Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2022/6453 Esas 2022/7469 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davalı ile yapılan hisseli gayrimenkul satış sözleşmesinin feshi ve bedelin iadesi talebiyle açılan davada, önceki kararlar nedeniyle yetki sorunu yaşanmıştır. Yargıtay 5. Hukuk Dairesi, yetki uyuşmazlığını çözümlendirdikten sonra İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi karar vermiş ve bu karar, Yargıtay denetiminden geçmemiştir. Bu nedenle, kararın kanun yolu denetimi \"İstinaf\" olduğundan, dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verilmiştir. 6100 sayılı HMK'nun 373/4 maddesi ve geçici 3/2 maddesiyle ilgili detaylı açıklamalar yapılmıştır.

MAHKEMESİ :TÜKETİCİ MAHKEMESİ

Taraflar arasında görülen sözleşmenin feshi ve alacak davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı .... Otel İşletmeciliği Turizm İnşaat Pazarlama A.Ş. vekili tarafından duruşma istemli temyiz edilmesi üzerine, dosyanın mahiyeti itibariyle duruşma isteğinin reddi ile incelemenin evrak üzerinden yapılmasına karar verilerek, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı, davalı şirketler ile imzaladığı hisseli gayrimenkul (devremülk) satış sözleşmelerinin feshi ile ödediği bedelin iadesini talep etmiştir.
İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi tarafından davanın kabulüne dair verilen kararın davalılar tarafından istinaf edilmesi üzerine, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 46. Hukuk Dairesince, uyuşmazlığın taşınmazın aynından kaynaklandığı ve yetkili mahkemenin taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olduğu gerekçesiyle, davalının istinaf başvurusunun kabulüne, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, İstanbul 5.Tüketici Mahkemesi'nin yetkisizliğine, davanın esastan görülmesi için dosyanın görevli ve yetkili Yalova Asliye Hukuk Mahkemesi'ne (tüketici mahkemes,i sıfatıyla) gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge adliye mahkemesince verilen karar üzerine dosya Yalova Asliye Hukuk Mahkemesine (Tüketici Mahkemesi sıfatıyla) gönderilmiş, Yalova 1. Asliye Hukuk Mahkemesince yapılan inceleme neticesinde 13.07.2020 tarihli karar ile, eldeki davada talebin sözleşmenin feshi ve ödenen bedelin iadesi istemine ilişkin olduğu, uyuşmazlığın taşınmazın aynına ilişkin olmadığı, bu nedenle taşınmazın aynına ilişkin kesin yetki kuralının uygulanamayacağı belirtilmek suretiyle mahkemenin (karşı) yetkisizliğine karar verilmiş ve bu defa dosya merci tayini için Yargıtay 5.Hukuk Dairesi'ne gönderilmiştir.
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi tarafından yapılan inceleme neticesinde, 18/10/2021 gün ve 2021/8111 E.-2021/11540 K. sayılı ilamı ile; İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi'nin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
Yargı yerinin belirlenmesi üzerine, davanın yargılaması görevli ve yetkili İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi tarafından yürütülmüş ve 18/03/2022 gün, 2021/493 E.-2022/96 K. sayılı karar ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İş bu karara karşı, davalı ... Otel İşletmeciliği Turizm İnşaat Pazarlama A.Ş. vekili tarafından kanun yoluna başvurulması üzerine dava dosyası temyiz incelemesi yapılmak amacıyla Dairemize gönderilmiştir.
6100 sayılı HMK'nun 373/4 maddesi; ''Yargıtay'ın bozma kararı üzerine ilk derece mahkemesince bozmaya uygun olarak karar verildiği takdirde, bu karar karşı temyiz yoluna başvurulabilir.'' hükmünü, geçici 3/2 maddesi; "Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/09/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ila 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. Bu kararlara ilişkin dosyalar Bölge Adliye Mahkemelerine gönderilemez.'' hükmü içermektedir.
Yukarda açıklanan yasa maddelerinin düzenleniş amacı, Bölge Adliye Mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce verilen kararlara karşı Yargıtay yoluna başvurulmasını ve karar kesinleşinceye kadar kanun yolu denetiminin Yargıtay tarafından yapılmasını sağlamaktadır.
Diğer bir anlatımla, Yargıtay'ın verdiği bozma kararları üzerine verilen kararların tekrar Yargıtay denetiminden geçmesi, başka bir deyişle Yargıtay kararının istinaf yolu ile denetlenmesinin önüne geçilmesi amaçlanmıştır.
Somut uyuşmazlıkta; Yargıtay 5. Hukuk Dairesi, olumsuz yetki uyuşmazlığını neticelendirerek dosyadan elini çekmiştir. Bu aşamadan sonra, yetkili İstanbul 5. Tüketici Mahkemesi tarafından esasa ilişkin yargılama yapılıp karar verilmiştir. Aleyhine kanun yoluna gidilen karar, İstanbul 5. Tüketici Mahkemesinin kararı olup, bu karar ile ilgili olarak Yargıtay’ın bir denetimi söz konusu değildir.
Bu itibarla, 18/03/2022 tarihinde verilen ve daha önce Yargıtay denetiminden geçmeyen kararın kanun yolu denetimi ''İstinaf'' olup, görevli merciinin karar tarihi itibariyle Bölge Adliye Mahkemesi olduğu anlaşıldığından, dosyanın ilgili Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmek üzere ilk derece mahkemesine İADESİNE, 06/10/2022 tarihinde oy birliği ile karar verildi.