AYM 2018/34793 Başvuru Numaralı DOĞAN YOSUNKAYA VE DİĞERLERİ Başvurusuna İlişkin Karar

Abaküs Yazılım
İkinci Bölüm
Esas No: 2018/34793
Karar No: 2018/34793
Karar Tarihi: 24/2/2021

AYM 2018/34793 Başvuru Numaralı DOĞAN YOSUNKAYA VE DİĞERLERİ Başvurusuna İlişkin Karar

 

 

 

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

ANAYASA MAHKEMESİ

 

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

DOĞAN YOSUNKAYA VE DİĞERLERİ BAŞVURUSU

(Başvuru Numarası: 2018/34793)

 

Karar Tarihi: 24/2/2021

 

İKİNCİ BÖLÜM

 

KARAR

 

 

Başkan

:

Kadir ÖZKAYA

Üyeler

:

Celal Mümtaz AKINCI

 

 

M. Emin KUZ

 

 

Rıdvan GÜLEÇ

 

 

Basri BAĞCI

Raportör

:

Tuğba TUNA IŞIK

Başvurucular

:

1. Doğan YOSUNKAYA

 

 

2. Emine CARDA

 

 

3. Hatice ÖZDOĞAN

 

 

4. Oğuz YOSUNKAYA

 

 

5. Yavuz YOSUNKAYA

Başvurucular Vekili

:

Av. Kazım BAYRAKTAR

 

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, kamu kurumu aleyhine tazminata hükmedilmesine ilişkin yargı kararının icra edilmemesi nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiği iddiasına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 9/8/2018 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvuru, başvuru formu ve eklerinin idari yönden yapılan ön incelemesinden sonra Komisyona sunulmuştur.

4. 2018/25827 numaralı bireysel başvuru dosyasında başvurucu Kezban Yosunkaya"nın bireysel başvurudan sonra vefat etmesi sebebiyle başvurunun kişi yönünden ayrılmasına ve ayrılan dosyanın 2018/34793 başvuru numarasına kaydedilmesine 30/11/2018 tarihinde karar verilmiştir.

5. 2018/25827 numaralı bireysel başvuru dosyasında 57 başvurucu yönünden başvurunun açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle 16/4/2019 tarihinde kabul edilemezlik kararı verilmiştir.

6. Başvurucu vekili 14/6/2019 tarihli dilekçesiyle, başvurunun 57 başvurucu yönünden mi veya başvurucuların tamamı yönünden mi reddedildiği hakkında bilgi istemiştir.

7. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

8. Başvuru formu ve eklerinde ifade edildiği şekliyle ve Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi"nden (UYAP) temin edilen belgelere göre ilgili olaylar özetle şöyledir:

9. Başvurucuların murisi Ankara"nın Altındağ ilçesi Ali Ersoy Mahallesi"nde bulunan taşınmazda iştirak hâlinde hisse sahibidir.

10. Başvurucuların murisi 1/7/2016 tarihli dilekçe ile, maliki olduğu taşınmaza Ankara Altındağ Belediyesi (Belediye) tarafından kamulaştırma işlemi uygulanmadan el atıldığını belirterek diğer maliklerle birlikte (64 davacı) Belediye aleyhine Ankara 9. Asliye Hukuk Mahkemesinde (Mahkeme) kamulaştırmasız el atma nedenine dayalı tazminat davası açmıştır.

11. Başvurucuların murisi ve diğer malikler tarafından bilirkişi raporunda tespit edilen miktar üzerinden Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesinde ikinci bir dava açılmıştır.

12. Mahkeme, davanın Ankara 13. Asliye Hukuk Mahkemesindeki dava ile birleştirilmesine karar vermiştir.

13. Mahkeme 26/9/2017 tarihinde davanın kabulüne karar vermiştir.

14. Bir kısım davacı vekili ile davalı vekilinin istinaf talebi üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 29/3/2018 tarihinde davanın kabulüne, asıl davada 9.767,10 TL"nin, birleşen davada ise 231.501,15 TL"nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte Belediyeden tahsili ile davacılara bilirkişi raporundaki payları oranında verilmesine, asıl ve birleşen davada üzerinde haciz bulunan hisseler yönünden hacizlerin kamulaştırma bedeline yansıtılmasına kesin olarak karar vermiştir.

15. Başvurucular vekili tarafından 7/5/2018 tarihinde Ankara 7. İcra MüdürlüğününE.2018/5985 sayılı dosyasından icra takibi başlatılmıştır.

16. Başvurucuların murisi 9/8/2018 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

17. Başvurucuların murisi 17/8/2018 tarihinde vefat etmiş, 20/8/2018 tarihinde mirasçıları başvurucu olarak kabul edilmelerini talep etmiştir.

18. Belediye tarafından icra dosyasına 25/11/2019 tarihinde 446.435,62 TL ödeme yapılmıştır. UYAP üzerinden icra dosyası incelendiğinde 4/12/2019 tarihi itibarıyla 2.151,75 TL bakiye borç kaldığı tespit edilmiştir.

19. Anayasa Mahkemesi tarafından 20/3/2020 tarihinde Belediyeye hitaben yazılan müzekkere ile söz konusu icra takibi kapsamında ödeme yapılıp yapılmadığı sorulmuştur. Belediye tarafından verilen 15/4/2020 tarihli cevapta, dava dosyasındaki taraf sayısının çokluğu ve tapu kayıtlarındaki hatalar nedeniyle tescil işlemlerinin yapılamaması dolayısıyla ödemenin geciktiği belirtilmiştir.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

20. Mahkemenin 24/2/2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Başvurucuların İddiası

21. Başvurucular; Belediye aleyhine verilmiş, ekonomik değere ilişkin ve icra edilebilir yargı kararının uzun süre icra edilmemesi nedeniyle mülkiyet ve adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini ileri sürmüştür.

B. Değerlendirme

22. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan, B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Başvurucuların şikâyetinin esası mahkeme tarafından hükmedilen tazminatın idare tarafından ödenmemesine yönelik olduğundan başvurunun mülkiyet hakkı kapsamında incelenmesi gerektiği değerlendirilmiştir.

23. Mahkeme kararına dayanan icra edilebilir bir alacak, mülkiyet hakkı kapsamında korunan ekonomik bir değer ifade eder. Kamu kurum ve kuruluşları aleyhine hükmedilmiş böyle bir alacağın ödenmemesi ya da ödenmesinin uzun sürmesi suretiyle oluşan belirsizlik, mülkiyet hakkının ihlaline neden olur (Kenan Yıldırım ve Turan Yıldırım, B. No: 2013/711, 3/4/2014, §§ 55-75).

24. Başvuruya konu somut olayda başvurucuların murisinin ilamın icrası talebiyle 7/5/2018 tarihinde başlattığı icra takibinden sonra icra dosyası kapsamında 25/11/2019 tarihinde 446.435,62 TL"nin ödendiği anlaşılmaktadır. UYAP kapsamında tespit edilen bilgilerden en son 4/12/2019 tarihinde yapılan dosya hesabında 2.151,75 TL bakiyenin kalmış olduğu görülmektedir. Başvuru formunda söz konusu kararın icra edilmemesinden şikâyet edilmiştir. Başvuruya konu asıl şikâyetin yargı kararı sonucunda hükmedilen tazminatın ödenmemesine yönelik olduğu düşünüldüğünde Belediye tarafından yapılan ödemenin başvuru açısından çok önemli olduğu tartışmasızdır. Bu nedenle bu olgunun başvurucularca Anayasa Mahkemesine bildirilmesinin gerekliliği aşikârdır. Bununla birlikte ayırma kararından önceki ilk başvuru olan 2018/25827 numaralı bireysel başvuru dosyasında 16/4/2019 tarihinde verilen kabul edilemezlik kararının başvurucuların söz konusu ödemeyi bireysel başvuru kapsamında bildirmemelerinde etkili olduğu değerlendirilmiştir.

25. UYAP kapsamında yapılan incelemede bakiye alacağın yargılama sonucunda hükmedilen asıl alacağa mı yoksa icra dosyasında asıl alacağın ferilerine mi ilişkin olduğu anlaşılamamış ve başvurucular tarafından bu konuda bir beyanda bulunulmamıştır. Bu durumda dava dosyasının çok taraflı olması ve alacağın büyük bir kısmının ödenmiş olması değerlendirildiğinde mülkiyet hakkına yönelik açık bir ihlalin bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

26. 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 48. maddesinin (2) numaralı fıkrasında açıkça dayanaktan yoksun başvuruların Anayasa Mahkemesince kabul edilemezliğine karar verilebileceği belirtilmiştir. Bu bağlamda bir ihlalin bulunmadığı açık olan başvurular açıkça dayanaktan yoksun kabul edilebilir (Hikmet Balabanoğlu, B. No: 2012/1334, 17/9/2013, § 24).

27. Açıklanan gerekçelerle başvurunun diğer kabul edilebilirlik koşulları yönünden incelenmeksizin açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Mülkiyet hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle KABUL EDİLEMEZ OLDUĞUNA,

B. Yargılama giderlerinin başvurucular üzerinde BIRAKILMASINA 24/2/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Hemen Ara