Esas No: 2010/3660
Karar No: 2011/4368
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2010/3660 Esas 2011/4368 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
Davacı,ilk işe giriş tarihinin 8.2.1984 olduğunun ve bu tarihte zorunlu SSK sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R
Dava,davacının sigortalılık başlangıcının 8.2.1984 tarihi olduğunun tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
Açılmış bulunan davaların dinlenebilmesi diğer bir deyişle davanın esasına girilebilmesi için bazı dava koşullarının bulunması gerekir.Bu koşullar Yargıtay uygulamasında “davanın dinlenebilirlik koşulları” olarak da nitelendirilmektedir.
HUMK’ nun 188.maddesinin 2.cümlesinde dava koşullarının mahkemece kendiliğinden gözetileceği kabul edilmiştir.Dava koşulları Yargıtay uygulamasında ve öğretide olumlu dava koşulları ve olumsuz dava koşulları olmak üzere ikili bir ayırıma tabi tutulur.
Olumlu dava koşulları davanın esasının incelenebilmesi için varlığı gerekli koşullardır.Bunlar yargı yetkisi , taraf ehliyeti dava ehliyeti davaya vekalet ehliyeti,davayı takip yetkisi ,hukuki yarar ve kamu düzenine ilişkin yetkidir.
Olumsuz dava koşulları ise davanın esasının incelenmesi için yokluğu gerekli koşullardır.Bunların en önemlisi kesin hükümdür.
Kesin kanıt niteliğinde bulunan HUMK’nun 237.maddesine göre maddi anlamda kesin hükmün varlığından bahsedebilmek için her iki davanın taraflarının ,dava konusunun ve dava sebebinin aynı olması gerekir.Buradaki dava sebebinden amaç hukuki sebepler değil davanın dayanağını teşkil eden maddi olgulardır.Maddi anlamda kesin hüküm olumsuz dava koşulu olup kesin hükmün varlığını tespit eden hakim davanın esasına girmeden kesin hüküm nedeniyle davayı usulden reddetmelidir.Kesin hüküm kamu düzenine ilişkin olduğundan davayla bakan hakim tarafından kendiliğinden göz önünde tutulur.
Somut olayda dosya ekinde yer alan taraflarla ilgisi bulunan Tokat İş Mahkemesinin 1989/62 E,1990/ 11K sayılı dosya içeriğinden davacının davalı ... da taraf göstermek suretiyle diğer davalı köy tüzel kişiliği emrinde 8.2.1984 tarihinde elektrik bakım ve onarım işinde çalıştırılmak üzere çalışmaya başladığını çalışma sürelerinin tespitine karar verilmesini istemiş mahkemece davanın reddine karar verilmiş ve bu karar taraflarca temyiz edilmeksizin kesinleşmiştir.
Bu durumda ilk dava ile eldeki ikinci davanın tarafları,dava konusu ve dava sebebi aynı olduğundan davanın kesin hüküm nedeniyle (HUMK md.237) reddi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
O halde,davalı Kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 5.5.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.