Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/6258 Esas 2022/7424 Karar Sayılı İlamı

MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ

Taraflar arasındaki alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı; katıldığı ihale sonucu davalıya bağlı Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi ve bağlı işyerlerinin özel güvenlik hizmeti işini alarak 170 personelle hizmet verdiğini, düzenlenen teknik ve idarî şartnameler uyarınca, 1 personel için asgarî ücretin % 100 fazlasının, 3 personel için asgarî ücretin % 60 fazlasının, 6 personel için asgarî ücretin % 40 fazlasının, 160 personel için asgarî ücretin % 25 fazlasının ödeneceğinin hükme bağlandığını, ayrıca akdedilen sözleşme uyarınca davalının asgarî ücrette meydana gelen artıştan kaynaklı olarak fiyat farkını da vereceğinin kararlaştırıldığını, davalı idarenin ödeme yaparken yeni asgari ücret üzerinden % olarak oranlama yaptıktan sonra bulacağı farkı ödemesi gerekirken, yeni asgari ücret ile eski asgari ücret arasındaki farkı ödemesi nedeniyle eksik ödeme yaptığını belirterek fazlaya ilişkin hakkı saklı kalmak kaydıyla 20.000 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı; davanın reddini dilemiştir.
Mahkemece; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin ayrılmaz parçası olan idari şartnamede, özel güvenlik hizmetleri kapsamındaki personele ödenecek ücretin asgari tutarının belirlenmiş olduğu, davacının da sözleşmeyi imzalamadan önce çalıştıracağı personele asgari ücretin yüzde fazlası üzerinden ücret ödeneceğini bilerek ve kabul ederek sözleşmeyi imzaladığı, sözleşmedeki ilgili düzenlemenin personele ödenecek ücretin belirlenen tutarın altında olamayacağı ile ilgili olup, personele asgari ücretin üzerinde ücret verilmesi şeklindeki belirlemenin farkın talep edebileceği anlamına gelmediği, davalı idarenin sözleşme gereği kendisine düşen yükümlülüğü yerine getirdiği, gerekli ödemeyi yapmış olduğu, davacının davalıdan alacağının bulunmadığı anlaşıldığından davanın reddine dair verilen karar, davacı vekilinin temyizi üzerine; Dairemizin 29/09/2020 tarihli, 2020/4811 esas, 2020/5114 karar sayılı ilamıyla "...taraflar arasındaki ihaleye konu şartnamelerin dosyaya getirtilmesi ile şartname ve sözleşme maddeleri ile konuya ilişkin mevzuat değerlendirilerek konusunda uzman bir bilirkişi heyetinden taraf, Mahkeme ve Yargıtay denetimine elverişli bir rapor alınmalı..." gerekçesi ile bozulmuş, bozma kararına karşı davalı vekilinin karar düzeltme isteği reddedilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu belirtilerek, bozma ilamındaki eksiklik giderilmek suretiyle alınan ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, asgari ücret farkı ile diğer ödemelerin hesaplanarak davacı yükleniciye ödendiği, söz konusu yapılan asgari ücret fiyat farkı ve buna bağlı diğer ödemelerin dışında herhangi bir fiyat farkının davacı yükleniciye ödenmesine gerek bulunmadığı anlaşılmakla, davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
Dava, davalının taraflar arasındaki ihale sözleşmesine aykırı şekilde yaptığı hatalı hesaplama sonucu eksik ödediği ileri sürülen asgari ücret fiyat farkının tahsili istemine ilişkindir. Asgari ücret fiyat farkının davacıya ödeneceği konusunda taraflar arasında bir ihtilaf yoktur. Uyuşmazlık, asgari ücret değişikliğinden kaynaklanan farkın nasıl hesaplanacağı noktasındadır. Davaya dayanak olan 25.12.2008 tarihli Hizmet Alımı Tip Sözleşmesinin eki olan idari şartnamenin 26.3.4. maddesinde “ihale konusu hizmetlerde çalıştırılacak işçiler için; güvenlik müdürü için brüt asgari ücretin %100 fazlası, güvenlik şefleri için brüt asgari ücretin %60 fazlası, güvenlik grup amirleri için brüt asgari ücretin %40 fazlası, güvenlik görevlilerine brüt asgari ücretin %25 fazlası ücret ödenecek olup, bu giderler teklif fiyatına dahil edilecektir.” şeklinde düzenleme mevcuttur. Taraflar arasında düzenlenen sözleşme güncel asgari ücret tabanlı bir sözleşmedir. Yasa hükmüne göre arttırılan asgari ücret, güncel asgari ücrettir. Sözleşme bedeli, çalışan personelin unvanına göre asgari ücretin %'de katları olarak kararlaştırılmıştır. Brüt asgari ücretin belirli bir yüzde fazlası oranında ücret alan personel için fiyat farkı, temel asgari ücretin yüzde fazlası ile güncel asgari ücretin yüzde fazlası arasındaki farkın işverene maliyeti kadar hesaplanır. (Bkz. Kamu İhale tebliği, m. 83.2) Zira davalı idare de önce sözleşme hükmünü bu şekilde uygulamış daha sonra fazla ödeme yaptığı iddiası ile davacıdan ödemelerini geri istemiştir. Asgari ücret fiyat farkının sadece eski ve yeni asgari ücret arasındaki farkın ilave edilmesi suretiyle ödenmesi gerektiği şeklindeki düşünce, davacı tarafın iradesi dışında sözleşmenin tek taraflı olarak değiştirilmesi ve sözleşme bedelinden daha düşük bir bedel ödenmesi sonucunu doğurur. Bu durum sözleşme ile kararlaştırılan taraf iradelerine aykırılık teşkil eder. Hal böyle olunca eldeki davada esas alınan bilirkişi raporu eksik incelemeye dayalı olup hükme esas alınamaz. Bu durumda davalının asgari ücret fiyat farkı nedeniyle ne kadar alacağı bulunduğu yukarıda belirtildiği şekilde hesaplandıktan sonra bir karar verilmesi gerekirken yanlış değerlendirme ve yazılı gerekçe ile davanın reddi yönünde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine, 6100 sayılı HMK'nın Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nın 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 06/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.