1. Hukuk Dairesi 2021/2738 E. , 2021/5241 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasındaki davadan dolayı Bursa 1.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 01.11.1984 gün ve 41-709 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü.
-KARAR-
Yargıtay 16. Hukuk Dairesi’nin 29.03.2021 gün, 2021/1941 E. 2021/2963 K. sayılı ilamıyla dosyanın ihyasının ardından temyiz incelemesi için gönderilmesi gereğine değinildiği halde, yerel mahkemece dosyanın ihyası işlemleri eksiksiz olarak tamamlanmadan, 01.06.2021 tarihli tutanak ile dosyanın geri gönderildiği görülmüştür. Ne var ki dava dosyası ve münderacatı evrakının, hüküm verilmesinden sonra imha edildiği daha evvel düzenlenmiş tutanaktan anlaşılmaktadır. Adliye dairelerinde bulunan derdest veya karara çıkmış herhangi (Mahkemeler, Cumhuriyet başsavcılığı veya icra dairelerine ait) bir dosyanın, doğal afet olarak nitelendirilen yangın, yersarsıntısı, seylap veya heyelan gibi nedenlerle kaybolması ya da belgelerinin zarara uğraması durumunda ne yapılması gerektiği hususunda; 4473 sayılı Yangın, Yersarsıntısı, Seylap veya Heyelan Sebebiyle Mahkeme ve Adliye Dairelerinde Ziyaa Uğrayan Dosyalar Hakkında Yapılacak Muamelelere Dair Kanun ile Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü’nün 30.01.2006 tarihli ve 107 sayılı “Zayi Olan Dosyaların Yenilenmesi” başlıklı Genelgesinde düzenleme getirilmiştir. Anılan Kanun"un 1. maddesinde; "yangın, yersarsıntısı seylap veya heyelan sebebiyle mahkeme ve adliye dairelerinde ziyana uğrayan dosyaların yenilenmesi bu Kanun hükümleri dairesinde yapılır." hükmü mevcuttur. Yasa"nın 2. maddesinde ise "1. maddede yazılan hallerde bu Kanun"un tatbik edilebilmesi Adliye vekâletinin kararına bağlıdır. Karar Resmi Gazete ve ayrıca mahallinde mutat vasıtalarla neşir ve ilan olunur." hükmü getirilmiştir. Ayrıca sözü edilen Kanun"un 7-17. maddelerinde yenileme sırasında yapılacak işlemler sayılmış bulunmaktadır. Bu genelgeye göre öncelikle zayi olduğu ileri sürülen dosyanın ilgili mahkeme veya icra dairelerinin kalem ve arşivinde titizlikle aranması, bulunamadığı takdirde düzenlenecek tutanağın onaylı bir suretinin Bakanlığa gönderilmesi, Bakanlıkça dosyanın yenilenmesine karar verilmesi halinde bu kararın bir an önce mahallinde mutat vasıtalarla neşir ve ilan edilmesinin sağlanması, dosyanın yenilenmesine ilişkin kararın Bakanlıkça yaptırılacak resmi gazete ilanı ve kıyasen mahallinde yapılacak olan ilandan sonra Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 150. maddesi hükmünün uygulanabileceği dava dosyaları ile icra dosyalarının zayi olması durumunda 4473 sayılı Kanun"un 3. maddesinde belirtilen kişilerin dosyanın ihyası talebi üzerine; ziyaa uğrayan dosyaların yenilenmesi için gereken işlemlerin yapılması gerektiği belirtilmiştir. Ayrıca davanın taraflarında ve vekillerinde bulunan belgeler temin edilerek eksikliklerin giderilmesine özen gösterilmesi de gereklidir.
O halde Mahkemece, 4473 sayılı Yangın, Yersarsıntısı Seylap veya Heyelan Sebebiyle Mahkeme ve Adliye Dairelerinde Ziyaa Uğrayan Dosyalar Hakkında Yapılacak Muamelelere Dair Kanun hükümleri gereğince öncelikle Adalet Bakanlığınca karar alınması için sürecin başlatılması, bu kararın Resmi Gazetede ve mutat vasıtalarla yayınlanmasından sonra yasal sürelere uygun olarak dava dosyasının ihyasının sağlanması gerekmektedir. Mahkemece dava dosyasının ihyası gerekirken bu hususlar yerine getirilmeden dosyanın yeniden temyiz incelemesine gönderilmiş olması nedeniyle temyiz incelemesi yapılması mümkün bulunmadığından gönderilen evrakın Mahkemesine TETKİKSİZ İADESİNE, 06/10/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.