MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi

Davacı, sigortalılık başlangıç tarihinin 2.2.1999 olduğunun ve davalılardan işverene ait işyerinde 2.2.1999-3.11.2007 tarihleri arasında geçen çalışmalarının tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
K A R A R

Dava, davacının 02.02.1999 – 03.11.2007 tarihleri arasında geçen ve kuruma bildirilmeyen sigortalı çalışmalarının tespiti istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 29.02.2000 - 03.11.2007 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı kabul edilerek Kuruma bildirilmeyen 1881 günlük çalışmanın tespitine karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tesbiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay"ın ve giderek Dairemizin yerleşmiş içtihadı gereğidir.
Yasal dayanağı 506 sayılı Yasa"nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa"nın 86/9. maddeleri olan bu tür davalarda öncelikle davacının çalışmasına ilişkin belgelerin işveren tarafından verilip verilmediği ya da çalıştıklarının kurumca tespit edilip edilmediği yöntemince araştırılmalıdır. Bu yasal koşul oluşmuşsa işyerinin o dönemde gerçekten var olup olmadığı, Kanunun kapsamında veya kapsama alınacak nitelikte bulunup bulunmadığı eksiksiz bir şekilde belirlenmeli daha sonra çalışma iddiasının gerçeğe uygunluğu özel bir duyarlılıkla araştırılmalıdır. Çalışma olgusu her türlü delille ispatlanabilirse de çalışmasının konusu, sürekli kesintili mevsimlik mi olduğu, başlangıç ve bitiş tarihleri ve alınan ücret konularında tanıkların sözleri değerlendirilirken bunların inandırıcılığı üzerinde durulmalı, verdikleri bilgilere nasıl vakıf oldukları, işveren ve işçiyle, işyeriyle ilişkileri, bazen uzun yılları kapsayan bilgilerin insan hafızasında yıllarca eksiksiz nasıl taşınabileceği düşünülmeli ve tanıklar buna göre dinlenmeli, işyerinin kapsam kapasite ve niteliği ile bu beyanlar kontrol edilmeli, mümkün oldukça işyerinin müdür, amir, şef, ustabaşı ve posta başı gibi görevlileri ve o işyerinde çalışan öteki kişiler ile o işyerine komşu ve yakın işyerlerinde bu yeri bilen ve tanıyanlar dahi dinlenerek tanık beyanlarının sağlığı denetlenmeli ve çalışma olgusu böylece hiç bir kuşku ve duraksamaya yer bırakmayacak sağlıklı bir biçimde belirlendikten sonra ücret konusu üzerinde durulmalı, tespiti istenilen sürenin evvelinde ve sonrasında beyyine başlangıç sayılabilecek ödeme belgeleri ve sair bu nitelikte bir belge yoksa Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunun m.288 de yazılı sınırları taşan ücret alma iddialarında yazılı delil aranmalı, bu sınırlar altında kalan ücret alma iddialarında ücret miktarları tanıklardan sorulmalı, 506 sayılı Yasa"nın 3/B-D maddeleri ile 5510 sayılı Yasa"nın 6/a-c maddelerinde de olduğu gibi ücretin sigortalı sayılmanın koşulu olan durumlarda ücret alma olgusunun var olup olmadığı özellikle saptanmalıdır. Bu davalarda işverenin kabulünün tek başına hukuki bir sonuç doğurmayacağı göz önünde tutulmalıdır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 16.9.1999 gün 1999/21-510-527, 30.6.1999 gün 1999/21-549-555- 3.11.2004 gün 2004/21- 480-579 sayılı kararları da bu doğrultudadır.
Yukarıda açıklanan hususlar, yeterli ve gerekli bir araştırmayla ve deliller hep birlikte değerlendirilerek aydınlığa kavuşturulduktan sonra o çalışmanın sigortalı çalışma niteliğinde olup olmadığı, ya da ne zaman bu niteliğe kavuştuğu yönü üzerinde durulmalı ve çalışmayı kapsama alan yasanın yürürlük tarihinden sonraki dönem için hizmetin tespitine karar verilmelidir.
Somut olayda, davalı Mustafa ..."a ait ekmek fırınında 29.02.2000-01.08.2001, 01.09.2004-31.12.2004, 09.07.2005-03.12.2005, 15.09.2006-02.04.2007 tarihleri arasında geçen davacıya ait sigortalı çalışmaların 29.02.2000, 27.01.2001, 01.09.2004, 09.07.2005 ve 15.09.2006 tarihli imzalı işe giriş bildirgelerine uygun bir biçimde Kuruma bildirildiği, ücret ödeme belgelerinin tamamının imzalı ve ücretlerin Kuruma bildirilen sigortalı gün sayısı ile uyumlu olduğu, ücret ödeme belgelerinde davacının işe giriş tarihi gözetilerek işe giriş tarihinden önceki günler için ücret ödenmediği, dinlenen bordro tanıklarının davacının çalışmalarının kesintili olduğunu ve davacının hizmet tespitine konu dönemde başka işyerlerinde de çalıştığını beyan ettikleri, bordro tanığı ..."nun davacı ile birlikte 2004 yılında başka bir fırında birlikte çalıştığı, davacının “İbraname” başlıklı belgede çalışmasının 03.12.2005 tarihinde sona erdiğini kabul ettiği ve işverenin de buna uygun olarak 09.07.2005 tarihinde başlayan çalışmaların 03.12.2005 tarihinde sona erdiğini Kuruma bildirdiği anlaşılmaktadır.
İmzalı işe giriş bildirgeleri, imzalı ücret ödeme belgeleri, “ibraname” başlıklı belge ve bordro tanıklarının beyanları ile davacının davalı işyerinde kesintili ve Kuruma bildirilen hizmet süresi kadar çalıştığı tartışmasızdır.
Mahkemece bu maddi ve hukuki olgular nazara alınmaksızın davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalı Kurumun ve davalı Mustafa ..."ın bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 05.04.2011 gününde oybirliğiyle karar verildi.