Yargıtay 6. Hukuk Dairesi 2021/2347 Esas 2022/1545 Karar Sayılı İlamı

Ankara 10. Asliye Ticaret Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı olan bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen kararın temyizen tetkiki taraflar vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu, gereği konuşulup düşünüldü.
- K A R A R -
Asıl dava konut karşılığı tazminat ve kira tazminatının tahsili, birleşen dava kira tazminatının tahsili istemlerine ilişkindir.
Asıl davada davacı vekili; müvekkilinin davalı kooperatifin 43252 ada 2 parselde bulunan 75 ve 150 m²'lik iki işyeri hissesi bulunan peşin ödemeli üyesi olduğunu, kooperatifin üyelerinin 2006 yılında işyeri ve dairelerini teslim aldıklarını, müvekkili ve onunla aynı durumdaki üyelerin kur'aya katılmalarının engellendiğini, davalının haksız borç bildirimlerinde bulunarak müvekkilini usulsüz olarak üyelikten çıkarma kararı verdiğini, kooperatifin elinde kalan işyerlerinin bu büyüklükte olmadığını, kooperatifte üye fazlalığı olduğunu ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere, dava konusu işyerlerinin dava tarihindeki değerlerinin tespiti ile 8.000,00 TL'nin yasal faizi ile davalıdan tahsiline; davalıya gönderdikleri ihtarnamenin tebliğ tarihi 25.09.2010 tarihinden geçmişe doğru beş yıllık kira miktarının tespiti ile 2.000,00 TL'nin temerrüt tarihinden itibaren davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; 02.08.2017 tarihli ıslah dilekçesiyle, dava konusu işyerlerinin dava tarihindeki değeri olan 211.301,86 TL'nin ve kira tazminatı için 25.09.2012 tarihinden geçmişe yönelik olarak 5 yıllık sürede getirebileceği kira bedeli olan 36.597,27 TL'nin temerrüt tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmesini istediklerini belirtmiştir.
Birleşen davada davacı vekili; asıl davada bilirkişi raporuyla, davaya konu işyerlerinin 30.06.2013 tarihi itibarıyla (her iki işyerinin toplam) aylık 762,44 TL kira getirisi sağlayabileceğinin değerlendirildiğini, davalıya gönderdikleri Ankara 10. Noterliğinin 17.09.2012 tarih ve 21319 Y. sayılı ihtarnamenin tebliğ tarihi olan 25.09.2012 tarihinden sonraki 58 ay için kira tazminatı taleplerini bu dava ile ileri sürdüklerini, sabit olarak aylık 762,44 TL kira bedeli talebinde bulunduklarını ileri sürerek, 44.221,52 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
Asıl davada davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili kooperatifte yükümlülüklerini yerine getiren üyelere teslim edilecek işyerleri bulunduğunu, davacının ortak olduğu 2004 yılından bu yana hiçbir ödeme yapmadığını, 150 m² işyeri ile ilgili peşin ödeme yapan ortaklar 65.000,00 TL ödemiş iken, davacının 60.000,00 TL ödeyerek bir adet 150 m², bir adet 75 m² büyüklükte iki hisseye ortak olduğunu, kooperatif ile ortak arasında ticari ilişki olmadığından davacının kira kaybı talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Birleşen davada davalı kooperatif vekili, asıl davaya cevap dilekçesindeki savunmalarını tekrar ederek birleşen davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
İlk derece mahkemesince; davacıya ... Çiftliği 43252 ada 2 parselde A, B ve C Blokları altında bulunan iş yerlerinden bir adet brüt 150 m², bir adet 75 m² olmak üzere iki adet işyeri verilmesinin öngörüldüğü, davacıya verilecek işyerinin bulunmadığının anlaşıldığı, davacı tarafın, iki dükkan hissesinden dolayı davalı kooperatifin peşin ve sabit ödemeli ortağı olduğunun anlaşıldığı, davacının faiz borcunun TBK'nın 120. maddesine göre belirlenmesi gerektiği, dava tarihi (01.07.2013) itibariyle toplam 36.597,27 TL kira bedeli talep edebileceği, dava konusu işyerlerinin dava tarihine göre saptanan değerlerinin 75 m²’lik dükkan için 85.000,00 TL 150 m²’lik dükkan için ise 145.000,00 TL olmak üzere toplam 230.000,00 TL olduğu sonucuna varıldığı, davacı tarafın davalı kooperatife her iki dükkan üyeliğinden kaynaklı olarak 10.368,94 TL genel gider payı ve bunun işlemiş faizi, 44.926,47 TL de altyapı gider payı ve bunun işlemiş faizi olmak üzere toplam 55.295,41 TL borcunun bulunduğu, buna karşılık ise davalı kooperatiften 36.597,27 TL kira bedeli alacağı, davacıya verilecek işyerinin bulunmaması nedeniyle de dava tarihi itibariyle toplam 230.000,00 TL de işyeri bedeli alacağı olmak üzere toplam 266.597,27 TL alacağının bulunduğu, sonuç olarak dava tarihi itibariyle davacı tarafın davalı kooperatiften (266.597,27-55.295,41=) 211.301,86 TL alacağının bulunduğu, birleşen davada ise her iki dükkandan dolayı toplam kira alacağının 44.221,52 TL olduğu gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile 211.301,86 TL'nin ve 36.597,27 TL kira alacağının dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, birleşen davanın kabulü ile 44.221,52 TL kira alacağının dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar verilmiştir.
Davalı vekilinin istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, istinaf mahkemesince yapılan incelemede, ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda tazminat hesaplamasına ilişkin Yargıtay ilkelerine uygun olarak hesaplama yapılmadığı belirtilerek bilirkişi ... Kurtulan'dan Yargıtay ilkeleri doğrultusunda tazminat hesabı yapılmak üzere ek rapor alınmış, ve bu rapor doğrultusunda davalı vekilinin istinaf talebinin kabulüyle, ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm verilmesine, buna göre; asıl davanın kısmen kabulü ile, 174.704,59 TL konut karşılığı tazminat, 36.597,27 TL kira tazminatı olmak üzere toplam 211.301,86 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine, birleşen davanın kısmen kabulüne, 6.861,96 TL kira tazminatının dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiştir.
Kararı, taraflar temyiz etmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve HMK 355. maddedeki kamu düzenine aykırılık halleri resen gözetilmek üzere istinaf incelemesinin, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılacağı kuralına uygun biçimde inceleme yapılıp karar verilmiş ve verilen kararda bir isabetsizlik görülmemiş olmasına göre davalı vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar verilmiştir.
2-İstinaf mahkemesi kararının gerekçesinde, kira alacağı ayrı olarak talep edildiğinden ve ayrıca hükmedileceğinden 211.301,86 TL'lik tutarın içindeki 36.597,27 TL'nin mahsubundan sonra kalan 174.704,59 TL'nin davacının ıslah dilekçesindeki gerçek tazminat tutarı talebi olduğunun kabulünün gerekeceği belirtilerek asıl davada 174.704,59 TL’ye hükmedilmiş ve istinaf mahkemesince aldırılan bilirkişi ek raporunda davacının isteyebileceği tazminat tutarı 190.187,82 TL olarak hesaplanmış ve davacının talep miktarı ve itiraza konu tutarlar gözetildiğinde ek rapor alınmasına gerek olmadığı beyan edilmiştir. Oysa ki davacının istinaf etmediği tutar 211.301,86 TL olup gerçek tazminat tutarı talebinin 174.704,59 TL olduğunun kabulü hatalı olmuştur.
Mahkemece yapılacak iş, asıl davada 10.08.2020 tarihli bilirkişi ek raporunda davacının isteyebileceği konut tazminat tutarı olan 190.187,82 TL'nin ve kira tazminatı alacağı ayrıca talep edildiğinden 36.597,27 TL kira tazminatı olmak üzere toplam 226.785,09 TL'nin dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar vermekten ibarettir.
SONUÇ: Yukarıda 1. bentte açıklanan nedenlerle davalının tüm, davacının diğer temyiz itirazlarının reddine, 2. bent uyarınca davacının temyiz itirazlarının kabulü ile Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesinin 22/09/2020 tarih, 2019/521 Esas ve 2020/1153 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, bölge adliye mahkemesi kararının davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda yazılı harcın temyiz eden davalıdan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, HMK 373/2. maddesi gereğince dosyanın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 22.03.2022 gününde oy çokluğuyla karar verildi.

(Muhalif)

- MUHALEFET ŞERHİ -

Bölge Adliye Mahkemesi kazanılmış hakları gözeterek usulüne uygun karar vermiş olup onanması görüşü ile sayın çoğunluğa muhalifim.