Yargıtay 12. Ceza Dairesi 2021/5845 Esas 2022/9820 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacının koruma tedbirleri nedeniyle tazminat talebi reddedilmiştir. Ancak davacının tutuklu kaldığı süreler için tazminat talebinin kabul edilebileceği belirtilmiştir. CMK'nın 144/1-c maddesinde belirtilen durumlarda tazminat istenemeyeceği, ancak zamanaşımı nedeniyle davanın düşmesi halinde tazminat istenememe gibi bir düzenleme bulunmadığı ifade edilmiştir. Bu nedenle davanın zamanaşımına uğraması halinde de tazminat talebinin değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir. 5271 sayılı CMK'nın 302/2. maddesi uyarınca karar bozulmuştur ve dosya yeniden incelenmek üzere 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmiştir. Kanun maddeleri olarak da, 5320 sayılı Kanunun 6. maddesi, Ceza Muhakemesi Kanununun 141 ila 144. madde hükümleri, 07.05.1964 tarihli ve 466 sayılı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun ve 5271 sayılı CMK'nın 144/1-c ve 304/2. maddeleri belirtilmiştir.

Mahkemesi :Ceza Dairesi
Dava : Koruma tedbirleri nedeniyle tazminat


Davacının tazminat talebinin reddine ilişkin hükme yönelik, ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 24.01.2019 tarihli, 2019/19 Esas, 2019/98 Karar sayılı "istinaf başvurusunun esastan reddine" ilişkin kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Tazminat talebinin dayanağı olan ...(Kapatılan) 3. Ağır Ceza Mahkemesinin 2005/119 Esas – 2016/302 Karar sayılı ceza dosyası kapsamında, davacının suç işlemek amacıyla örgüt kurma suçundan 26.05.2005-18.11.2005 tarihleri arasında 176 gün gözaltında ve tutuklu kaldığı, yapılan yargılama sonunda mahkumiyetine hükmedildiği, kararın temyiz edilmesi üzerine Yargıtay 6. Ceza Dairesinin 31.10.2017 tarih, 2015/1278 Esas, 2017/4029 Karar sayılı ilamı ile davanın zamanaşımı nedeniyle düşmesine karar verildiği, düşme hükmünün 31.10.2017 tarihinde kesinleştiği,
Davacının 20.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi tazminatın tutuklama tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile ödenmesi talebine ilişkin söz konusu davada, yerel mahkemece, CMK'nın 144/1-c maddesi uyarınca davacı hakkında düşme kararı verilmesi nedeniyle tazminat isteme koşullarının oluşmadığı gerekçesi ile davanın reddedilmesi üzerine davacı vekili tarafından yapılan istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesinde;
Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre, davacı vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz sebeplerinin reddine, ancak;
5320 sayılı Kanunun 6. maddesindeki Ceza Muhakemesi Kanununun 141 ila 144. madde hükümlerinin 1 Haziran 2005 tarihinden itibaren yapılan işlemler hakkında uygulanacağı, bu tarihten önceki işlemler hakkında ise, 07.05.1964 tarihli ve 466 sayılı Kanun Dışı Yakalanan veya Tutuklanan Kimselere Tazminat Verilmesi Hakkında Kanun hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağının belirtilmiş olması karşısında; davacının 26.05.2005 – 31.05.2005 tarihleri arasındaki süre için uygulanan gözaltı ve tutukluluk tedbiri için uygulanması gereken 466 sayılı Kanunda zamanaşımı nedeniyle tazminat hakkı düzenlenmediği için tazminat talebinin reddinde bir isabetsizlik görülmemiş ancak 01.06.2005 – 18.11.2005 tarihleri arasında süre için uygulanan tutuklama tedbiri için ise uygulanması gereken 5271 sayılı CMK'nın 144/1-c maddesinde genel veya özel af, şikâyetten vazgeçme, uzlaşma gibi nedenlerle hakkında kovuşturmaya yer olmadığına veya davanın düşmesine karar verilen veya kamu davası geçici olarak durdurulan veya kamu davası ertelenen veya düşürülen kişilerin tazminat isteyemeyeceğinin belirtildiği, tazminat istemeyecek hallerin belirlenmesine ilişkin nedenlerin niteliği dikkate alındığında, bu hallerin, suçun işlenmesi sonrası değişen taraf iradelerine ya da devletin tasarruflarına dayalı olarak, sanığa ceza verilmemesini öngören hususlar olduğu, belirtilen maddede, zamanaşımı nedeniyle davanın düşmesine karar verilmesi halinde, tazminat istenemeyeceğine dair açık bir düzenleme bulunmadığı gibi dava zamanaşımı süresinin dolması halinde düşme kararı verilmesi durumunda, bu hususun, dosyanın tarafı olan sanığın eylemlerinden kaynaklanmaması halinde, haksız yere gözaltında veya tutuklu kalan taraf lehine uğranıldığı iddia edilen maddi ve manevi zarar için makul bir tazminata hükmedilmesi gerektiği gözetildiğinde, davacının tutuklulukta kaldığı sürenin infaz edilip edilmediği de araştırılarak, tazminata esas ceza dosyası incelenip davanın zamanaşımına uğramasında davacının kusurunun bulunup bulunmadığı tereddüte yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulup, davacının kusurunun bulunmadığı tespit edilir ise davacı lehine uğranıldığı iddia edilen zarara ilişkin makul bir maddi ve manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gözetilmeden, davanın reddine dair yazılı şekilde hüküm tesisi,
Bozmayı gerektirmiş olup, davacı vekilinin temyiz sebepleri bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, açıklanan nedenlerle isteme aykırı olarak, ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi tarafından yapılan istinaf incelemesi sonucunda 24.01.2019 tarihli, 2019/19 Esas, 2019/98 Karar sayılı "istinaf başvurusunun esastan reddine" dair hükmünün 5271 sayılı CMK'nın 302/2. madde ve fıkrası uyarınca BOZULMASINA; bozma kararı doğrultusunda işlem yapılmak üzere 5271 sayılı CMK'nın 7165 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8. maddesi ile değişik 304/2. maddesi uyarınca, dosyanın gereği için ... 5. Ağır Ceza Mahkemesi'ne; kararın bir örneğinin de ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesine iletilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına GÖNDERİLMESİNE; 12.12.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.