Vekili              : Av. O.E.

            Davalı            : Mamak Belediye Başkanlığı 

            O L A Y          : Davacıya ait tapulu arsa üzerinde bulunan ruhsatlı tek katlı yığma bina ve eklentilerinin,  Mamak - Bahçeleriçi Mahallesinde açılması öngörülen imar yolu üzerinde kaldığı nedeniyle, Mamak Belediye Encümeninin 22.7.1997 gün ve 1415/1744 sayılı kararıyla, kamulaştırılmasına karar verilmiştir.

            Kıymet Takdir Komisyonunca takdir edilen 71.210.000.- TL. bedel üzerinden idarece kamulaştırıldığının tebliğ edilmesi üzerine davacı tarafından, Ankara 4. Sulh Hukuk Mahkemesi"nin E: 1999/311 D.İş sayısında açılan tespit dosyasına ibraz olunan 24.8.1999 günlü bilirkişi raporuna göre, kamulaştırma bedelinin 3.828.896.081.-TL.olduğu tespit edilmiştir.

            Davacı vekili, kamulaştırma bedelinin 71.210.000.- liradan 3.828.896.000.- liraya arttırılması ve aradaki fark tutarı 3.757.686.000.- liranın, yasal faiziyle birlikte davalı idareden tahsiline hükmedilmesi istemiyle, 25.8.1999 gününde adli yargı yerinde dava açmıştır.

            ANKARA 3. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ; 2.11.1999 gün ve E: 1999/ 476, K: 1999/ 767 sayı ile, davalı idarece encümen kararına dayanılarak davacının binasının enkaz bedelinin takdir edildiği; davacının binasına enkaz bedeli değil bina bedeli verilmesini istediği ve encümen kararına karşı çıktığına göre idarenin enkaz bedeli takdiri idari bir işlem olan encümen kararına dayalı olduğundan bina bedeline ilişkin ihtilafın inceleme yerinin idari yargı olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı vermiş; bu karar, YARGITAY 5. HUKUK DAİRESİ" nin 7.3.2000 günlü,             E: 1999/ 20954, K: 2000/ 3756 sayılı kararıyla onanmak suretiyle kesinleşmiştir.

            Davacı vekili, aynı istekle, 24.4.2000 gününde idari yargı yerinde dava açmıştır.

ANKARA 7. İDARE MAHKEMESİ; 20.6.2000 gün ve E:2000/423 sayı ile, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu’nun 14. maddesinde kamulaştırmada takdir olunan bedele ve maddi hatalara karşı adli yargıda dava açılacağı öngörüldüğünden, anılan Yasaya göre saptanan bedelin arttırılması talebiyle açılan bu davanın idari yargı yerinde görülmesine yasal olanak bulunmadığı sonucuna varıldığından bahisle, görevli merciin belirlenmesi için 2247 sayılı Yasa’nın 19. maddesine göre Uyuşmazlık Mahkemesi’ne başvurulmasına ve dosyanın incelenmesinin bu konuda karar verilinceye kadar ertelenmesine karar vermiştir. 

İNCELEME VE GEREKÇE: Uyuşmazlık Mahkemesi Hukuk Bölümü’nün, Ali HÜNER’in Başkanlığında, Üyeler:  Mahir  Ersin  GERMEÇ,  Dr.  Mustafa  KILIÇOĞLU,  Mustafa  BİRDEN ,

Ayla ALKIVILCIM,   Dr. Serdar   ÖZGÜLDÜR  ve  Hıfzı   ÇUBUKLU’ nun   katılımlarıyla   yapılan

20 / 11 / 2000 günlü toplantısında, Raportör-Hakim İsa YEĞENOĞLU’nun davanın çözümünde adli  yargının görevli olduğu yolundaki raporu ile dosyadaki belgeler okunduktan; ilgili Başsavcılarca görevlendirilen Yargıtay Cumhuriyet Savcısı Mustafa EKİNCİ  ile Danıştay Savcısı O. Cem ERBÜK’ün davada adli yargının görevli olduğu yolundaki yazılı ve sözlü açıklamaları da dinlendikten sonra GEREĞİ GÖRÜŞÜLÜP DÜŞÜNÜLDÜ:

USULE İLİŞKİN İNCELEME:

            Dosya üzerinde 2247 sayılı Yasa’nın 27. maddesi uyarınca  yapılan incelemeye göre, İdare Mahkemesi’nce anılan  Yasa’nın 19. maddesinde öngörülen usul ve yönteme uygun  biçimde başvuruda bulunulduğu anlaşılmaktadır. Usule ilişkin herhangi bir noksanlık görülmemiş, esas inceleme yapılmasına oybirliği ile karar verilmiştir. 

            ESASA İLİŞKİN İNCELEME:

Dava, kamulaştırılan taşınmazın bedelinin artırılması isteminden ibarettir.

            Anayasa"nın 46. maddesinde, kamulaştırma bedelinin hesaplanma tarz ve usullerinin kanunla belirleneceğine işaret edilmiş; kamulaştırma bedelinin, nakden ve peşin olarak ödeneceği kuralına yer verilmiştir.

            2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"nda, 10. maddeye göre teşkil olunan kıymet takdiri komisyonlarınca, 11. maddesinde belirtilen objektif esaslar dikkate alınarak kamulaştırma bedelinin takdir edileceği belirtilmiş ve 14. madde ile de, kamulaştırma işlemine karşı idari yargıda; takdir olunan bedel ile maddi hatalara karşı ise adli yargıda dava açılacağına işaret edilmek suretiyle, görev konusu açık bir şekilde düzenlenmiştir.

            Olayda, idarece kamulaştırma kararı alındığı ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu"nda öngörülen yöntem izlenmek suretiyle işlemlerin tamamlandığı  anlaşılmaktadır.

            Bedel takdiri de, esasen kamulaştırma işlemi gibi, kamu gücüne dayalı , re"sen ve tek yanlı olması nedeniyle idari işlem niteliğini taşımakta ise de; yasakoyucu, karma bir düzenlemeyi benimsemiş olup, bedele ilişkin davalarda adli yargıyı görevli kılmıştır.

Şu halde, kamulaştırma işlemi sonucunda davacı adına bankada bloke edilen bedele itiraz edildiğine göre, 2942 sayılı Yasa"nın 14. maddesinin görevli yargı yerine işaret eden açık düzenlemesi karşısında, kamulaştırma bedelinin Yasa"nın 11. maddesindeki esaslara uygunluğunun yargısal denetiminin adli yargı yerince yapılacağında kuşkuya yer bulunmamaktadır.

            Belirtilen durum karşısında, olayda kamulaştırma işleminin iptali istemiyle dava açılmayıp, yapılan kamulaştırmada takdir edilen bedele itiraz edilerek açılan kamulaştırma değerinin arttırılması davasının görüm ve çözümü, 2942 sayılı Yasa"nın 14. maddesine göre adli yargı yerinin görevine girmektedir.

            Açıklanan nedenlerle, İdare Mahkemesi’nin başvurusunun kabulü ile Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi"nin görevsizlik kararının kaldırılması gerekmektedir. 

SONUÇ  : Davanın çözümünde ADLİ YARGININ görevli olduğuna, bu nedenle Ankara 7. İdare Mahkemesi’nce yapılan başvurunun KABULÜ ile Ankara 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2.11.1999 günlü, E:1999/476 ,K:1999/767 sayılı GÖREVSİZLİK KARARININ KALDIRILMASINA, 20.11.2000 gününde KESİN OLARAK  OYBİRLİĞİ ile  karar verildi.