Esas No: 2021/1234
Karar No: 2022/1136
Karar Tarihi: 02.03.2022
Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/1234 Esas 2022/1136 Karar Sayılı İlamı
6. Hukuk Dairesi 2021/1234 E. , 2022/1136 K."İçtihat Metni"
... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik verilen hüküm davalılar vekillerince duruşmalı olarak temyiz edilmesi üzerine ilgililere çağrı kağıdı gönderilmişti. Belli günde davalı ... ve vekili Avukat ..., davalı ... ve vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat ...'ın gelmiş olmalarıyla duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlenildikten ve temyiz dilekçesinin süresinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Davacı vekili; müvekkili ile davalılar arasında ... isimli belgeselin yapımını konu alan 06.11.2009 tarihli Proje Yapım Protokolü ve eki ... 2010 Proje Teklif Formatı düzenlendiğini, proje sponsoru ... 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansından alınan 312.983,00 TL desteğin davalılara protokol ve teklif formatı kapsamında ödendiğini, projenin zamanında bitirilerek vakfa teslim edilmemesi üzerine sponsurun projeyi iptal ettiğini ve 312.983,00 TL ödemeyi geri aldığını, müvekkilinin ... 16.Noterliğinin 27.01.2012 tarih, 1305 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile 06.11.2009 tarihli protokolü feshettiğini ileri sürerek; vakıf malı olan projenin mevcut durumu ve devam edebilmesi için gerekli tüm dökümanları ile birlikte bila bedel Vakfa teslim edilmesine, şimdilik 312.983,00 TL vakıf zararının 31.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı ... vekili; müvekkilinin projede davacı Vakıf başkanının sözlü isteği üzerine yer aldığını ve aynı iradenin isteği üzerine projenin başlamasından kısa bir süre sonra 05.04.2010 tarihinde istifa ettiğini, davacı vakfın köşkün restorasyonu ihalesinin projede belirtilen süre içinde gerçekleştirememesi, restorasyan işinin geç başlaması, ... Üniversitesince köşkte yapılması planlanan çekimler için izin yazısının oldukça geç gelmesi gibi sebeplerden dolayı davacının kusurlu olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; Mirgün Köşkünün restorasyon işinin zamanında bitirilememesi sebebi ile belgeselin mücbir sebeple tamamlanamadığını, 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’nın 2010 yılı sonu itibariyle tasfiyeye girmiş olması, vakfın bu projenin yürütülmesi için gerekli yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle müvekkiline atfedilecek bir kusur bulunmadığından zarardan sorumlu tutulamayacağını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk derece mahkemesince, davacı protokolü feshettiğinden ancak menfi zararını isteyebileceği, ancak davada müspet zarar kapsamındaki ifaya ekli cezai şart bedelinin talep edildiği gerekçesiyle davanın reddine dair verilen kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 22.10.2020 tarih, 2017/4981 Esas ve 2020/1764 Karar sayılı kararı ile davacının dava dilekçesi ile hem cezai şart hem de uğradığı zararın giderilmesinin istediğini, akdin feshi nedeniyle oluşan zararın 312.983,00 TL olup, davalılardan tahsili gerektiği gerekçesiyle istinaf başvusurunun kabulü ile, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile 312.983,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davalıların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davalıların diğer temyiz itirazlarına gelince;
Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen 06.11.2009 tarihli, “Proje Yapım Protokolü” başlıklı sözleşme ve sözleşme eki ... 2010 Proje Teklif Formatı ile ... projesi kapsamında köşkün sekiz ay sürecek restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması ve bu eserin tanıtımının yapımı kararlaştırılmıştır. Projenin bütçesi 480.000,00 TL olarak belirlenmiş, proje sahipleri davalı ... proje koordinatörü, davalı ... ise mali koordinatör olarak görev almıştır. Protokolün 11. maddesine göre projenin en geç 31.12.2010 tarihinde teslim edilmesi gerekmektedir.
Dava konusu somut olayda; davacı sözleşme konusu projenin 31.12.2010 tarihine kadar teslim edilmemesi nedeniyle uğradığı zararın tahsilini talep etmiş ise de; ... İl Özel İdaresi ile ... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlenen 26.08.2010 tarihli sözleşme ile Mirgün Köşkünün restorasyon işinin yapımının kararlaştırıldığı, 19.08.2011 tarihi itibar tarihi kabul edilerek 12.12.2012 tarihinde kabul tutanağı düzenlendiği, taraflar arasında düzenlenen 06.11.2009 tarihli sözleşmede ise projenin teslim tarihinin en geç 31.12.2010 olarak belirlendiği halde sözleşme döneminde restorasyon işinin tamamlanmadığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Öte yandan projeye maddi destek veren ... 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı 31.12.2010 tarihinde tasfiye olmuştur. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin konusu köşkün restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması olduğundan işin süresinde teslim edilmemesi ve sözleşmenin feshinde davalıların kusurunun olmadığı sonucuna varılmıştır.
O halde istinaf mahkemesince yapılacak iş; bilirkişi kurulundan gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınarak davalılar nezdinde bulunan ve davacıya iadesine karar verilen dökümanların incelenerek yapılan harcama ile orantılı şekilde iş yapılıp yapılmadığını belirlemek, fazla ödeme varsa tespit etmek ve davalılardan tahsiline karar vermekten ibarettir.
Bölge adliye mahkemesince bu hususlar üzerinde durulmadan eksik inceleme ve hatalı değerlendirme ile karar verilmesi doğru olmamış, kararın bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2. bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının kabulü ile ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 22.10.2020 tarih, 2017/4981 Esas ve 2020/1764 Karar sayılı kararının BOZULMASINA, 3.815,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacıdan alınarak Yargıtaydaki duruşmada vekille temsil olunan davalılara verilmesine,
peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara iadesine, 6100 sayılı HMK 373. madde hükümleri gözetilerek dosyanın ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 02.03.2022 gününde oy çokluğuyla karar verildi.
- MUHALEFET ŞERHİ -
Davacı vekili; müvekkili ile davalılar arasında ... isimli belgeselin yapımını konu alan 06.11.2009 tarihli Proje Yapım Protokolü ve eki ... 2010 Proje Teklif Formatı düzenlendiğini, proje sponsoru ... 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı’ndan alınan 312.983,00 TL desteğin davalılara protokol ve teklif formatı kapsamında ödendiğini, projenin zamanında bitirilerek vakfa teslim edilmemesi üzerine sponsorun projeyi iptal ettiğini ve 312.983,00 TL ödemeyi geri aldığını, müvekkilinin ... 16. Noterliği’nin 27.01.2012 tarih 1305 yevmiye sayılı ihtarnamesi ile 06.11.2009 tarihli protokolü feshettiğini ileri sürerek; vakıf malı olan projenin mevcut durumu ve devam edebilmesi için gerekli tüm dokümanları ile birlikte bila bedel Vakfa teslim edilmesine, şimdilik 312.983,00 TL vakıf zararının 31.12.2010 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı davanın reddini talep etmişlerdir.
İlk derece mahkemesince, davacı protokolü feshettiğinden ancak menfi zararını isteyebileceği, ancak davada müspet zarar kapsamındaki ifaya ekli cezai şart bedelinin talep edildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Anılan kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesinin 22.10.2020 tarih, 2017/4981 Esas ve 2020/1764 Karar sayılı kararı ile davacının dava dilekçesi ile hem cezai şart hem de uğradığı zararın giderilmesinin istediğini, akdin feshi nedeniyle oluşan zararın 312.983,00 TL olup, davalılardan tahsili gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kabulü ile 312.983,00 TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmiştir.
Karar, davalılar tarafından temyiz edilmiştir.
Yüksek Özel daire Sayın Çoğunluğunca, ‘’Taraflar arasında düzenlenen 06.11.2009 tarihli, “Proje Yapım Protokolü” başlıklı sözleşme ve sözleşme eki ... 2010 Proje Teklif Formatı ile ... projesi kapsamında köşkün sekiz ay sürecek restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması ve bu eserin tanıtımının yapımı kararlaştırılmıştır. Projenin bütçesi 480.000,00 TL olarak belirlenmiş, proje sahipleri davalı ... proje koordinatörü, davalı ... ise mali koordinatör olarak görev almıştır. Protokolün 11. maddesine göre projenin en geç 31.12.2010 tarihinde teslim edilmesi gerekmektedir. Dava konusu somut olayda; davacı sözleşme konusu projenin 31.12.2010 tarihine kadar teslim edilmemesi nedeniyle uğradığı zararın tahsilini talep etmiş ise de; ... İl Özel İdaresi ile ... İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında düzenlenen 26.08.2010 tarihli sözleşme ile Mirgün Köşkü’nün restorasyon işinin yapımının kararlaştırıldığı, 19.08.2011 tarihi itibar tarihi kabul edilerek 12.12.2012 tarihinde kabul tutanağı düzenlendiği, taraflar arasında düzenlenen 06.11.2009 tarihli sözleşmede ise projenin teslim tarihinin en geç 31.12.2010 olarak belirlendiği halde sözleşme döneminde restorasyon işinin tamamlanmadığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Öte yandan projeye maddi destek veren ... 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı 31.12.2010 tarihinde tasfiye olmuştur. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin konusu köşkün restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması olduğundan işin süresinde teslim edilmemesi ve sözleşmenin feshinde davalıların kusurunun olmadığı sonucuna varılmıştır. O halde istinaf mahkemesince yapılacak iş; bilirkişi kurulundan gerekçeli ve denetime elverişli ek rapor alınarak davalılar nezdinde bulunan ve davacıya iadesine karar verilen dokümanların incelenerek yapılan harcama ile orantılı şekilde iş yapılıp yapılmadığını belirlemek, fazla ödeme varsa tespit etmek ve davalılardan tahsiline karar vermekten ibarettir’’ gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararını bozmuştur.
Yüksek Özel Daire Sayın Çoğunluğunun bozma gerekçesine aşağıdaki nedenlerle katılmıyorum.
Dava, eser sözleşmesinin feshi nedeniyle uğranılan zararın tazmini istemine ilişkindir.
Taraflar arasında düzenlenen 06.11.2009 tarihli, “Proje Yapım Protokolü” başlıklı sözleşme ve sözleşme eki ... 2010 Proje Teklif Formatı ile ... projesi kapsamında köşkün sekiz ay sürecek restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması ve bu eserin tanıtımının yapımı kararlaştırılmıştır. Projenin bütçesi 480.000,00 TL olarak belirlenmiş, proje sahipleri davalı ... proje koordinatörü, davalı ... ise mali koordinatör olarak görev almıştır. Protokolün 11. maddesine göre projenin en geç 31.12.2010 tarihinde teslim edilmesi gerekmektedir.
Yüksek Özel Daire, taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin konusu köşkün restorasyon ve restitüsyon işlemlerinin kamera kayıtlarının yapılarak belgesel oluşturulması olduğundan, işin süresinde teslim edilmemesi ve sözleşmenin feshinde davalıların kusurunun olmadığı sonucuna varmıştır.
Oysa kusur konusunda yerel mahkemece bir değerlendirme ve bilirkişi incelemesi yapılmamıştır. Taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin davacı tarafından feshedildiği dosya kapsamı ile sabittir. Ancak dosya içinde bulunan raporda feshin haklı olup olmadığı, restorasyon sürecinin işin teslimindeki etkisi, işin teslim edilememesinde davalıların kusurlu olup olmadıkları, davacının dava dışı Ajansın tasfiye tarihini bilmesine rağmen süre uzatım vs. gibi taleplerde bulunmadığı hususu dikkate alınarak gecikmede kusurunun olup olmadığı tartışılmamıştır. Davacıya teslimi kararlaştırılan belgeselin işin nekadarlık kısmı olduğu ve bedeli konusunda rapor alınmamıştır. Yerel mahkemece itibar edilen rapor eksik ve yetersizdir.
Yukarıda açıklanan nedenlerle, feshin haklı olup olmadığı yönünde yerel mahkemece kusur ve bilirkişi incelemesi yaptırılarak, oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, Yüksek Özel Daire Sayın Çoğunluğunun, sözleşmenin feshinde davalıların kusurlu olmadıkları kabul edilerek, bu sonuca göre inceleme yaptırılması yönündeki bozma ilamının gerekçesine katılmıyorum.