Vekili      : Av. R.A.

Davalılar  : 1- Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av. A.K.

                  2- Altındağ Belediye Başkanlığı

Vekili      : Av. A.A. 

O L A Y  : Davacı vekili özetle; Davacının Ankara İli, Altındağ İlçesi, 6155 ada 4 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, taşınmaza davalılar tarafından herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmaksızın kullanılmak suretiyle fiilen el atıldığını, taşınmazın yol ve kaldırım bölgesi içine alındığını belirterek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle dava açmıştır.

Davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekili süresi içerisinde verdiği cevap dilekçesinde özetle; görev itirazında bulunmuştur.

Ankara 25.Asliye Hukuk Mahkemesi; 21.11.2012 gün ve E:2012/431 sayı ile, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının reddine karar vermiştir.

Davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin, idari yargı yararına olumlu görev uyuşmazlığı çıkartılması yolunda süresi içinde verdiği dilekçesi üzerine, dava dosyasının onaylı bir örneği Danıştay Başsavcılığı"na gönderilmiştir.

Danıştay Başsavcısı; İdarelerin 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 8"inci maddesi uyarınca tek yanlı irade açıklamaları ile tesis ettikleri, genel ve düzenleyici imar planları ile bu planlara dayanılarak tesis edilen parselasyon, kamulaştırma, ruhsat gibi bireysel işlemler, "idari işlem, bu imar planı uyarınca yapmak zorunda oldukları program ve uygulamaları bunun için gerekli zamanda gerçekleştirmemeleri yani, bu konudaki hareketsizliklerin de, idari eylem niteliği taşıdığını belirterek, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2"nci maddesinin 1"inci fıkrasının (b) bendinde yer alan "idari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları," hükmü gereğince idari yargı yerinde görülmesinin gerektiği belirtilerek, 2247 sayılı Yasa"nın 10"uncu maddesi uyarınca, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarılmasına ve dosyanın Uyuşmazlık Mahkemesine gönderilmesine karar vermiştir.

İNCELEME VE GEREKÇE :

Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Serdar ÖZGÜLDÜR’ün Başkanlığında, Üyeler: Mustafa AYSAL, Eyüp Sabri BAYDAR, Sıddık YILDIZ, Nurdane TOPUZ, Sedat ÇELENLİOĞLU ve Ayhan AKARSU’nun katılımlarıyla yapılan 04.02.2013 günlü toplantısında:

l-İLK İNCELEME: Başvuru yazısı ve dava dosyası örneği üzerinde 2247 sayılı Yasa"nın 27. maddesi gereğince yapılan incelemeye göre, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin anılan Yasanın 10/2 maddesinde öngörülen yönteme uygun olarak yaptığı görev itirazının reddedilmesi ve dahi 12/1. maddede belirtilen süre içinde başvuruda bulunması üzerine Danıştay Başsavcısı"nca, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı açısından, 10. maddede öngörülen biçimde, olumlu görev uyuşmazlığı çıkarıldığı anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık bulunmadığından görev uyuşmazlığının esasının incelenmesine oy birliği ile karar verildi.

II-ESASIN İNCELENMESİ: Raportör-Hakim Selim Şamil KAYNAK’ın, davanın çözümünde idari yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mehmet BAYHAN ile Danıştay Savcısı Tuncay DÜNDAR’ın davada idari yargının görevli olduğu yolundaki sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

Dava, davacının taşınmazına herhangi bir kamulaştırma işlemi yapılmaksızın davalılar tarafından kullanılmak suretiyle fiilen el atıldığı, yol ve kaldırım bölgesi içine alındığından bahisle, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 1.000 TL nin faizi ile birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

Dosya kapsamındaki Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanlığı İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Harita Şube Müdürlüğünün 23.10.2012 günlü yazısında, "" İmar İdare Heyetinin 07.06.1957 tarih, 417 sayılı kararı ile onanan 33580 nolu parselasyon planı ile,1260 m2yüz ölçümlü 6155 ada 4 sayılı parselin,420 m2sinin kadastro 1605 ada 42 sayılı parselden,840 m2sinin ise kadastro 1605 ada 43 sayılı parselden şuyulandırılarak oluşturulduğunu, 33580 nolu parselasyon planında kadastro 1605 ada 42 sayılı parselden1617 m2zayiatın kesildiği, İmar İdare Heyetinin 21.10.1960 tarih, ve 707 sayılı kararı ile onanan, 44300/A nolu parselasyon planı ile1260 m2yüz ölçümlü 6155 ada 4 sayılı parselin1115 m2sinin 9310 ada 24 sayılı parsel hisselendirilirken145 m2sinin de yola giden miktar olarak gösterildiği, Ankara İli Sebzebahçeleri Mahallesi 6155 ada 4 sayılı parselin yola giden miktarı olan145 m2nin tapu kayıtlarında yaşadığı, Altındağ Belediye Encümeninin 09.04.1996 tarih, ve 2886 sayılı kararı ile onanan 76440/1 nolu parselasyon planı ile1115 m2yüzölçümlü 9310 ada 24 sayılı parselin764 m2sinin Cami kullanımındaki 17052 ada 2 nolu parsele,351 m2sinin de Ticaret kullanımındaki aynı ada 3 nolu parsele hisselendirilmiş olduğu, Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.04.2010 tarih ve 1141 sayılı kararı ile onaylanan Altındağ İlçesi Uluslar Arası Ticaret Merkezi (UTM) Kentsel Dönüşüm ve Gelişim Proje Alanı kapsamında, 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Değişikliği Ankara Büyükşehir Belediye Meclisinin 16.04.2010 tarih ve 1141 sayılı kararı ile onaylandığı, onanlı imar planı doğrultusunda hazırlanan ve Ankara Büyükşehir Belediye Encümeninin 23.09.2010 tarih 1358 sayılı kararı ile onaylanan 76440/5 nolu parselasyon planına göre, 17052 ada 2 sayılı parseldeki Türkiye Hayırlar Yaptırma ve İdame Ettirme Derneğinin764 m2lik hisse kullanımı Dini Tesis Alanı olan 17052 ada 16 sayılı parsele,351 m2sinin de Ticaret kullanımındaki aynı ada 17 sayılı parsele hisselendirilmiş olduğu "" belirtilmiştir.       

Davalı Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili 02.11.2012 tarihli cevap dilekçesinde özetle, parselasyon planı ile 6155 ada 4 sayılı parselden yola giden miktar olarak gösterilen ve tapu kayıtlarında145 m2olarak yaşayan alan ile ilgili olarak idareleri tarafından herhangi bir yol ve kaldırım yapılmadığını, dolayısıyla davaya konu parsele idarelerinin fiili el atmalarının olmadığını, dava konusu145 m2lik alanın davacı tarafından kullanıldığını belirtmiştir.

                3194 sayılı İmar Kanunu’nun “Planların hazırlanması ve yürürlüğe konulması” başlıklı 8. maddesinde;  “Planların hazırlanmasında ve yürürlüğe konulmasında aşağıda belirtilen esaslara uyulur.

                a) Bölge planları; sosyo - ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanacak bölge planlarını, gerekli gördüğü hallerde Devlet Planlama Teşkilatı yapar veya yaptırır.

b) İmar Planları; Nazım İmar Planı ve Uygulama İmar Planından meydana gelir. Mevcut ise bölge planı ve çevre düzeni plan kararlarına uygunluğu sağlanarak, belediye sınırları içinde kalan yerlerin nazım ve uygulama imar planları ilgili belediyelerce yapılır veya yaptırılır. Belediye meclisince onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik dördüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Bu planlar onay tarihinden itibaren belediye başkanlığınca tespit edilen ilan yerlerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. Belediye başkanlığınca belediye meclisine gönderilen itirazlar ve planları belediye meclisi onbeş gün içinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Belediye ve mücavir alan dışında kalan yerlerde yapılacak planlar valilik veya ilgilisince yapılır veya yaptırılır. Valilikçe uygun görüldüğü takdirde onaylanarak yürürlüğe girer. (Değişik üçüncü cümle: 8/8/2011- KHK-648/21 md.) Onay tarihinden itibaren valilikçe tespit edilen ilan yerinde ve ilgili idarelerin internet sayfalarında bir ay süreyle eş zamanlı olarak ilan edilir. Bir aylık ilan süresi içinde planlara itiraz edilebilir. İtirazlar valiliğe yapılır, valilik itirazları ve planları onbeş gün içerisinde inceleyerek kesin karara bağlar.

                Onaylanmış planlarda yapılacak değişiklikler de yukarıdaki usullere tabidir.

                Kesinleşen imar planlarının bir kopyası, Bakanlığa gönderilir.

                İmar planları alenidir. Bu aleniyeti sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Belediye Başkanlığı ve mülki amirlikler, imar planının tamamını veya bir kısmını kopyalar veya kitapçıklar haline getirip çoğaltarak tespit edilecek ücret karşılığında isteyenlere verir.

                c) (Ek: 3/7/2005 - 5403/25 md.) Tarım arazileri, Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda belirtilen izinler alınmadan tarımsal amaç dışında kullanılmak üzere plânlanamaz.” hükmüne yer verilmiştir.   

Olayda, imar planının uygulaması sonucu, uyuşmazlığa konu parselin imar planında  yol ve kaldırım bölgesi alanında kaldığı, taşınmaza idarece fiilen el atılmadığı, kamulaştırmasız el atma nedeniyle taşınmazın bedelinin ödenilmesi gerektiğinin iddia edildiği; davanın konusunun, davalı idarece 3194 sayılı Kanunu uyarınca kamu gücü kullanılarak tek yanlı irade ile yapılan imar planlarında yer alan davacının hissedar olduğu taşınmazın bedelinin tazminine ilişkin bulunduğu anlaşılmış olup, belirtilen duruma göre, imar planı ve buna dayalı imar uygulaması sonucunda uğranılan zararın tazminine yönelik bulunan davanın, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu"nun 2/1-b maddesinde yer alan "İdari eylem ve işlemlerden dolayı kişisel hakları doğrudan muhtel olanlar tarafından açılan tam yargı davaları" kapsamında idari yargı yerince çözümlenmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, Danıştay Başsavcısı’nın başvurusunun kabulü ile, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin görev itirazının Asliye Hukuk Mahkemesince reddine ilişkin kararın kaldırılması gerekmiştir. 

SONUÇ    : Davanın çözümünde İDARİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Danıştay Başsavcısı’nın BAŞVURUSUNUN KABULÜ ile, davalı Altındağ Belediye Başkanlığı vekilinin GÖREV İTİRAZININ REDDİNE İLİŞKİN Ankara 25. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 21.11.2012 gün ve E:2012/431 sayılı KARARININ KALDIRILMASINA, 04.02.2013 gününde OY BİRLİĞİ İLE KESİN OLARAK karar verildi.