Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi - Davaya Etki Edecek Diğer Davanın Sonucunun Beklenmesi - Yargıtay 14. Hukuk Dairesi 2011/2628 Esas 2011/3698 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün satın alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir. Davacı, sözleşmeye göre yükleniciye bırakılan bağımsız bölümü satın aldığını belirtmiştir. Ancak davalı arsa malikleri yükleniciye ait eksik işlerin tamamlanması için dava açmış ve bu davanın sonucu beklenmesi gerektiğini savunmuşlardır. Mahkeme, sadece arsa sahibinin reddedemeyeceği seviyeye getirilen bölüme ilişkin tapu kaydının iptali ve tescili istemini reddetmiştir. Ancak Yargıtay, sözleşmeden kaynaklanan tüm borçların yerine getirilmemiş olması nedeniyle davanın reddedilemeyeceğini ve derdest davanın sonucunun beklenmesi gerektiğini belirtmiştir. Borçlar Kanunu'nun 167. maddesine göre de, borçlu (arsa sahibi) yapılan temlikten haberdar olduğu zaman temlik edene (yükleniciye) karşı haiz olduğu def'ileri temellük edene karşı dahi ileri sürebilir. Ayrıca, sözleşmede belirtilen vergi, harç, sigorta primleri ve yapı kullanım belgesi alınması için gereken harçların yüklenici tarafından ödenmesi gerektiği hükmü de bulunmaktadır. Bu sebeplerle, mahkemenin eksik inceleme ve araştırmaya dayalı hükmü bozulmuştur. Kanun madde detayları: Borçlar Kanunu'nun 167. maddesi (temlik eden ve temellük eden, haiz olduğu def'ileri temellük edene karşı da ileri sürer).

14. Hukuk Dairesi 2011/2628 E., 2011/3698 K.

14. Hukuk Dairesi 2011/2628 E., 2011/3698 K.

• ARSA PAYI KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ
• DAVAYA ETKİ EDECEK DİĞER DAVANIN SONUCUNUN BEKLENMESİ

• 818 S. BORÇLAR KANUNU [ Madde 167 ]

"İçtihat Metni"

Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 06.03.2009 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali ve tescil istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 01.07.2010 günlü hükmün Yargıtay"ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:

Dava, arsa sahibi ile yüklenici arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca yükleniciye bırakılması kararlaştırılan bağımsız bölümün satın alındığı iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.

Davalı arsa malikleri yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan edimlerini süresinde ve gereği gibi yerine getirmediğini, bu nedenle yüklenici aleyhine Ankara Onsekizinci Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/166 esas sayılı dosyası ile eksik işlerin tamamlanması için yetki verilmesi ve tazminat talepli dava açtıklarını ve bu davanın derdest olduğunu, derdest davanın sonucu beklenmesi gerektiğini ve davanın reddini savunmuşlardır.

Mahkemece, eserin arsa sahibinin reddedemeyeceği seviyeye getirilmemesi ve yüklenicinin arsa maliklerine borçlu bulunması nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.

Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir.

Somut olayda davacı, davalı arsa malikleri ile davalı K…

… İnşaat Ltd. Şti. arasında 09.01.2004 tarihinde düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince yükleniciye bırakılan 5 numaralı bağımsız bölümü 18.08.2005 tarihli harici satış sözleşmesi ile satın aldığını belirterek tapu kaydının iptali ile adına tescili isteğinde bulunmuştur. Anılan sözleşmeye göre dava konusu bağımsız bölümün yükleniciye bırakılan yerlerden olduğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır. Arsa maliki olan davalılar Ankara Onsekizinci Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/166 esasında kayıtlı derdest davada, yüklenici aleyhine eksik ve kurulu iş bedeli, cezai şart ve gecikme cezası, eksikliklerin tamamlanması ve iskan ruhsatı alınması için yetki verilmesi ve masrafının yükleniciye bırakılmasına karar verilmesini istemiştir.

09.01.2004 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin arsa sahibi bakımından ifa ile sonuçlanabilmesi, arsa sahiplerinin bu alacaklarını elde etmelerine bağlıdır. Anılan dava sonucunun eldeki davaya doğrudan etkisi vardır.

Eldeki davada, davacının tescil isteğinin hüküm altına alınabilmesi için yüklenici veya onun kişisel hakkını devralan davacının sözleşmeden kaynaklanan tüm edimlerini yerine getirmiş olması gereklidir. Borçlar Kanunu"nun 167. maddesine göre de, borçlu (arsa sahibi) yapılan temlikten haberdar olduğu zaman temlik edene (yükleniciye) karşı haiz olduğu def"ileri temellük edene (davacı üçüncü kişilere) karşı dahi ileri sürebilir. Başka bir deyişle, yüklenicinin sözleşmeden kaynaklanan borçları onun tarafından bütünüyle yerine getirilmeden, ondan temlik alan üçüncü kişiler yüklenicinin haklarından yararlanamaz. Zira temlik edilen alacak, gerçek alacak ne ise ondan ibarettir. Kaldı ki, 09.01.2004 günlü arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin 7. maddesinde "her türlü vergi, resim, harç, sigorta primleri ve yapı kullanım belgesi alınması için gereken harçların yüklenici tarafından ödeneceği" hükmü bulunmaktadır.

Açıklanan nedenlerle mahkemece yapılması gereken iş, Ankara Onsekizinci Asliye Hukuk Mahkemesi"nin 2006/166 esas sayılı dava dosyasının sonucunu beklemek, o davada arsa sahiplerinin hakları hükme bağlanıp kesinleşirse bu tutar ile birlikte iskan harç ve masrafları ile sigorta primlerinin tutarı da saptanıp arsa sahiplerine ödenmek üzere davacıya depo ettirmek, böylece arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin yerine getirilmeyen hükümleri davacı tarafından yerine getirilirse tescile hükmetmek, aksi takdirde davayı reddetmek olmalıdır.

Eksik inceleme ve araştırmaya dayalı hükmün açıklanan nedenlerle bozulması gerekmiştir.

S o n u ç: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazların kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 23.03.2011 tarihinde oybirliği ile karar verildi.