MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ


Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün Yargıtay"ca incelenmesi istenilmekle; temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldı, inceleme raporu ve dosyadaki belgeler okundu, GEREĞİ GÖRÜŞÜLDÜ:
Davacı Hazine vekili; 1461 (3012) parsel sayılı olarak Adana Büyükşehir Belediyesi adına ihdasen tescil edilen taşınmazın 1.005,67 m2"1ik kısmının, devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olduğunu ve adı geçen Belediyece yapılan imar uygulaması sonucu kamu alanında kullanılmak üzere terkin edildiğini; bu ihdas parselinin anılan miktarı üzerine de 4961 ada 2, 3 ve 4 sayılı imar parsellerinin oluşturulduğunu; ancak, belirtilen şuyulandırma işleminin idari yargı yerinde iptal edildiğini ileri sürerek; 1461 (3012) kök parselin kadastro sınırları içinde imarla oluşturulan 4961 ada 2, 3 ve 4 sayılı imar parsellerinin binmeli alana isabet eden 1.005,67 m2"lik kısmının tapularının iptali ve Hazine adına tesciliyle tapu kayıtlarının eski hale iadesi istemiyle dava açmıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda "davalı ... aleyhine açılan davanın husumetten reddine, diğer davalılar yönünden açılan davanın kabulü ile, imar düzenlemesi ile oluşan Adana İli, Çukurova İlçesi, Kabasakal Köyü, 4961 ada, 2, 3, 4 parsel sayılı taşınmazların sicil kayıtlarının iptaline, Adana İli, Çukurova İlçesi, Kabasakal Köyü, 4961 ada, 2 parsel içinde kalan fen bilirkişisi Servet Ata"nın 25.06.2012 tarihli teknik raporunda (C) harfi ile gösterilen 664,71 m2"lik kısım ile Kabasakal Köyü, 4961 ada, 3 parsel içerisinde kalan (B) harfi ile gösterilen 81,36 m2"lik kısmın ve 4961 ada, 4 parsel içinde kalan (A) harfi ile gösterilen 260,19 m2"lik kısmın imar öncesi- kadastral hak durumuna dönülerek Kabasakal Köyü, 1461 parsel sayılı taşınmazın ihyasına, eski hale getirilmesine, Kabasakal Köyü 4961 ada, 2, 3, 4 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile Hazine adına tesciline" karar verilmiş; hüküm, davalı ... San. Mam. Satış ve Arş. AŞ. vekili, davalı ... Belediyesi vekili ve davalı ... Belediyesi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, tapu iptali ve eski hale ihya sureti ile Hazine adına tescil isteğine ilişkin olup, mahkemece, dava konusu taşınmaza dayanak imar uygulamalarının idari yargıda iptal edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve incelemenin hükme yeterli olduğu söylenemez. Çekişmeli taşınmazın bulunduğu alanda ... Belediyesinin 37 nolu imar düzenlemesi yaptığı, daha sonra aynı bölgede Adana Büyükşehir Belediyesi"nin imar uygulaması gerçekleştirdiği, her iki şuyulandırma işleminin idari yargı yerinde iptal edilerek, idari yargı kararlarının kesinleştiği dosya kapsamıyla sabittir. Hemen belirtilmelidir ki, imar uygulamasının dayanağı olan idari işlemin iptal edilmesiyle, sicilin dayanıksız kalacağı ve yolsuz tescil durumuna düşeceği açıktır. Dayanıksız kalan (illetten mücerret) kaydın ise, iptali ile kadastral parselin geometrik ve hukuki durumunun ihyası şeklinde karar verilmesi gerekeceği kuşkusuzdur. Öte yandan; çekişme konusu taşınmazın Belediye sınırları içerisinde ve kadastro sırasında tespit dışı bırakılan yer olduğunun belirlenmesi halinde, 1966 tarihinde yürürlüğe giren 775 sayılı Yasa"nın 3/2. maddesinde öngörülen Belediyeye devri gerekli taşınmazlardan olup olmadığının açıklığa kavuşturulması; şayet yasa gereğince Belediyeye devri gereken yerlerden olduğu tespit edilirse, Hazine"nin taşınmazda mülkiyetten kaynaklanan bir hakkının bulunmadığı gözetilerek Hazinenin davasının reddine karar verilmesi; diğer taraftan; 775 sayılı Yasanın 3. maddesi her ne kadar 19.07.2003 tarihinde yürürlüğe giren 4916 sayılı Yasa ile iptal edilmiş ise de; iptal kararı, bu tarihten önce doğmuş olan haklara etkili olmayacağından kazanılmış hakkın korunmasının gerekeceği tartışmasızdır. Somut olayda ise; mahkemece mahallinde yapılan uygulama neticesinde teknik bilirkişi, çekişme konusu 1461 sayılı parselin krokisinde (A), (B) ve (C) harfleriyle gösterdiği toplam 1006.26 metrekarelik kısmının kadastro paftasına göre uçurum, dağlık ve taşlıktan ihdas edildiğini bildirdiği halde, dosyada mevcut tescil bildirim beyannamesinde 3172 metrekare olan anılan parselin, 184 parselin terkininden ihdas edildiğinin belirtildiği gözetilerek bu hususlardaki çelişki giderilmemiş; özellikle, dava konusu yapılan yerin, imar uygulamasından önceki vasfı ile Hazine ile ilgisinin bulunup bulunmadığı kuşkuya yer bırakmayacak şekilde saptanmadığı gibi, Belediyeye devri gereken yerlerden olup olmadığı hususu üzerinde de durulmamıştır. O halde; değinilen ilkeler ve yasal düzenlemeler doğrultusunda araştırma ve inceleme yapılması, çelişkilerin giderilmesi, tarafların tüm delillerinin toplanması, toplanan ve toplanacak olan deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken, noksan soruşturmayla yetinilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulması doğru değildir. Kabule göre de, hem kadastral parselin ihyasına hem de dava konusu imar parsellerinin tamamının tapu kayıtlarının iptal ve Hazine adına tesciline karar verilmek suretiyle çifte tapu oluşturacak biçimde ve talepten fazlaya hükmedilmiş olması da isabetsizdir. Davalı ... Sanayi Mamulleri Satış ve Araştırma A.Ş. vekili ile davalı ... vekili ve davalı ... vekilinin temyiz itirazları açıklanan nedenlerle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin yatırılan temyiz karar harcının talep halinde temyiz eden davalılara iadesine, 01.11.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.