Önalım Hakkı Nedeniyle Payın İptali Ve Tescil - Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2009/4691 Esas 2009/4665 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Karar, bir önalım davasıyla ilgilidir ve davacı, annesinin paydaşı olduğu bir taşınmazda, diğer paydaşın payının muvazaalı bir trampa sözleşmesiyle davalıya devredildiğini ve bu nedenle payın iptalini ve tescilini talep etmektedir. Davalı ise sözleşmenin gerçekte trampa olduğunu ve önalım hakkının kullanılamayacağını savunmaktadır. Mahkeme, davayı kabul etmiştir fakat Yargıtay, trampa yoluyla edinilen paya ilişkin olarak önalım hakkının kullanılamayacağı ve davayı reddetmek gerektiği gerekçesiyle hükmü bozmuştur. Kanun maddeleri: 1086 S. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (MÜLGA) Madde 428.

6. Hukuk Dairesi 2009/4691 E., 2009/4665 K.

6. Hukuk Dairesi 2009/4691 E., 2009/4665 K.

• ÖNALIM HAKKI NEDENİYLE PAYIN İPTALİ VE TESCİL

• 1086 S. HUKUK USULÜ MUHAKEMELERİ KANUNU(MÜLGA) [ Madde 428 ]

"İçtihat Metni"

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Dava önalım hakkı nedeniyle payın iptali ve tescile ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

Davacı vekili müvekkilinin annesi R......."nın Karakeçili mah. 64 parselde paydaş olduğunu diğer paydaş, M......... K......."ya ait 2/8 payın 23.3.2007 tarihinde, davacının önalım hakkını engellemek amacıyla muvazaalı olarak trampa akdi yapılarak davalıya devredildiğini, tapuda gösterilen trampa akdinin aslında satış olduğunu, önalım hakkı nedeniyle payın iptalini ve müvekkili adına tescilini istemiştir. Davalı tapudaki işlemin ve tarafların gerçek iradesinin trampa olduğunu, önalım hakkının kullanılamayacağını, davanın reddini savunmuştur.

Önalım hakkı paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satılması halinde, diğer paydaşlara o payı öncelikle satın alma yetkisi veren bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir.

Önalım hakkının kullanılmasıyla bu hakkı kullanan paydaş ile alıcı arasında kapsam ve şartları satıcı ile davalı arasında yapılan sözleşmenin aynı olan bir satım ilişkisi kurulmuş olur. Önalım bedeli tapuda gösterilen satış bedeli ile davalı tarafından ödenen harç ve masrafların toplamından ibarettir.

Satış dışındaki temliklerde önalım hakkının kullanılması mümkün değildir. Tapudaki işlemin tarafı olmayan davacının tapudaki işlemin gerçekte trampa olmadığını tanık dahil her türlü delille ispatlaması mümkündür. Bu konuda dinlenen davacı tanığı işlemin niteliği konusunda görgüye dayalı bir açıklamada bulunmamıştır. Trampaya konu edilen taşınmazlar arasında değer farkı olması tek başına işlemin trampa olmadığını kanıtlamaya yeterli olmadığı gibi resmi senette aradaki bedel farkının alındığı da yazılıdır. Trampa yolu ile edinilen paya ilişkin olarak önalım hakkı kullanılamayacağından davanın reddi gerekirken yazılı şekilde kabul kararı verilmesi doğru olmadığından hükmün bozulması gerekmiştir../..

SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428.maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA, istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 21.5.2009 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.