Onalım Davası - Payın İptali Ve Tescil - Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2004/4912 Esas 2004/4978 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Önalım davası kapsamında payın iptali ve tesciline ilişkin bir dava açılmıştır. Davacı, payın önalım hakkını kullanarak davacı adına tescilini talep etmiştir. Davaya konu payın daha sonra üçüncü kişilere satışı nedeniyle davasını pay satın alanlara karşı devam ettirmiştir. Mahkeme davanın reddine karar vermiştir ancak davacı temyiz etmiştir. Temyiz sonucunda, paylı mülkiyette önalım hakkının kullanılabilmesi için payın üçüncü kişilere satılması yeterli değildir. Satıcının, önalım hakkını kullanmayan kişiyi yanıltarak payın üçüncü kişiye satması durumunda, satın alan kişinin adına payın tescil edilebilmesi doğru değildir. Bu nedenle, mahkeme kararı bozulmuştur. Kanun maddeleri: Medeni Kanunun 2. maddesi, HUMK'nun 186. ve 428. maddeleri.

6. Hukuk Dairesi 2004/4912 E., 2004/4978 K.

6. Hukuk Dairesi 2004/4912 E., 2004/4978 K.

• ONALIM DAVASI
• PAYIN İPTALİ VE TESCİL

"İçtihat Metni"

Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı önalım davasına dair karar davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü.

Dava önalım hakkı nedeniyle payın iptali ve tescile ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.

Davacı vekili, Üsküdar Çengelköy mahallesi 921 ada 2 parselde müvekkilinin paydaş olduğunu, 30.4.1998 tarihinde davalı Haydar Emre"ye yapılan pay satışı nedeniyle önalım hakkını kullandığını, bu payın iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir. Davaya konu payın 27.11.1998 tarihinde üçüncü kişilere satışı nedeniyle HUMK.nun 186. maddesi uyarınca davasını pay satın alanlara karşı devam ettirmiştir.

Davalılardan Tahsin Öztürk vekili ile Haydar Emre vekili davacının satıştan önce dava konusu taşınmazla ilgili olarak kat karşılığı inşaat sözleşmesi yaptığını, harici taksim nedeniyle şufa hakkının kullanılamayacağını, davanın süresinde açılmadığını, reddini savunmuş, diğer davalılar cevap vermemiş, yargılamaya katılmamışlardır.

1- Davalı Haydar Emre üzerinde kayden pay kalmadığından adı geçen aleyhine açılan davanın reddedilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına,

2- Diğer davalılar yönünden yapılan temyiz itirazlarına gelince;

Önalım hakkı; paylı mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazlarda payın üçüncü kişiye satışı halinde diğer paydaşlara o payı öncelikle alma hakkını veren yenilik doğuran bir haktır. Bu hak paylı mülkiyet ilişkisi kurulduğu anda doğar ve payın üçüncü kişiye satılması ile kullanılabilir hale gelir. Önalım davasına konu edilen payın ilişkin olduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak bölüşülüp her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin tasarrufundaki yeri ve ona tekabül eden payı üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında o yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda pay satışı şeklinde yapılan işlem nedeniyle önalım hakkını kullanması Medeni Kanunun 2. maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz.

Olayımızda; Davacı ve kardeşi ile Turan Günay, Burhan Günay, Selahattin Akgöz arasında yapılan İstanbul 4. Noterliğinin 3.11.1995 tarih, 27428 yevmiye numaralı satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshedilmiş olmasına, bu sözleşmeye göre bir inşaat faaliyetinin bulunmamasına, kat karşılığı inşaat sözleşmesi uyarınca kat irtifakı da kurulmadığının anlaşılmasına göre, taraflar arasında eylemli bir bölüşmenin varlığından sözedilemez. Delillerin buna göre değerlendirilerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçeyle ret kararı verilmesi hatalı olmuştur.

Hüküm bu nedenle bozulmalıdır.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenle temyiz itirazlarının kabulü ile HUMK.nun 428. maddesi uyarınca hükmün BOZULMASINA ve istek halinde peşin alınan temyiz harcının temyiz edene iadesine, 17.6.2004 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.