MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Resmi belgede sahtecilik
HÜKÜM : Beraat

Sanık .. oğlu sanık ... Teknik Lisesi mezunu olduğuna dair hazırlattığı sahte diplomayı ... Noterliğinde onaylatıp katılan kuruma vererek kullandıkları iddia ve kabul edildiği olayda, suça konu sahte belgenin aslı oluşturulduktan sonra, sahte belgenin aslı ile fotokopisinin birlikte anılan noterliğe sunulup, fotokopisinin aslına uygunluğunun onaylatıldığı cihetle, sanığın eylemi TCK"nun 204/1. maddesine uygun olduğundan resmi belgede sahtecilik suçunun oluşabilmesi için belgenin düzenlenmiş olması yeterli olup ayrıca kullanılması gerekmediğinden aslı ele geçmeyen suça konu noter onaylı belgenin orjinali ... Teknik Lisesinden celbedilerek sahte belgeyle karşılaştırmak suretiyle incelenerek teyit işlemi yapmayan kurumlara karşı iğfal kabiliyetinin bulunup bulunmadığının tartışılıp değerlendirilerek sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdir ve tayini gerekirken; eksik inceleme sonucu “teyit işleminin katılan kurumun genel ve sürekli uygulaması olduğu, eğer zamanında teyit işlemi yapılsa idi suça konu belgenin sahih olmadığının kolayca tespit edilebilecek nitelikte olduğu”ndan bahisle sanık hakkında beraat kararı verilmesi;
Yasaya aykırı katılan vekilinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK"nun 321. maddesi uyarınca istem gibi BOZULMASINA, 03.12.2015 gününde oyçokluğuyla karar verildi.



MUHALEFET ŞERHİ

Sayın çoğunlukla aramızdaki görüş ayrılığı, sanık tarafından işe giriş esnasında sunulan sahte teknik lise diplomasının katılan kurumun iç talimatları uyarınca genel ve sürekli uygulaması olarak işe girişi yapılanların eğitim durumuna ilişkin diploma veya diploma yerine geçen belgelerin verildiği kurumlardan “mutaden” teyidinin yapılmasının belgenin aldatma yeteneğini etkileyip etkilemeyeceği hususundadır.
Sanık ..." ın oğlu olan diğer sanık ... adına sahte olarak düzenlediği ... Noterliği tarafından 28 Aralık 2011 tarih ve 1481 yevmiye numarası ile onaylı resmi belge niteliğindeki ... Teknik Lisesi" ne ait 19/06/2006 gün ve 1143 sayılı teknik lise diploması sureti ile ..." ne bağlı ... İşletme Müdürlüğü" ne, iş başvurusunda bulunarak oğlunun aynı yerde 30/10/2010 tarihinde işçi olarak çalışmaya başladığı, sanık ...’m suça konu belgeyi sahte olarak düzenlediği, diğer sanık ..."ın ise bu sahte resmi belgeyi kullanarak iş başvurusunda bulunduğu gerekçesiyle haklarında 5237 sayılı TCK nun 204/1 maddesi uyarınca resmi belgede sahtecilik suçundan açılan kamu davası ile yapılan yargılama neticesinde ... İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün yazılı talimatı uyarınca 01.01.2010 tarihinden sonra işe girişi yapılan çalışanların eğitim durumuna ilişkin diploma veya diploma yerine geçen belgelerinin verildiği kurumlardan mutaden teyidinin yapılması gerektiği hususu kurumun 18/04/2012 tarihli cevabi yazısından anlaşılmış olup, bu teyit işleminin katılan kurumun genel ve sürekli uygulaması olduğu, ayrıntıları Ceza Genel Kurulu’nun 04.12.2007 gün ve 2007/7245-264 sayılı kararında da açıklandığı üzere; eğer zamanında katılan kurum Genel Müdürlüğü’nün iç yazışmasına uygun bir araştırma yapılmış olsa idi, yani sanığın işe girişi esnasında teyit işlemi yapılsa idi suça konu belgenin sahte olduğu kolayca tespit edilebilecek nitelikte olduğu, kurumun uygulaması gereği bu araştırmanın yoğunluk nedeniyle sonradan yapıldığı, ancak idarenin kanun, yönetmelik, iç yönerge vb gibi kurumun iç işleyişini düzenleyen mutaden yapması gereken uygulamalarını gerektiği gibi veya zamanında uygulamamasının sonuçlarının sanık aleyhine yorumlanamayacağı gibi, idarece iç yönergesine uygun bir araştırma yapılmayan bu belge ile elde edilen neticeye hukuki sonuç bağlanamayacaktır.
Keza, Yargıtay 11. Ceza Dairesinin geçmişteki birçok kararında Genel Kurulun ilke kararı doğrultusunda kararlar vermiştir. Örneğin;
"...belgelerin mutaden mi yoksa şüphe üzerine mi ilgili yerlerden araştırıldığı hususu sorulduktan sonra, mutad olduğunun belirlenmesi halinde aldatma yeteneğinin bulunmayacağı, ..."(11.C.D. 21.12.2012 gün ve 2010/12436 esas, 2012/22191 karar)
"...Sanığın vize almak amacıyla ... Başkonsolosluğu" na başvurduğu sırada suça konu refarans mektubunu ibraz ettiği ve Konsolosluk tarafından belgenin ... Bankası" na teyit amaçlı sorulduğunda sahte olduğunun anlaşılması karşısında; sözkonusu Konsolosluğa bu tür belgelerin mutaden mi yoksa şüphe üzerine mi ilgili yerlerden araştırıldığı hususu sorulup mutaden bu tür araştırmaların yapıldığının bildirilmesi halinde eylemin suç olup olmayacağı tartışılarak,..."(11. C.D. 20.02.2012 gün ve 2009/16086 esas, 2012/1887 karar)
"...YÖK tarafından da bu husus mutaden araştırılarak, sanık tarafından ... Sosyal Bilimler Üniversitesinden alınmış gibi sunulan diplomanın sahteliğinin saptanmış bulunmasına göre, sanığa yüklenen suçun yasal unsurları itibariyle oluşmadığı gözetilmeden, yazılı şekilde mahkumiyet hükmü tesisi yasaya aykırı,"(11. C.D. 09.01.2011 gün ve 2009/13577 esas, 2011/36 karar)

"Sanığın ... Üniversitesi güney kampusünde bulunan Erkek Yurdunun alt katında kafeterya yapılması için açılan ihaleye katılabilmek için Beyoğlu Sigorta Müdürlüğü"nce düzenlenmiş gibi "... pirim borcu bulunmadığına" ilişkin sahte belge düzenleyip vermekten ibaret eyleminde; niteliği itibariyle suç tarihinde yürürlükte bulunan 765 sayılı TCK"nın 355. maddesi kapsamında olan suça konu belgede aldatma yeteneğinin bulunup bulunmadığının takdir ve tayini hakime ait olup belge aslı üzerinde bu konuda gözlemde bulunulup ibraz edildiği daireden bu tür bir belgenin doğruluğunun mutaden araştırılıp araştırılmadığı da sorularak sonucuna göre sanığın hukuki durumun taktir ve tayini yerine eksik inceleme sonucu yazılı şekilde karar verilmesi,"(11. C.D. 01.07.2010 gün ve 2009/23373 esas, 2019/7747 karar)
YÖK tarafından da bu husus mutaden araştırılarak, sanık tarafından ... , ...Üniversitesinden alınmış gibi sunulan diplomanın sahteliğinin saptanmış bulunmasına göre, mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik görülmediğinden tebliğnamedeki bozma isteyen düşünceye iştirak edilmemiştir.(ll. C.D. 06.03.2009 gün ve 2006/6103 esas, 2010/2174 karar)
... Büyükelçiliğinden gelen cevabi yazıda ... adına sürücü belgesi düzenlenmediği belirtildiğinden sanığın yetkili makamlara sunduğu Rusya Federasyonuna ait sürücü belgesinin sahte olduğunun iddia ve kabul edildiği olayda; belgenin teyidi için yapılan araştırma sonucunda sahte olduğunun anlaşıldığının belirtilmesi karşısında, emniyet makamlarından yabancı bir sürücü belgesinin Türkiye Cumhuriyeti sürücü belgesine dönüştürülmek için müracaat edildiğinde, belgenin gerçekliğinin kaynağından mutaden araştırılıp araştırılmadığının sorulması, mutad araştırma yapıldığının tespiti halinde, araştırma sonunda belgenin sahteliğinin ortaya çıkacak olması nedeniyle hukuki sonuç doğurmayacağından resmi belgede sahtecilik suçunun unsurları itibariyle oluşmayacağın. C.D. 20.04.2015 gün ve 2015/897 esas, 2015/303 karar)
"...sanık tarafından ... Endüstri Meslek Lisesine yeniden ve ilk defa örgün eğitime başlıyormuş gibi bu okula kayıt işleminin yaptırıldığı, dolayısıyla sanığın resmi bir işlem olan kayıt işlemi yapılırken oğlunun eğitim durumu hakkında görevlilere yalan beyanda bulunduğu, bu durumun daha sonradan ... Endüstri Meslek Lisesi tarafından öğrencinin ilköğrenim gördüğü ... İlköğretim Okulundan dosyasının istenmesi ile ortaya çıktığının anlaşıldığının belirtilmesi karşısında, ilgili ... Müdürlüğünden kayıt için liseye başvuran öğrencilerin mezun oldukları ilköğretim okulundan öğrencinin dosyasının mutaden istenip istenmediği, bunun kayıt için zorunlu olup olmadığı, mutad araştırma yapıldığının tespiti halinde, araştırma sonunda belgenin sahteliğinin ortaya çıkacak olması nedeniyle hukuki sonuç doğurmayacağından. .."(11. C.D. 18.06.2015 gün ve 2015/1399 esas, 2015/2151 karar)
"Sanığın, 20.11.2008 tarihinde yedek subay adayı olarak karar aldırmak üzere sahte diploma ve denklik belgesini ... Askerlik Şubesine sunması üzerine belgelerin gerçekliğinin teyidi amacıyla yazılan yazılar sonucunda sahteliğin ortaya çıkması karşısında; gerçeğin kuşkuya yer bırakmayacak şekilde belirlenmesi açısından, ... Askerlik Şubesine yazı yazılarak belgelerin gerçekliğinin kaynağından mutaden araştırılıp araştırılmadığının sorulması, mutad araştırma yapıldığının tespiti halinde, araştırma sonunda belgelerin sahteliğinin ortaya çıkacak olması nedeniyle hukuki sonuç doğurmayacağından resmi belgede sahtecilik suçunun unsurları itibariyle oluşmayacağı,"(11. C.D. 08.10.2015 gün ve 2015/2663 esas, 2015/3678 karar)
"Katılan idareden sunulan belgelerin gerçekliğinin kaynağından mutad olarak araştırılıp araştırılmadığının sorularak, araştırma yapılmasının mutad olduğunun tespiti halinde belgelerin hukuki sonuç doğurmayacak olması nedeniyle suçun unsurları oluşmayacağı, belgelerin gerçekliğinin mutaden araştırılmasına ilişkin uygulama olmadığının anlaşılması halinde ise suça konu belgelerin asılları araştırılarak varsa dosya arasına alınması ve sanık tarafından katılan odaya sunulan belgelerin onaylı örnekleri ile ilgili üniversite ve kuruldan karşılaştırmaya esas orjinalleri de getirtilip incelenerek sonucuna göre sanığın hukuki durumunun tayin ve takdiri gerektiği gözetilmeden..."(ll. C.D. 04.11.2015 gün ve 2015/2574 esas, 2015/4576 karar)
Belgenin işlem yapılması için sunulduğu kurum tarafından geçerliliğinin araştırılması zorunlu ve doğal olarak bu araştırma sonucunda da yapılan sahteciliğin anlaşılması olanaklı ise yapılan sahteciliğin hukuki sonuç doğurmayacağı bu nedenle aldatma yeteneğinin bulunmadığı kabul edilmelidir.1 Kurumca mutaden araştırma yapılması gerekliliği, kendi iç yazışması, genelgesi, yönetmeliğinden doğabileceği gibi kanun veya yönetmeliğin emri gereği de olabilecektir. Ancak bu inceleme zorunluluğunun mutlaka emredici kanun hükmünde olması şart değildir.
Kaldı ki, sayın çoğunluğun suça konu olan diplomanın ... Teknik Lisesi’nden celbine dair bozma hükmünün uygulanma kabiliyeti de yoktur. Çünkü bu diploma adı geçen kurumdan verilmiş bir diploma olmadığı gibi zaten mahkemece tüm araştırmasına rağmen ulaşılamamıştır.
Bu nedenlerden dolayı mahkemece isabetli bir şekilde ilgili kurum tarafından iç yazışmasına uygun bir şekilde zamanında mutaden araştırma yapılmış olsa idi gerçeğin anlaşılacak olması hem de suça konu belgenin aslının ele geçmemiş olması nedenleriyle fotokopi üzerinden aldatma yeteneğinin değerlendirilemeyeceği gerekçeleri ile sanıkların beraatlerine dair kararın onanması gerektiği düşüncesi ile sayın çoğunluğun bozma düşüncesine katılmamaktayım.