Davacı vekili tarafından, davalı aleyhine 08.09.2011 gününde verilen dilekçe ile ipoteğin fekki istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın reddine dair verilen 27.03.2012 günlü hükmün Yargıtay’ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle, süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü:
Dava, ipoteğin kaldırılması istemine ilişkindir.
Davalı, ipoteğin dava dışı T… Petrol Orman Tekstil Tarım ve İhtiyaç Maddeleri İnşaat San. Ltd. Şti. ile yaptığı akaryakıt bayiliği sözleşmesinin ve ticari ilişkinin teminatı olarak ipotek tesis edildiğini ve T… Petrol Orman Tekstil Tarım ve İhtiyaç Maddeleri İnşaat San. Ltd. Şti.’nin borcunu ödemediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, ipoteğin T… Petrol Orman Tekstil Tarım ve İhtiyaç Maddeleri İnşaat San. Ltd. Şti.’nin borcunun teminatını teşkil etmek üzere ipotek tesis edildiği ve borcun ödenmediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davacı tarafından temyiz edilmiştir.
İpotek kişisel bir alacağın teminat altına alınması amacını güden ve bir taşınmaz değerinden alacaklının alacağını elde etmesini sağlayan sınırlı bir ayni haktır. İpotek tesisi için rehin edilecek taşınmaz maliki ile alacaklı arasındaki anlaşmanın (rehin sözleşmesi) bulunması ve rehin sözleşmesinin Türk Medeni Kanunu’nun 856. maddesi gereğince tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Anılan madde uyarınca ipotek kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerliliği, resmi şekilde yapılmasına bağlıdır.
Türk Medeni Kanunu’nun 881. maddesi gereğince de halen mevcut olan veya henüz doğmamış olmakla beraber doğması kesin veya olası bulunan herhangi bir alacak, ipotekle güvence altına alınabilir. İpoteğe konu olacak taşınmazın borçlunun mülkiyetinde bulunması gerekmez.
Alacak sona erdiği halde alacaklı, terkin taahhüdünü iradesiyle yerine getirmezse, taşınmazın maliki ipoteğin fekkini (kaldırılmasını) dava yolu ile isteyebilir.
Somut olayda; incelenen ve ipotek akdinin çerçevesini tayin eden resmi akit tablosunda “... 189 ada 7 parsel 10, 26, 27 no’lu bağımsız bölümlerin tamamı üzerinde S… G… Dağıtım Pazarlama A.Ş. lehine S… G… A.Ş. ile Hanife’nin yapmış ve yapacak olduğu ticari faaliyetlerden dolayı doğmuş ve doğacak borçlarının teminatı olmak üzere fekki alacaklı S… G… A.Ş. tarafından bildirilinceye kadar geçerli olmak kaydı ile 1. derece ve 1. sırada 170.000.00 (yüz yetmiş bin) YTL bedelle ipotek ettiğini ve borcun alacaklının ilk talebinde ödenmesi müşterek borçlu ve müteselsil kefil sıfatı ile ...” ipotek tesis edildiği yazılmıştır. Görüldüğü gibi ipotek akit tablosunda dava dışı T… Petrol Orman Tekstil Tarım ve İhtiyaç Maddeleri İnşaat San. Ltd. Şti.’nin borcunun teminatını teşkil etmek üzere ipotek tesis edildiğine ilişkin bir ibare yoktur.
İpotek kurulmasına ilişkin sözleşmenin geçerliliği resmi şekilde yapılmasına bağlı olduğundan ipotek borçlusu ancak, resmi şekilde yapılan ve ipotek akit tablosunda yazılı kişinin borcundan sorumlu tutulabilir. İpotek akit tablosunda, dava dışı T… Petrol Orman Tekstil Tarım ve İhtiyaç Maddeleri İnşaat Sanayi Ltd. Şti.’nin borcuna karşılık ipoteğin tesis edildiğinin yazılmadığı ve davacı Hanife’nin de davalı şirkete borçlu olduğu kanıtlanamadığından davanın kabulüne karar verilmesi gerekir.
Mahkemece açıklanan bu yön nazara alınmadan yazılı olduğu şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmamış ve kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
Kabule göre de, davalı lehine hükmolunan vekalet ücretinin harcı yatan dava değeri üzerinden takdir edilmesi gerekirken, harcı tamamlanmayan ipotek akit tablosunda yazılı değer üzerinden takdiri de yerinde değildir.
S o n u ç: Temyiz itirazlarının yukarıda açıklanan nedenlerle kabulü ile hükmün (BOZULMASINA), peşin yatırılan temyiz harcının istek halinde yatırana iadesine, 13.09.2012 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
