Esas No: 2008/5687
Karar No: 2009/3166
Yargıtay 21. Hukuk Dairesi 2008/5687 Esas 2009/3166 Karar Sayılı İlamı
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Burdur 1. Asliye Hukuk İş Mahkemesi
TARİHİ : 21/02/2008
NUMARASI : 2006/1242-2008/77
Davacı, l.9.l978- 30.ll.l980 tarihleri arası Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir.
Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kabulüne karar vermiştir.
Hükmün davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi.
Dava davacının 1.9.1978-30.11.1980 tarihleri arasında Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbiti istemine ilişkindir
Mahkemece davanın kabulü ile davacının .9.1978-30.11.1980 tarihleri arasında 1479 sayılı Yasa’ya tabi Bağ-Kur sigortalısı olduğunun tesbitine karar verilmiştir.
01.04.1972 tarihinde yürürlüğe giren, 1479 sayılı yasanın 24. maddesi ilk şekliyle, sigortalılığın oluşumu için, kendi ad ve hesabına bağımsız çalışma olgusunun gerçekleşmesi yanında, ayrıca, kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulunu da aramıştır. Bu kuruluşlara kayıt tarihi ise, sigortalılığın başlangıcı yönünden, yasal karine kabul edilmiştir. 04.05.1979 tarihinde yürürlüğe giren 2229 sayılı yasa, Bağ-Kur’lu olabilme yönünden, söz konusu 24. maddenin öngördüğü meslek kuruluşlarına kayıtlı olma koşulunu kaldırmış, sadece yasanın temel ilkesi olan kendi ad ve hesabına çalışma koşulunun gerçekleşmesi durumunda, sigortalılığın oluşacağını yeterli görmüştür. Buna karşın, 20.04.1982 tarihinde yürürlüğe giren 2654 sayılı yasa bağımsız çalışanların sigortalı olabilmeleri yönünden vergi yükümlülüğünü öngörmüş, vergiden muaf olanların da kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olmaları durumunda yine sigortalı sayılacaklarını kabul etmiştir. Nihayet, 22.03.1985 yürürlük tarihli 3165 sayılı yasa, sigortalılığa karine yönünden vergi kaydının, bu kaydın bulunmaması veya vergiden muaf olunması halinde, esnaf ve sanatkar sicili veya kanunla kurulu meslek kuruluşu kayıtlarının esas alınacağını belirlemiştir.
Dosyadaki kayıt ve belgelerden davacının 21.1.1985-25.1.1985 tarihleri arasında ve 6.2.1986 tarihinden beri de devam eder şekilde vergi kaydının bulunduğu, 15.11.1978-8.4.1985 tarihleri arasında odaya kayıtlı olduğu, davacının Bağ Kur sigortalılığı için Kuruma yazılan müzekkere üzerine tarımda kaydı yoktur şerhi düşülerek mahkemeye gönderildiği, davacının 1479 sayılı Yasa’ya tabi sigortalılık tescilinin bulunup bulunmadığının ayrıca Kurumdan sorulmadığı anlaşılmaktadır
Öte yandan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanununda, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunun 79/10. maddesinde öngörülen ve geçmiş çalışmaların sigortalık hizmet olarak sayılmasının tesbitine imkan veren hükümler doğrultusunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir. Ayrıca davacının 1479 sayılı yasanın ek geçici 13.maddesiyle sağladığı olanaktan süresinde başvurmak suretiyle yararlanıp yararlanmadığı dosyadan anlaşılmamaktadır..
Mahkemece yapılacak iş davacının 1479 sayılı Yasa’ya tabi sigortalı olup olmadığı Kurumdan sorularak sigortalı ise dosyası getirtilip yukarıdaki yapılan açıklamalar dikkate alınarak istem konusunda bir karar verilmesi gerekir.
O halde davalı kurumun bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.
SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, 5.3.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.