Esas No: 2009/8074
Karar No: 2010/2432
Karar Tarihi: 08.03.2010
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2009/8074 Esas 2010/2432 Karar Sayılı İlamı
Özet:
Davalı, davacının müvekkilinin kiracısı olduğu arsalar için tüketici fiyat endeksine göre yıllık kira artışlarını düzenli şekilde yaptıklarını ileri sürerek, geçmiş dönem kiralarına hükmedilememesini savunmuştur. Ancak mahkeme, sözleşmedeki kira artış hükümlerine göre davalının eksik kira ödemesi yaptığını tespit etmiş ve eksik ödenen kira bedellerinin tahsilini talep eden davacının haklı olduğuna karar vermiştir. Kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Kanun Maddeleri:
- Borçlar Kanunu
- Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun (6570 Sayılı Kanun)
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.
Uyuşmazlık, 28.268.88 TL kira farkının tahsiline ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı vekili, dava dilekçesinde, davalının miras bırakanı ...’ün müvekkiline ait arsalarda 01.12.1999 tarihli sözleşme ile kiracı olduğunu, sözleşme gereğince kiralananın otopark olarak kullanılacağını, kiracının ölümünden sonra diğer mirasçıların onayı ile kiracılığı davalının sürdürdüğünü, sözleşmenin özel 25. maddesine göre yıllık kira artışlarının DİE’nin açıkladığı tüketici fiyat endeksinden az olmamak üzere emsal ve rayice göre belirleneceğini, davacının her yıl için hesaplanan kira bedellerini ihtarnamelerle davalıya bildirdiğini, ancak davalının 01.12.2002 tarihinden itibaren kira bedellerini hesaplanan tutarlardan eksik ödediğini, eksik ödenen kira bedellerinin 01.12.2002-28.02.2007 tarihleri arasında 28.268.88 TL’ye ulaştığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla şimdilik 28.268.88 TL’nin gecikme zammı ile davalıdan tahsilini talep etmiştir. Davalı vekili, daha önce kiralanana ilişkin açılan kira tespit davalarının ret edilip Yargıtay’ca onandığını, müvekkilinin her yıl tüketici fiyat endeksine göre kira artışlarını düzenli şekilde yaptığını, kiralananın 01.08.2007 tarihinde ... İl Özel İdaresi’ne satış yoluyla devredilmesi nedeniyle davacının dava açma hakkının sona erdiğini, geçmiş dönem kiralarına hükmedilememesinin gerektiğini belirterek, haksız açılan davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
Davada dayanılan ve hükme esas alınan 01.12.1999 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Sözleşme davacı ile davalının miras bırakanı ... arasında düzenlenmiş, kiracının ölümünden sonra kiracılık ilişkisi diğer mirasçıların onayı ile davalı ile sürdürülmüştür. Kira sözleşmesi ile davacıya ait ...-...-... ve ... parsel No’lu arsalar otopark olarak kullanılması için kiralanmıştır. Bu haliyle taraflar arasındaki kira ilişkisi Borçlar
Kanunu’nun adi kira hükümlerine tabidir. Sözleşmenin özel şartlar bölümü 25. maddesinde yıllık kira artışlarının DİE’nin yayınladığı tüketici fiyat endeksinden az olmamak üzere emsal ve rayice göre belirleneceği kararlaştırılmıştır. Bu şart geçerli olup tarafları bağlar. Kiracılık süreci içinde davacı tarafından kira tespit davaları açılmış ve bu davalar kiralananın Borçlar Kanunu hükümlerine tabi olup kira tespit davalarının ancak 6570 Sayılı Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun’a tabi taşınmazlar için uygulanabileceği, Borçlar Kanunu’nda kira tespitine ilişkin hüküm bulunmadığı gerekçesi ile ret edilmiş ise de bu kararlar kira parasının mahkeme aracılığı tespit edilemeyeceğine ilişkindir. Bununla birlikte kira sözleşmesinde her yıl kira parasının ne şekilde artırılacağı belirlenmiştir. Davalı da her yıl kira paralarının düzenli şekilde tüketici fiyat endeksine göre artırıldığını ileri sürmüştür. Bu durumda kira parasının sözleşme gereği en az DİE’nin açıkladığı tüketici fiyat endeksi oranında artırılarak ödenmesi gerekir. Yargılamada alınan bilirkişi raporunda da sözleşmenin kira artış hükümlerine göre dava konusu edilen 01.12.2002-28.02.2007 tarihleri arasında davalının 28.037.58 TL eksik kira ödemesinin bulunduğu belirtilmiştir. Mahkemece bilirkişi raporu çerçevesinde eksik ödenen kira parasının tahsiline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmediğinden kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 08.03.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.