Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/4211 Esas 2022/8220 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yasaklanan bilgileri temin suçundan gözaltına alındıktan sonra beraat etti ve tazminat talebinde bulundu. İlk derece mahkemesi 90.000 TL manevi tazminat takdir etti, Bölge Adliye Mahkemesi ise manevi tazminatı 10.000 TL'ye indirdi ve tazminatın kesinleştiği için davalı vekilinin temyiz isteminin reddine karar verdi. Tazminatın dayanağı olan suçun niteliği, davacının tutuklu kaldığı süre, sosyal-ekonomik durumu gibi faktörlere göre makul bir miktar olarak belirlenmesi gerektiği vurgulandı ve manevi tazminatın az olduğu belirtildi. Kanunlar açıklandıktan sonra kararın temyiz istemi reddedildi. Kanunlar: 6100 sayılı HMK’nın 24.11.2016 tarih ve 6763 sayılı Kanunun 42. maddesi ile değişik 362. maddesinin 1/a bendi, 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesi, 5271 sayılı CMK'nın 298. maddesi, 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/1. maddesi.

Mahkemesi :Ceza Dairesi
Dava : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
Hüküm : Düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddi

Davacının tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin hükme yönelik, ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 05.10.2017 tarihli, 2017/2700 Esas, 2017/2951 Karar sayılı "düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine" ilişkin karar davalı vekili ve davacı vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
İstinaf ilamında ve gerekçeli karar başlığında, dava türü olarak, "Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat" yerine, "Kanun dışı yakalanan veya tutuklanan kişilere tazminat verilmesi" ibaresine yer verilmesi, mahallinde düzeltilmesi mümkün yazım yanlışlığı olarak kabul edilmiştir.
1-Davalı vekilinin temyiz istemi yönünden;
Karar tarihi itibariyle temyiz kesinlik sınırının 41.530,00 TL olduğu ve suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yasaklanan bilgileri temin suçundan 25.10.2010-27.10.2010 tarihleri arasında 2 gün gözaltında kalan davacının 100.000,00 TL maddi ve 100.000,00 TL manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesince maddi tazminat talebinin reddiyle 90.000,00 TL manevi tazminat takdir edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince manevi tazminatın 10.000,00 TL'ye indirilmesi suretiyle düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi nedeniyle toplam 10.000,00 TL tazminata ilişkin hükmün davalı açısından kesin olduğu görülmekle;
Davalı vekilinin temyizinin katılma yolu ile yapılmadığı dikkate alınarak, 6100 sayılı HMK’nın 24.11.2016 tarih ve 6763 sayılı Kanunun 42. maddesi ile değişik 362. maddesinin 1/a bendinde yer alan temyiz sınırı ve kabul edilen tazminat miktarına göre hükmün kesin olması nedeniyle, davalı vekilinin temyiz istemin CMK'nın 298. maddesi gereğince isteme aykırı olarak REDDİNE;
2-Davacı vekilinin temyiz istemi yönünden;
Tazminat talebinin dayanağı olan ... Anadolu 5. Ağır Ceza Mahkemesinin 2015/179 Esas – 2016/46 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve yasaklanan bilgileri temin suçundan 25.10.2010-27.10.2010 tarihleri arasında 2 gün gözaltında kaldığı, yapılan yargılama sonunda beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 10.03.2016 tarihinde kesinleştiği, gözaltı tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı CMK'nın 142. maddesinde öngörülen süre içinde yetkili ve görevli mahkemeye davanın açıldığı ve kanunda öngörülen yasal şartların oluştuğu anlaşılmakla;
Davacının 100.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın faiz başlangıç tarihi bakımıdan ıslah edilerek gözaltına alınma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada, İlk Derece Mahkemesince maddi tazminat talebinin reddine, 90.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmesi üzerine davacı vekili ve davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu neticesinde Bölge Adliye Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda manevi tazminatın 10.000,00 TL olarak ve vekalet ücretinin 3.960,00 TL olarak değiştirilmesi suretiyle düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş olup;
Yargıtayın görevi ülke genelinde uygulama birliğinin sağlanması ve benzer olaylarda aynı çözüm tarzının oluşturulmasıdır. Bu görev yerine getirilirken hukukun genel ilkeleri, ülkedeki pozitif hukuk normları ve uluslararası temel insan haklarına ilişkin kural ve kabullere uygun bir yorum ve uygulama benimsenmelidir.
Bu ilke yalnızca denetim mahkemeleri için değil, hüküm mahkemeleri için de geçerlidir. Hukuk devletinin en belirgin özelliği hiçbir kurum ve makam ayrımı gözetilmeden herkesin hukuk kurallarına uymasıdır.
Dairemizin yerleşik kararlarında da vurguladığı üzere, nesnel bir ölçüt olmamakla birlikte, hükmedilecek manevi tazminatın davacının sosyal ve ekonomik durumu, üzerine atılı suçun niteliği, tutuklanmasına neden olan olayın cereyan tarzı, tutuklu kaldığı süre ve benzeri hususlar ile tazminat davasının kesinleşeceği tarihe kadar faizi ile birlikte elde edeceği parasal değer gözetilmek suretiyle, hak ve nesafet ilkelerine uygun, makul bir miktar olarak tayin ve tespiti gerekirken, fazla manevi tazminata hükmolunması, temyiz edenin sıfatına göre bozma nedeni yapılmamıştır.
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, davacı vekilinin maddi tazminata hükmedilmesi gerektiğine, manevi tazminatın az olduğuna ve sair nedenlere ilişkin tüm temyiz itirazlarının reddiyle, eleştirilen husu dışında usul ve Kanuna uygun bulunan ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesinin 05.10.2017 tarihli, 2017/2700 Esas, 2017/2951 Karar sayılı düzeltilerek istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin karara karşı yapılan temyiz isteminin isteme aykırı olarak 5271 sayılı CMK'nın 302/1. maddesi uyarınca ESASTAN REDDİNE; 5271 sayılı CMK'nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/1. maddesi uyarınca, dosyanın gereği için ... Anadolu 9. Ağır Ceza Mahkemesine; kararın bir örneğinin de ... Bölge Adliye Mahkemesi 19. Ceza Dairesine iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE; 08.11.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.