Davacı, oğluna ait sağlık karnesinin yeniden düzenlenmesine, doğmuş ve doğacak her türlü hakları saklı tutulmasına ve aksi yöndeki Kurum işleminin iptaline karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün, davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve tetkik hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi.
Dava, davacının zihinsel engelli ve çalışamayacak durumdaki oğlunun malul olmadığı gerekçesiyle sağlık yardımlarından yararlanamayacağına ilişkin Kurum işleminin iptali ile davacının oğlu İsmet’e yeniden sağlık karnesi düzenlenmesi ile doğmuş ve doğacak her türlü talep ve dava haklarının saklı tutulması istemine ilişkindir.
Mahkemece, istemin kabulüne karar verilmiştir.
Davanın yasal dayanağı olan 506 sayılı Yasa’nın 35. maddesinde eş ve çocuklara sağlık yardımı yapılmasının şartları, 106. maddesinin b) fıkrasında ise sigortalının geçindirmekle yükümlü olduğu kimseler sayılmıştır.
Benzer düzenlemeler içeren 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5510 sayılı Yasa’nın 3. maddesinin 10. fıkrasında sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişinin tanımına yer verilmiş, aynı fıkranın b) bendinde ise, yaşına bakılmaksızın bu Kanuna göre malul olduğu tespit edilen evli olmayan çocukların sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişilerden olduğu belirtilmiş, 60. maddesinde genel sağlık sigortalısı kabul edilenler sayılmış, aynı maddenin g) bendinde genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişinin tescilinin yapılmayacağı düzenlenmiş ve 25. maddesinde ise, 4. maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalının malul sayılacağı belirtilmiştir.
Öte yandan 5510 sayılı Yasa’nın 95. maddesine göre, “Bu Kanun gereğince, yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, çalışma gücü kaybı, geçici iş göremezlik ödeneklerinin verilmesine ilişkin raporlar ile iş kazası ve meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücü veya çalışma gücü kaybına esas teşkil edecek sağlık kurulu raporlarının usul ve esaslarını, bu raporları vermeye yetkili sağlık hizmeti sunucularının sahip olması gereken kriterleri belirlemeye, usulüne uygun olmayan sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbi belgeleri düzenleyen sağlık hizmet sunucusuna iade edecek, belirlenen bilgileri içerecek şekilde yeniden düzenlenmesini istemeye Kurum yetkilidir. Usulüne uygun sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbi belgeler ile gerekli diğer belgelerin incelenmesiyle; yurt dışında tedavi için yapılacak sevklere, vazife malullük derecesini, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu tespit edilen meslekte kazanma gücünün kaybına veya meslekte kazanma gücünün kaybı derecelerine ilişkin usulüne uygun düzenlenmiş sağlık kurulu raporları ve diğer belgelere istinaden Kurumca verilen karara ilgililerin itirazı halinde durum Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nca karara bağlanır.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar, Sağlık Bakanlığı ile Kurumun birlikte çıkaracağı yönetmelikle düzenlenir. Bu yasal düzenleme gereğince düzenlenen Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 55. maddesine göre sigortalının malullük durumunun Kurumca yetkilendirilen sağlık sunucularının sağlık kurulunca usulüne uygun düzenlenecek raporların Kurum Sağlık Kurulu’nca incelenmesi sonucu Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde belirlenen usul ve esaslara göre tespit edileceği, anılan yönetmeliğin 5. maddesinde sigortalı ve hak sahiplerinin çalışma gücü oranlarının a) Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastaneleri, b) Devlet Üniversitesi, c) Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı Asker Hastaneleri, ç) Sigortalıların ikamet ettikleri illerde (a), (b), (c) bentlerinde belirtilen hastanelerin bulunmaması durumunda Sağlık Bakanlığı tam teşekküllü hastanelerin yetkili olduğu, bildirilmiş, Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 56. maddesinde ise Kurum Sağlık Kurulu’nca verilen karara karşı yapılan itirazların Yüksek Sağlık Kurulu’nca inceleneceği bildirilmiştir.
Kural olarak Yüksek Sağlık Kurulu’nca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumu’nu bağlayıcı nitelikte ise de diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde inceleme Adli Tıp Kurumu, giderek Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu aracılığıyla yaptırılmalıdır. Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 28.06.1976 günlü, 1976/6-4 sayılı Kararı da bu yöndedir.
Somut olayda, davacının oğlunun sigortalının bakmakla yükümlü olduğu kişiler kapsamında sayılabilmesi ve sağlık yardımlarından yararlanabilmesi için malul olduğunun dolayısıyla çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybettiğinin tespiti gerektiğinden yukarıda açıklanan prosedür izlenmeden yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olmuştur.
Yapılacak iş; yukarıda açıklandığı şekilde davacının oğlunun çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az %60’ını kaybedip kaybetmediği yönünde Kurum Sağlık Kurulu’ndan rapor almak, itiraz halinde Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’ndan, Yüksek Sağlık Kurulu’nca verilen karar Sosyal Güvenlik Kurumu’nu bağlayıcı nitelikte ise de diğer ilgililer yönünden bir bağlayıcılığı olmadığından Yüksek Sağlık Kurulu Kararına itiraz edilmesi halinde Adli Tıp Kurumu giderek Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu’ndan rapor almak ve sonucuna göre bir karar vermektir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.
O halde, davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
S o n u ç: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), 02.02.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi.
