Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/1866 Esas 2022/222 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından, S.S. ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin ihraç edilen muris Abdullah Suna'nın ihraç kararının iptali istemiyle açılan davada, kooperatifin ihyası için süre verildi. Ancak kooperatif tasfiyenin kapanması sonrası ticaret sicilinden terkin edilmişti. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, davacıların kooperatifin ihyası için hukuki yararı olduğu ve ihyası şartlarının somut olayda bulunduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunu esastan reddetti. Temyiz incelemesinde ise, ihyası talep edilen kooperatifin hakiki tüzel kişilik statüsüne yeniden kavuşturulması gerektiği ancak mahkeme kararında sınırlama yapılmamış olduğu ve bu nedenle kararın düzeltilmesi gerektiği belirtildi. 1198 sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 98. maddesi, 6102 sayılı TTK'nın 547. maddesi hakkında detaylı bilgi vermektedir.

MAHKEMESİ : Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki birleşen davada davalı kooperatif tasfiye memurları vekilince istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl ve birleşen davada davacılar vekili, davacılar murisinin kooperatif üyeliğinden ihraç kararının iptali için kooperatif aleyhine Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1496 Esas sayılı dosyası ile dava açtıklarını, mahkemece taraflarına kooperatifin ihyası için süre verildiğini ileri sürerek, S.S. ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin ihyasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
İlk derece mahkemesince, ihyası talep edilen kooperatif ticaret sicilden tasfiye sonucu silinmiş olmakla birlikte, davacılar murisi Abdullah Suna’nın ihraç kararının iptali istemiyle kooperatif aleyhine açılan dava bulunduğundan ihya talebinin haklı olduğu gerekçesiyle, davanın kabulü ile kooperatifin ihyasına dair kararın birleşen davada davalı kooperatif tasfiye memurları vekilince istinaf edilmesi üzerine, Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi tarafından, davacıların ihya davası açmakta hukuki yararı bulunduğu, kooperatifin ihyası şartlarının somut olayda bulunduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Kararı, birleşen davada davalı kooperatif tasfiye memurları vekilince temyiz etmiştir.
1) Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, birleşen davada davalı kooperatif tasfiye memurları vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2) Dava, ticaret sicilinden terkin edilen kooperatif tüzel kişiliğinin yeniden ihyası istemine ilişkin olup, somut olayda, S.S. ... Arsa ve Konut Yapı Kooperatifinin 20/06/2012 tarihinde tasfiye sonucunda ticaret sicilinden terkin edildiği, davacıların Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1496 Esas sayılı dosyası ile kooperatif aleyhine 16/10/2001 tarihli ihraç kararının iptali istemiyle açmış oldukları davada, kooperatifin ihyası için süre verildiği anlaşılmaktadır.
1198 Sayılı Kooperatifler Kanunu'nun 98. maddesinin yollamasıyla kooperatifler hakkında da uygulanacak olan 6102 sayılı TTK’nın 547. maddesi hükmünde tasfiyenin kapanmasından sonra ek tasfiye işleminin nasıl yapılacağı ve kooperatifin yeniden ihyasına ilişkin usul ve esaslar ayrıntılı şekilde tespit edilmiştir. Buna göre, tasfiye kapanışı yapılarak ticaret sicilinden terkin edilen kooperatif aleyhine açılan davanın devam edebilmesi için mahkemece bu ek işlemler sonuçlandırılıncaya kadar kooperatifin ihya edilerek yeniden ticaret siciline tescil ve ilan edilmesi, başka bir anlatımla tüzel kişiliği bu dava sonuçlanıncaya kadar devam eden kooperatifin açılan dava kesinleştikten sonra ticaret sicilinden tekrar terkin edilmesi gerekmektedir. Bu durumda mahkemece, salt mezkûr dava ile sınırlı olarak ihya kararı verilmesi gerekirken, sınırlama yapılmaksızın yazılı şekilde ihya kararı verilmesi hatalı olup, bu nedenle kararın bozulması gerekmekte ise de, yapılan bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden kararın HMK 370/2 maddesi uyarınca düzeltilerek onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenle, birleşen davada davalı kooperatif tasfiye memurları vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle, re'sen Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2018/204 Esas, 2019/447 Karar sayılı kararının “HÜKÜM” bölümünün 1. bendinin 3. satırında yer alan “Kooperatifinin” ibaresinden sonra gelmek üzere “Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/1496 E. sayılı dosyası ile sınırlı olmak üzere” ibaresinin eklenmesine ve hükmün düzeltilmiş bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin de Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 24.01.2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.