Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/1480 Esas 2022/6471 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak ve uyuşturucu ticareti suçundan tutuklanmış ve daha sonra beraat etmiştir. Davacı tazminat talebinde bulunarak maddi ve manevi tazminat istemiştir. Mahkeme davacının talebinin kısmen kabul edilmesine karar vermiş ve davacıya 86.320 TL maddi, 200.000 TL manevi tazminat ödenmesine hükmetmiştir. Ancak, davacının gözaltı ve tutuklama süreleriyle tazminatın hesaplanması konusunda hatalar yapılmıştır. Bu nedenle mahkeme kararı bozulmuştur ve maddi tazminatın doğru şekilde hesaplanması ve makul bir miktar manevi tazminatın tespit edilmesi için yeniden değerlendirme yapılması gerektiği belirtilmiştir.
Kanun maddeleri:
- 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesi: tutuklama süresi ile ilgili
- 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi: tazminat davaları ile ilgili.

Mahkemesi :Ağır Ceza Mahkemesi
Dava : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat



Davacının tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin hüküm davalı vekili ve davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü;
Tazminat talebinin dayanağı olan ... Anadolu 6. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/115 Esas - 2015/243 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacı ...’ın suç işlemek amacıyla örgüt kurmak ile uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan 28.09.2009 - 10.01.2014 tarihleri arasında 1565 gün tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda davacının beraatine hükmedildiği, kararın 23.06.2015 tarihinde kesinleştiği, tutuklama tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmakla;
Davacı ...’ın dava dilekçesiyle kendi adına 307.200 TL maddi, 250.000 TL manevi, davacı ...’ın eşinin tutuklanması sebebiyle 100.000 TL manevi, davacılar ... ve ...’ın ise babalarının tutuklanması sebebiyle 50.000’er TL manevi tazminatın gözaltına alınma tarihi olan tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada yerel mahkemece davacı ...’ın talebinin kısmen kabulü ile 86.320 TL maddi, 200.000 TL manevi tazminatın gözaltına alınma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine ve diğer davacıların tazminat taleplerinin reddine hükmedildiği anlaşılmakla,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre davalı vekilinin davanın reddi gerektiğine, lehine vekalet ücreti verilmesi gerektiğine yönelik davacılar vekilinin ise; herhangi bir hukuki nedene dayanmayan temyiz itirazlarının reddine, ancak;
1- Davacı ...’ın hangi suçtan gözaltında veya tutuklu kaldığının tespiti amacıyla davacı hakkında düzenlenen yakalama, olay, gözaltı ve sevk – serbest bırakma, tutuklama ve tahliye müzekkereleri, sorgu zaptının Yargıtay denetimine elverişli olacak şekilde aslının veya onaylı örneğinin dosya arasına alınması gerekirken eksik inceleme ile hüküm kurulması,
2- Tazminat talebinin dayanağı olan tutuklama müzekkeresinin infaz edilip edilmediği, infaz edilmiş olması halinde, infaz tarihleri ceza infaz kurumundan sorularak infaz edilen tutukluluk süresinin tereddüde mahal vermeyecek şekilde tespit edilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
Kabule göre de;
1- Gelirine yönelik herhangi bir belge sunamayan kimya mühendisi olan davacıya verilecek maddi tazminatın, davacının tutuklu kaldığı döneme ilişkin net asgari ücret üzerinden hesaplanan “34.832,96’’ TL yerine hatalı bilirkişi raporuna dayanılarak kimya mühendisleri odasının mühendisler için verdiği asgari ücret tarifesi üzerinden yapılan hesaba dayalı olarak ve bu miktarın üstünde kalacak şekilde “86.320’’ TL olarak tayin edilmesi suretiyle, davacı lehine fazla maddi tazminata hükmolunması,
2- Nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, davacı lehine hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar dikkate alınıp, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak miktarda fazla manevi tazminata hükmolunması,
Kanuna aykırı olup, davalı vekilinin ve davacılar vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün bu nedenle 5320 sayılı Kanunun 8. maddesi gereğince halen uygulanmakta olan 1412 sayılı CMUK'un 321. maddesi uyarınca isteme aykırı olarak BOZULMASINA, 11/10/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.