıştığının ve 19.10.2007 tarihli talebine göre yaşlılık aylığına hak kazandığının tespiti ile yaşlılık aylıklarının faiziyle ödenmesi istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden, “...” tahsis nosu ile yaşlılık aylığı almakta olan davacının 02.10.2007 tarihinde Kuruma dilekçe sunarak 03.10.2007 tarihinden itibaren 506 sayılı Yasa kapsamında çalışacağını belirterek yaşlılık aylığının durdurulmasını talep ettiği, davalı işverene ait ... Mah.2722 Sk.No:50 ... adresinde bulunan “...” nolu iş elbiseleri imal eden işyerinde 03.10.2007-18.10.2007 tarihleri arasında 16 gün süreyle çalıştıktan sonra 19.10.2007 tarihinde 506 Sayılı Yasa"nın 63/A maddesine göre yaşlılık aylığının yeniden bağlanması için Kuruma başvurduğu, 2007 yılı Ekim ayına ait ücret ödeme belgesine göre davacıya 16 günlük çalışması karşılığında net 1.600,00 TL ücret ödendiği, Kurumun kontrol memurlarınca düzenlenen 21.01.2008 gün ve 14 sayılı raporda ... Mah.2722 Sk.No:50 ... adresindeki işyerinin 2007 yılınan Mayıs ayından beri kapalı ve gayrifaal olduğu, bordroda ismi geçen kişilerin fiilen çalışmadığı, iş yerinin sigorta prim borçlarını ödemediği halde davacının sigorta priminin tavan ücretten bildirildiği, ... iş yerinin 2007 yılı Mayıs ayından itibaren devamlı surette kapalı olduğunu ifade ettiği, işverenin sorulursa davacının çalıştığını söylemesini istediği hususlarının saptandığı, davalı işverenin ... ... ... Pasajı ... kat No:5 ... adresinde “...” sicil sayılı başka bir işyerinin daha bulunduğu, “...” nolu işyerinin 02.02.2007 ve “...” nolu işyerinin ise 01.07.1996 tarihinden itibaren 506 sayılı Yasa kapsamına alındığı, Kurumun, davacının “...” nolu işyerinde 03.10.2007-18.10.2007 tarihleri arasında geçen 16 günlük çalışmasının gerçek olmadığı gerekçesiyle sigortalı çalışmalarının iptaline ve davacının kesilen aylığının ödenmesine karar verdiği anlaşılmaktadır.
Uyuşmazlık, yaşlılık aylığı almakta iken sigortalı olarak çalışmaya başlayan ve bu çalışması sona erdikten sonra 19.10.2007 tarihinde 506 sayılı Yasa"nın 63/A maddesine göre yeniden yaşlılık aylığı talebinde bulunan davacının, 03.10.2007-18.10.2007 tarihleri arasında geçen 16 günlük çalışmasının gerçek olup olmadığı, başka bir anlatımla 506 sayılı Yasa"nın 63/A maddesinden yararlanmak amacıyla eylemli olarak çalışmadığı halde işverenin Kuruma sigortalı çalışma bildirip bildirmediği noktasında toplanmaktadır.
506 sayılı Yasanın 63/A maddesine göre “Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı almakta iken, sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylıkları çalışmaya başladıkları tarihte kesilir. Yaşlılık aylıkları kesilenlerden yeniden çalıştıkları süre zarfında 78 inci maddeye göre prime esas kazançları üzerinden 73 üncü madde gereğince prim alınır. Yaşlılık aylıkları kesilenlerden işten ayrılarak yaşlılık aylığı verilmesi için yazılı talepte bulunan sigortalıya yeniden bağlanacak yaşlılık aylığı talep tarihini takip eden ödeme döneminden başlanarak ödenir. Yeni aylık, eski aylığın kesildiği tarihten sonra aylıklara yapılan artışlar uygulanarak ikinci fıkrada belirtilen aylık başlangıç tarihi itibariyle bulunan tutarı ile emeklilik sonrası çalışmaya ait kısmî aylığın toplamından oluşur. Emeklilik sonrası çalışmaya ait kısmî aylık, talep tarihindeki emeklilik öncesi ve sonrası prim ödeme gün sayısı toplamı üzerinden, 61 inci maddeye göre hesaplanan aylığın emeklilik sonrası prim ödeme gün sayısına orantılı bölümü kadardır.”
Somut olayda, 03.10.2007-18.10.2007 tarihleri arasında davalı işyerinde geçen davacıya ait 16 günlük çalışmanın gerçek olup olmadığının belirlenmesi amacıyla yeterli ve gerekli bir araştırmanın yapıldığı söylenemez. Öncelikle, davacının Yeni ... ... ... Pasajı ... kat No:5 ... adresinde bulunan “...” sicil sayılı işyerinde çalıştığı halde sigortalı çalışmalarının neden ... Mah.2722 Sk.No:50 ... adresinde bulunan “...” nolu işyerinden bildirildiği ve davacının bu işyerinde gerçekten çalışıp çalışmadığı yeterince araştırılmadığı gibi tanıklarca ürünlerin pazarlanması ile görevli olduğu açıklanan davacının, Soda Kromsan isimli işyerinden 2000 yılında emekli olduğu anlaşılmakla, davacının iş elbiselerinin pazarlanması ile ilgili olarak herhangi bir eğitim alıp almadığı ya da bu meslek dalında tecrübesi olup olmadığı da araştırılmamıştır. Davacının ürünlerin pazarlanması ile ilgili olarak işyeri kayıt ve defterlerine geçen çalışması olup olmadığı, ürün siparişine dair belge tanzim edip etmediği, tanzim etmiş ise bu belgelerin yöntemine uygun düzenlenip düzenlenmediği de araştırılmamıştır. Bunların yanında 2007 yılında net karı 37.973,64 TL olan işverenin davacıya 16 günlük çalışması karşılığında ödediği net 1.600,00 TL ücretin de fazla olduğu anlaşılmaktadır.
Yapılacak iş, davacının ... ... ... Pasajı Bodrum kat No:5 ... adresinde bulunan “...” sicil sayılı işyerinde çalıştığı halde sigortalı çalışmalarının neden ... Mah.2722 Sk.No:50 ... adresinde bulunan “...” nolu işyerinden bildirildiğini ve davacının bu işyerinde gerçekten çalışıp çalışmadığını belirlemek amacıyla diğer bordro tanıkları ile komşu işyerlerinde benzer işi yapan işlerle uğraşan işverenler veya bu işverenlerin resmi kayıtlarına geçmiş çalışanlarını dinlemek, tanıklar tarafından “ürünlerin pazarlanması” olarak açıklanan davacının bu işyerindeki görevi tam olarak belirlendikten sonra davacının iş elbiselerinin pazarlanması ile ilgili olarak herhangi bir eğitim alıp almadığı ya da bu meslek dalında tecrübesi olup olmadığını, davacının ürünlerin pazarlanması ile ilgili olarak işyeri kayıt ve defterlerine geçen çalışması olup olmadığını, ürün siparişine dair belge tanzim edip etmediğini, tanzim etmiş ise bu belgelerin yöntemine uygun düzenlenip düzenlenmediğini, davacının yaşı, görevi ve tecrübesine göre benzer işyerlerinde ürünlerin pazarlanması işini yapan çalışanların ücretlerini araştırmak ve tüm deliller birlikte değerlendirilip, sonucuna göre karar vermekten ibarettir.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 16.05.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.