Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/5907 Esas 2022/9831 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı, suç işlemek için kurulan örgüte üye olma ve fuhuşa sürükleme suçlarından bir süre tutuklu kaldıktan sonra beraat etmiş ve dava zamanaşımı nedeniyle düşmüştür. Davacı, tutuklu kaldığı süre için maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. İlk derece mahkemesi, davacının sadece belirli bir kısmına tazminat ödenmesine karar vermiştir. Davalı tarafın istinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesi, suç işlemek için kurulan örgüte üye olma suçundan beraat hükmünün kesinleştiği ve fuhuşa sürükleme suçuna ilişkin düşme kararı verildiği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir. Ancak Yargıtay, fuhuşa sürükleme suçuyla ilgili tutuklama müzekkeresinin infaz edilip edilmediğinin araştırılması gerektiğini ve davacının kusurunun bulunmadığı tespit edilirse makul bir tazminatın verilmesi gerektiğini belirtmiştir. Sonuç olarak, karar 5271 sayılı CMK'nın 302/2. maddesi gereğince bozulmuş, dosyanın yeniden incelenmesi için bölge adliye mahkemesine gönderilmiştir.
Kanun maddeleri:
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 144/1-c maddesi: Genel veya özel af, şikâyetten vazgeçme, uzlaşma gibi nedenlerle hakkında kovuşturmaya yer olmadığına veya davanın düşmesine karar verilen veya kamu davası geçici olarak durdurulan veya kamu davası ertelenen veya düşürülen kişilerin tazminat isteyemeyeceği belirtilmektedir.
- 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 302/2. maddesi: Kararın hüküm fıkrasına karşı açıklanan itirazların yerinde görülmesi halinde, bozma kararı verilir.

Mahkemesi :Ceza Dairesi
Dava : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat
Dava Tarihi : 15/01/2018
Hüküm : İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılarak, davanın reddine

Davacının tazminat talebinin kısmen kabulüne ilişkin hükme yönelik, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 14.12.2018 tarihli, 2018/2508 Esas, 2018/2890 Karar sayılı "... 6. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.06.2018 tarih, 2018/56 Esas, 2018/253 Karar sayılı kararının kaldırılarak, davacının tazminat talebinin reddine" ilişkin karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Tazminat talebinin dayanağı olan ... (kapatılan) 8. Ağır Ceza Mahkemesinin 2007/244 Esas – 2010/266 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının suç işlemek için kurulan örgüte üye olma ve fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçlarından 30.03.2007-12.03.2008 tarihleri arasında 348 gün tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda suç işlemek için kurulan örgüte üye olma suçundan beraatine hükmedildiği, beraat hükmünün 22.10.2010 tarihinde kesinleştiği, fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçuna ilişkin ise görevsizlik kararı verildiği, görevsizlik kararı üzerine ... 4. Ağır Ceza Mahkemesinin 2014/115 Esas – 2016/343 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında zamanaşımı sebebiyle düşme kararı verildiği, kararın 15.02.2017 tarihinde kesinleştiği, davanın tutuklama tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununa tabi olduğu anlaşılmakla;
Davacının 60.000,00 TL maddi, 200.000,00 TL manevi tazminatın 31.03.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada, yerel mahkemece 4.851,66 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatın 31.03.2007 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan alınarak davacıya ödenmesine hükmedilmesi üzerine davalı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin hükmünün kaldırılarak, suç işlemek için kurulan örgüte üye olma suçundan kurulan beraat hükmünün 22.10.2010 tarihinde kesinleştiği, davanın 1 yıllık hak düşürücü süre sonunda açıldığı, fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçundan ise düşme kararı verildiği, CMK’nın 144/1-c maddesi uyarınca tazminat talep edemeyecek kişilerden olduğu gerekçesiyle davanın reddine hükmedilmiş olup;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, davacı vekilinin sair temyiz sebeplerinin reddine, ancak;
Davacının suç işlemek için kurulan örgüte üye olma ve fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçlarından tutukluluğunun infazının yapıldığı, suç işlemek için kurulan örgüte üye olma suçuna ilişkin 1 yıllık dava açma süresinin dolduğu hususu isabetli olmakla beraber, fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçu açısından yapılan değerlendirmede;
Öncelikle fuhuşa sürükleme suçuna yardım etme suçu hakkında düzenlenen tutuklama müzekkeresinin infaz edilip edilip araştırılarak, tutuklama müzekkeresinin infaz edildiğinin tespiti halinde; 5271 sayılı CMK'nın 144/1-c maddesinde genel veya özel af, şikâyetten vazgeçme, uzlaşma gibi nedenlerle hakkında kovuşturmaya yer olmadığına veya davanın düşmesine karar verilen veya kamu davası geçici olarak durdurulan veya kamu davası ertelenen veya düşürülen kişilerin tazminat isteyemeyeceğinin belirtildiği, tazminat istemeyecek hallerin belirlenmesine ilişkin nedenlerin niteliği dikkate alındığında, bu hallerin, suçun işlenmesi sonrası değişen taraf iradelerine ya da devletin tasarruflarına dayalı olarak, sanığa ceza verilmemesini öngören kurumlar olduğu, belirtilen maddede, zamanaşımı nedeniyle davanın düşmesine karar verilmesi halinde, tazminat istenemeyeceğine dair açık bir düzenleme bulunmadığı gibi dava zamanaşımı süresinin dolması halinde düşme kararı verilmesi durumunda, bu hususun, dosyanın tarafı olan sanığın eylemlerinden kaynaklanmaması halinde, haksız yere gözaltında veya tutuklu kalan taraf lehine uğranıldığı iddia edilen maddi ve manevi zarar için makul bir tazminata hükmedilmesi gerektiği gözetildiğinde, tazminata esas ceza dosyası incelenip davanın zamanaşımına uğramasında davacının kusurunun bulunup bulunmadığı tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulup, davacının kusurunun bulunmadığı tespit edilir ise davacı lehine uğranıldığı iddia edilen zarara ilişkin makul bir maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden, davanın reddine dair yazılı şekilde hüküm tesisi,
Bozmayı gerektirmiş olup, davacı vekilinin temyiz sebepleri bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, açıklanan nedenlerle isteme aykırı olarak, ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 14.12.2018 tarihli, 2018/2508 Esas, 2018/2890 Karar sayılı "dava şartları oluşmadığından davanın REDDİNE" dair hükmünün 5271 sayılı CMK'nın 302/2. madde ve fıkrası uyarınca BOZULMASINA; bozma kararı doğrultusunda işlem yapılmak üzere 5271 sayılı CMK'nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/2. maddesi uyarınca, dosyanın gereği için ... Bölge Adliye Mahkemesi 11. Ceza Dairesine iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE; 12.12.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.