Esas No: 2021/4046
Karar No: 2022/6606
Karar Tarihi: 11.10.2022
Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/4046 Esas 2022/6606 Karar Sayılı İlamı
12. Ceza Dairesi 2021/4046 E. , 2022/6606 K."İçtihat Metni"
Mahkemesi :Ceza Dairesi
Hüküm : İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak, davacının tazminat talebinin kısmen kabulü ile 30.197,74 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminatın ve 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine
Temyiz edenler : Davacı vekili, davalı vekili
Davacının tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin hükme yönelik, ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 27.09.2017 tarihli, 2017/1111 Esas, 2017/2994 Karar sayılı "İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak, davacının tazminat talebinin kısmen kabulü ile 30.197,74 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminatın ve 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" ilişkin karar davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Tazminat talebinin dayanağı olan ... Anadolu 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/188 Esas – 2015/143 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının Türkiye Cumhuriyeti İcra Vekilleri Heyetini cebren ıskat veya vazife görmekten cebren men etmeye teşebbüs suçundan 05.04.2010 – 06.04.2010 tarihleri arasında 1 gün gözaltında ve 11.02.2011 – 19.06.2014 tarihleri arasında 1224 gün tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 08.06.2015 tarihinde kesinleştiği, tutuklama tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmakla;
Davacının 627,479,50 TL maddi, 1.630.000,00 TL manevi tazminatın her bir zarar kaleminin doğduğu tarihten itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada, İlk Derece Mahkemesince 38,43 TL maddi tazminatın ve 400.000,00 TL manevi tazminatın gözaltına alınma tarihinden itibaren, 30.159,31 TL maddi tazminatın tutuklama tarihinden itibaren ve 1.800,00 TL avukatlık ücretinin ödenme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmesi üzerine davacı vekili ve davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu neticesinde Bölge Adliye Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak, davacının tazminat talebinin kısmen kabulü ile 38,43 TL maddi tazminatın ve 150.000,00 TL manevi tazminatın gözaltına alınma tarihinden itibaren, 30.159,31 TL maddi tazminatın tutuklama tarihinden itibaren ve 1.800,00 TL avukatlık ücretinin ödenme tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş olup,
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, ancak;
Davacı hakkındaki tutuklama müzekkeresinin infaz edilip edilmediği, infaz edilmiş olması halinde, infaz tarihlerinin ceza infaz kurumundan sorulması suretiyle davacının tutuklama ve tahliye tarihleri ile infaz edilen sürenin tereddüde mahal vermeyecek şekilde tespit edilmesi sonrası bir karar verilmesi gerektiği gözetilmeden, eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi,
Kabule göre de;
1-Maddi tazminatın, davacının tutuklu kaldığı döneme ilişkin net asgari ücret üzerinden hesaplanan "29.740,99" TL yerine, hatalı bilirkişi raporuna dayanılarak bu miktarın üstünde kalacak şekilde "30.179,74" TL olarak tayin edilmesi suretiyle, davacı lehine fazla maddi tazminata hükmolunması,
2-Dairemizce gidilen görüş değişikliğine göre; tazminat talebinin dayanağı olan ceza dava dosyasında beraat etmiş olması nedeniyle davacı lehine maktu vekalet ücretine hükmolunması gerektiği, maktu vekalet ücretini aşan ve serbest meslek makbuzu ile ispatlanan kısmın ise davacı ile avukatı arasındaki hukuki ilişkiye dayandığı, bu nedenle koruma tedbirleri nedeniyle tazminat davasında, bu bedelin maddi zarar kapsamında değerlendirilemeyeceği gözetilmeksizin 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davalıya ödenmesine hükmedilmesi,
3- Davacı hakkında 05.04.2010 – 06.04.2010 tarihleri arasında 1 gün gözaltı ve 11.02.2011 – 19.06.2014 tarihleri arasında 1224 gün olmak üzere 2 ayrı tedbirin uygulandığı, bu tedbirler arasında geçen sürede davacının tutuklu olmadığı ve davacının her bir zarar kaleminin doğduğu tarihten itibaren faiz talebinde bulunduğu gözetildiğinde, manevi tazminatın gözaltı ve tutukluluk süresi için ayrı ayrı belirlenerek faiz başlangıcının her bir tedbirin başlangıç tarihine göre belirlenmesi gerektiğinin gözetilmemesi,
4-Yargıtayın görevi ülke genelinde uygulama birliğinin sağlanması ve benzer olaylarda aynı çözüm tarzının oluşturulmasıdır. Bu görev yerine getirilirken hukukun genel ilkeleri, ülkedeki pozitif hukuk normları ve uluslararası temel insan haklarına ilişkin kural ve kabullere uygun bir yorum ve uygulama benimsenmelidir.
Bu ilke yalnızca denetim mahkemeleri için değil, hüküm mahkemeleri için de geçerlidir. Hukuk devletinin en belirgin özelliği hiçbir kurum ve makam ayrımı gözetilmeden herkesin hukuk kurallarına uymasıdır.
Dairemizin yerleşik kararlarında da vurguladığı üzere, nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer gözetilmek suretiyle, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, belirlenen ölçütlere uymayacak ve emsal uygulamaların da altında olacak şekilde eksik manevi tazminata hükmolunması,
Kanuna aykırı olup, davacı vekilinin ve davalı vekilinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, açıklanan nedenlerle isteme uygun olarak, ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 27.09.2017 tarihli, 2017/1111 Esas, 2017/2994 Karar sayılı "davacının tazminat talebinin kısmen kabulü ile 30.197,74 TL maddi, 150.000,00 TL manevi tazminatın ve 1.800,00 TL avukatlık ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine" dair hükmünün 5271 sayılı CMK'nın 302/2. madde ve fıkrası uyarınca BOZULMASINA; bozma kararı doğrultusunda işlem yapılmak üzere 5271 sayılı CMK'nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/2. maddesi uyarınca, dosyanın gereği ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesi'ne iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE; 11.10.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.