Dava Tazminata Dönüştürülmesi - Önalım Davası Açıldıktan Sonra Payın Satılması - Tazminat Miktarı - Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2005/9786 Esas 2006/36 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Dava, önalım hakkına konu olan taşınmazın dava sırasında satılması nedeniyle tazminat istemine dönüştürülmüştür. Davacı, önalım hakkının tanınmasını istediği payın davalı tarafından başkasına satılması nedeniyle iki satış arasındaki farkın tazminat olarak ödenmesini talep etmiştir. Mahkeme, davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar vermiştir. Ancak davalının mahkeme masrafına ilişkin temyiz itirazı kabul edilmemiştir. Davacının temyizinde ise, iki satış arasındaki farkın tazminat olarak ödenmesi talebi reddedilmiştir. Ancak Yargıtay, önalım hakkının kullanılmasından sonra hissenin başkasına temlik edilmesi halinde, iki satış arasındaki farkın tazminat olarak ödenmesi gerektiğine karar vermiştir.
Kanun Maddeleri:
- Madde 732 (Önalım hakkı)
- HUMK'nun 186. maddesi (Seçimlik hak)

6. Hukuk Dairesi 2005/9786 E., 2006/36 K.

6. Hukuk Dairesi 2005/9786 E., 2006/36 K.

• DAVA TAZMİNATA DÖNÜŞTÜRÜLMESİ
• ÖNALIM DAVASI AÇILDIKTAN SONRA PAYIN SATILMASI
• TAZMİNAT MİKTARI

• 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 732 ]
• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 186 ]

"İçtihat Metni"

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan önalıni davasına dair karar da-vacı-davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Dava önalıma konu payın iptali ve tescili için açılan davadan sonra payın üçüncü kişiye satışı sebebi ile tazminat istemine ilişkindir. Mahkeme davanın kısmen kabulüne kısmen reddine karar vermiş, hüküm davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz olunmuştur.

1- Dosya kapsamına, toplanan delillere, hükmün dayandığı gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde değildir.

Davalı vekilinin mahkeme masrafına ilişkin temyizine gelince:

Dava konusu paya ilişkin taşınmaz başında taşınmazın değer tespiti için yapılan keşif ve bilirkişi avanslarının

22.06.2004-28.09.2004 tarihli makbuzlarla toplam olarak 258.500.000.-TL"hin davalı tarafından yatırıldığı nazara alınmadan bu miktarın mahkeme masrafı olarak davalıdan alınarak davacıya verilmesi doğru değildir.

2- Davacı vekilinin temyizine gelince:

Davacı vekili dava dilekçesinde müvekkilinin dava konusu taşınmazda müşterek malik olduğunu, diğer hissedarlardan Haydar"ın 930/35000 payını davalıya 26.04.2001 tarihinde 500.000.000.-TL bedelle sattığını belirterek önalım hakkının tanınmasını istemiş yargılama sırasında 27.10.2003 tarihli dilekçesinde ise davalının payını 10.06.2003 tarihinde 15.000.000.000.-TL bedelle üçüncü kişi olan Celal"e sattığını belirterek HUMK.nun 186. maddesi gereğince iş bu davanın tazminat davası olarak sürdürülmesini ve birinci satış ile ikinci satış arasındaki bedel olan 14.500.000.000.-TL tazminatın, dava tarihinden itibaren yasal faiziyle davalıdan tahsilini istemiştir. Davalı vekili ise: davanın onalım davası olarak açıldığını, dava devam ederken payın üçüncü kişiye satılması nedeniyle tazminata dönüştürüldüğünü, müvekkilinin 500.000.000.-TL"ye aldığı payı 2 yıl sonra 15.000.000.000.-TL"ye satığı-nı, aradaki farkın müvekkilinin karını gösterdiğini, müvekkilinin tapuda bedeli düşük gösterdiğini, davacının zararını ispat etmesi gerektiğini, davanın reddini savunmuştur.

Önalım hakkına konu payın dava sırasında bir başka kişiye veya satışı yapan paydaşa satılması halinde davacının HUMK.nun 186. maddesi hükmü uyarınca seçimlik hakkı olduğundan dilerse davayı yeni satın alan şahsa yöneltir, dilerse davasını tazminata dönüştürerek davalı hakkındaki davasını devam ettirir. Davacının seçimlik hakkını kullanarak davasını tazminata dönüştürmesi ve davanın dinlenme olanağı bulunması halinde davacının talep edebileceği tazminat miktarı birinci satış ile ikinci arasındaki farktan ibarettir.

Olayımıza gelince; Önalım hakkına ilişkin payın bulunduğu taşınmazda paydaş Haydar 930/35000 hissesini davalı Mustafa"ya 26.04.2001 tarihinde 500.000.000.-TL bedelle satışı nedeniyle davacı Erol süresinde 08.04.2003 tarihinde onalım davası açmıştır. Davanın açılmasından sonra dava konusu pay 10.06.2003 tarihinde 15.000.000.000.-TL bedelle davalı tarafından dava dışı üçüncü kişi Celal"e satılmıştır. Davalı bu satışı 24.06.2003 tarihli ihtarname ile davacıya bildirmiştir. Davacı vekili dava konusu payın davalı tarafından bir başkasına satılması üzerine HUMK.nun 186. maddesi gereğince davasını 27.10.2003 tarihli dilekçesi ile tazminata dönüştürerek iki satış bedeli arasındaki fark olan 14.500.000.000.TL yi tazminat olarak tahsilini istemiştir. Davacı süresinde dava açarak onalım hakkının tanınmasını istediğine ve önalım hakkının kullanılmasında da yasal bir engel bulunmadığına göre bu hakkın kullanılmasından sonra hisseyi başkasına temlik eden davalının iki satış arasındaki farkı tazminat olarak ödemesi gerekir. Bu nedenle iki satış arasındaki fark olan 14.500.000.000.-TL"nin tazminat olarak tahsiline karar vermek gerekirken, bu husus gözardı edilerek yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.

Sonuç: Hükmün yukarıda 1 ve 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle (BOZULMASINA), istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edenlere iadesine, 23.01.2006 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.