GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, öldürülme veya kötü muameleye maruz kalma riski bulunan ülkeye sınır dışı etme kararı verilmesi nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 20/7/2017 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. Komisyonca 2017/20323 No.lu bireysel başvuru dosyasıyla ilişkili olduğu gerekçesiyle başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Bölüm Başkanı tarafından başvurunun kabul edilebilirlik ve esas incelemesinin birlikte yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvuru formu ve ekleri, ilgili kurumlardan ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi’nden (UYAP) elde edilen bilgi ve belgelere göre olaylar özetle şöyledir:

A. Genel Olarak

7. Başvurucu, 1970 doğumlu olup Özbekistan vatandaşıdır.

8. Din alimi olduğunu söyleyen başvurucu, ülkesindeki Kur"an ve din dersleri vermeye başladıktan sonra gördüğü baskılar nedeniyle 2006 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’ne göçtüğünü, 2014 yılında ailesiyle birlikte Birleşik Arap Emirliklerinden Türkiye’ye geldiğini ifade etmektedir.

9. Özbekistan İNTERPOL biriminin gönderdiği, terör örgütleriyle ilişkili olduğu ihtimali bulunan 29 kişilik listede yer alan başvurucu hakkında 24/1/2017 tarihinde genel güvenlik (G-87) nedeniyle tahdit veri girişi yapılmıştır.

10. Başvurucunun 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) uyarınca “Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar” kapsamında olduğu değerlendirilerek Denizli Valiliği İl Göç İdaresi Müdürlüğünün 30/3/2017 tarihli kararı ile hakkında sınır dışı kararı verilmiştir.

B. Anayasa Mahkemesine Yapılan 2017/20323 No.lu İlk Başvuru

11. Başvurucu 3/10/2016 tarihli ve 676 sayılı Olağanüstü Hâl Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (676 sayılı KHK) ile 6458 sayılı Kanun"da yapılan değişiklik sonrasında sınır dışı etme işlemi yönünden etkili bir iç hukuk yolu bulunmadığını belirterek 14/4/2017 tarihinde doğrudan bireysel başvuruda bulunmuştur.

12. 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesinin (3) numaralı fıkrasında 676 sayılı KHK ile yapılan değişiklik sonrasında sınır dışı etme kararlarına karşı dava açma süresi içinde veya yargılama sonuçlanıncaya kadar yabancının sınır dışı edilmeyeceği hükmüne bazı istisnalar getirilmiştir.

13. Buna göre “terör veya çıkar amaçlı suç örgütlerinin yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar”, “kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar” ile “uluslararası kurum ve kuruluşlar tarafından tanımlanan terör örgütleriyle ilişkili olduğu değerlendirilenler” bakımından dava açma süresinde veya yargılama sonuçlanmadan önce yapılan bireysel başvurular bakımından sınır dışı işleminin yürütmesinin durdurulmasına yönelik tedbir talepleri hakkında değerlendirme yapılması gereği ortaya çıkmıştır (Y.T. [TK], B. No: 2016/22418, 1/11/2016).

14. Anılan KHK değişikliği nedeniyle 19/4/2017 tarihinde başvurucu hakkında verilen sınır dışı kararının uygulanmaması yönünde tedbir kararı verilmiştir.

15. 2017/20323 No.lu bireysel başvuru dosyasıyla birlikte toplam 243 başvuru dosyası, 7/12/2020 tarihinde 2016/43088 No.lu başvuru dosyasıyla birleştirilmiştir.

16. A.A.K. ve diğerleri (B. No: 2016/43088, 3/12/2020) kararında tüm başvurucular yönünden kötü muamele yasağı ve bununla bağlantılı olarak etkili başvuru hakkının ihlal edildiğine, kamu makamları tarafından başvurucular hakkında yeniden bir değerlendirme yapılıncaya kadar başvurucuların sınır dışı edilmemesine karar verilmiştir.

C. Anayasa Mahkemesine Yapılan İkinci Başvuru

17. Başvurucu; sınır dışı kararının kendisine usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğini, başvuru yollarının 6458 sayılı Kanun’un 53. maddesinin (2) numaralı fıkrasına göre itiraz usul ve yöntemlerinin gösterilmediğini, bu nedenle kararı tebellüğden imtina ettiğini, sınır dışı edildiği takdirde işkence ve kötü muameleye maruz kalacağını öne sürerek 2/5/2017 tarihinde Denizli İdare Mahkemesinde iptal davası açmıştır.

18. Dava 26/5/2017 tarihinde süre aşımı nedeniyle reddedilmiştir.

19. 20/6/2017 tarihinde tebliğ edilen karara karşı başvurucu 20/7/2017 tarihinde bireysel başvuruda bulunulmuştur.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

20. Mahkemenin 27/1/2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Adli Yardım Talebi Yönünden

21. Anayasa Mahkemesinin Mehmet Şerif Ay (B. No: 2012/1181, 17/9/2013) kararında belirtilen ilkeler dikkate alınarak geçimini önemli ölçüde güçleştirmeksizin yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun açıkça dayanaktan yoksun olmayan adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.

B. İhlal İddiaları Yönünden

22. Başvurucu; hakkında genel güvenlik (G-87) nedeniyle konulan tahdit kaydının Özbekistan yetkililerinin asılsız ve mesnetsiz ithamlarından ibaret istihbari paylaşımlara dayandığını, sınır dışı edilirse ülkesinde resmî makamların açık hedefi hâline geleceğini, işkence ve kötü muamele görme hatta ölüm riskinin bulunduğunu belirterek kötü muamele yasağının, sınır dışı kararının kendisine itiraz usullerini bildirir şekilde tebliğ edilmemesine kaşın davanın süre aşımı nedeniyle reddedilmesinden ötürü kötü adil yargılanma hakkının ihlal edildiğini öne sürmüştür.

23. "Olay ve Olgular" kısmında da açıklandığı üzere başvurucunun aynı konuya ilişkin olarak Anayasa Mahkemesine 2017/20323 başvuru numarası ile kayda alınan bir başvuru yaptığı, bu başvurunun Anayasa Mahkemesince karara bağlandığı ve her iki başvurunun talep ve konu itibarıyla aynı nitelikte olduğu anlaşılmıştır (benzer yöndeki karar için bkz. Mehmet Satıcıoğlu (2), B. No: 2014/11339, 14/11/2018).

24. Açıklanan gerekçelerle başvurunun mükerrer başvuru niteliğinde olması nedeniyle reddine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,

B. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

C. Başvurunun mükerrer başvuru olması nedeniyle REDDİNE,

D. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca tahsil edilmesi mağduriyete neden olacağından adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA,

E. Kararın bir örneğinin bilgi için İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne GÖNDERİLMESİNE 27/1/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.