GİZLİLİK TALEBİ KABUL

I. BAŞVURUNUN KONUSU

1. Başvuru, kötü muameleye maruz kalma riski bulunan ülkeye sınır dışı edilme kararı verilmesi nedeniyle aile hayatına saygı hakkı ile kötü muamele yasağının ihlal edildiği iddialarına ilişkindir.

II. BAŞVURU SÜRECİ

2. Başvuru 12/12/2018 tarihinde yapılmıştır.

3. Başvurucu, Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün (İçtüzük) 73. maddesi uyarınca sınır dışı işleminin yürütmesinin tedbiren durdurulmasına karar verilmesini talep etmiştir.

4. Komisyonca başvurunun kabul edilebilirlik incelemesinin Bölüm tarafından yapılmasına karar verilmiştir.

5. Başvurucunun sınır dışı işleminin yürütmesinin tedbiren durdurulması talebi 2017/26060 sayılı bireysel başvuru dosyasında kabul edilmiş, İçtüzük"ün 73. maddesi uyarınca sınır dışı işleminin durdurulmasına karar verilmiştir.

III. OLAY VE OLGULAR

6. Başvurucu, Suriye Arap Cumhuriyeti vatandaşı olup öğrenci ikamet izni ile Türkiye"de yaşamakta iken vatandaşlık başvurusunda bulunmuştur.

7. Göç İdaresi Genel Müdürlüğünün 11/4/2017 tarihli yazısı üzerine başvurucu hakkında güvenlik birimi nezdinde tahkikat yaptırılmış ve başvurucu hakkında Millî İstihbarat Teşkilatının 19/4/2017 tarihli yazına dayanarak 11/5/2017 tarihinde G-87 (genel güvenlik) tahdit kayıtlı ülkeye giriş yasağı konulmuştur.

8. Başvurucunun öğrenci ikamet izni iptal edilmiş ve Samsun Valiliğinin 23/5/2017 tarihli kararıyla başvurucu hakkında 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 54. maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi kapsamında sınır dışı işlemi tesis edilmiş ve başvurucu idari gözetim altına alınmıştır.

9. Başvurucu, hakkında alınan sınır dışı etme kararının iptali istemiyle Samsun 1. İdare Mahkemesinde iptal davası açmış; 23/5/2017 tarihli kararla sınır dışı işleminin iptaline karar verilmiştir.

10. Başvurucu, hakkındaki genel güvenlik tahdit kayıtlı ülkeye giriş yasağının iptali istemiyle dava açmış; Ankara 1. İdare Mahkemesinin 27/4/2018 tarihli kararıyla işlemin iptaline karar verilmiştir. İstinaf istemi üzerine karar bozulmuş 10/10/2018 tarihinde davanın reddine karar verilmiştir.

11. Başvurucu 12/12/2018 tarihinde bireysel başvuruda bulunmuştur.

12. Genel güvenlik tahdit kayıtlı ülkeye giriş yasağının iptali istemiyle açılan davanın reddedilmesi üzerine bu kayda dayanılarak Samsun Valiliğinin 10/1/2019 tarihli kararıyla başvurucu hakkında 6458 sayılı Kanun’un 54. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sınır dışı işlemi tesis edilmiş ve başvurucu imza atma yükümlülüğüne tabi tutulmuştur.

13. Başvurucu, hakkında alınan sınır dışı etme kararının iptali istemiyle Samsun 1. İdare Mahkemesinde iptal davası açmış, 14/7/2020 tarihli kararla sınır dışı işleminin iptaline karar verilmiştir. Kararda; yapılan araştırmada başvurucu hakkında somut bir tespitin olmadığı, ilgili kaydın sehven konulmuş olabileceği gerekçesine dayanılmıştır.

IV. İNCELEME VE GEREKÇE

14. Mahkemenin 26/5/2021 tarihinde yapmış olduğu toplantıda başvuru incelenip gereği düşünüldü:

A. Adli Yardım Talebi Yönünden

15. Anayasa Mahkemesinin Mehmet Şerif Ay (B. No: 2012/1181, 17/9/2013) kararında belirtilen ilkeler dikkate alınarak geçimini önemli ölçüde güçleştirmeksizin yargılama giderlerini ödeme gücünden yoksun olduğu anlaşılan başvurucunun açıkça dayanaktan yoksun olmayan adli yardım talebinin kabulüne karar verilmesi gerekir.

B. Kabul Edilebilirlik Yönünden

16. Başvurucu; açtığı davanın hukuka aykırı olarak reddedildiğini, genel güvenlik tahdit kaydına ilişkin belgenin ve dayanaklarının kendisine gösterilmediğini, ülkesine geri gönderildiği takdirde hayatının tehlike altında olacağını, aile bütünlüğünün bozulacağını belirterek adil yargılanma, aile hayatına saygı ve yaşam hakları ile kötü muamele yasağının ihlal edildiğini iddia etmiştir.

17. Anayasa Mahkemesi, olayların başvurucu tarafından yapılan hukuki nitelendirmesi ile bağlı olmayıp olay ve olguların hukuki tavsifini kendisi takdir eder (Tahir Canan, B. No: 2012/969, 18/9/2013, § 16). Başvurucunun iddialarının özü, sınır dışı etme kararının uygulanması hâlinde aile bütünlüğünün bozulmasına, menşe ülkesinde maddi ve manevi varlığına yönelik ciddi bir tehlikeyle karşılaşma ihtimali bulunduğuna ve bu hususun itirazı karara bağlayan yargı organlarınca gözönüne alınmadığına ilişkindir. Bu nedenle başvurucunun iddialarının kötü muamele yasağı ile aile hayatına saygı hakkı kapsamında incelenmeleri gerektiği değerlendirilmiştir.

18. İçtüzük"ün 80. maddesinin (1) numaralı fıkrasının (ç) bendi şöyledir:

 “(1) Bölümler ya da Komisyonlarca yargılamanın her aşamasında aşağıdaki hâllerde düşme kararı verilebilir:

…

c) İhlalin ve sonuçlarının ortadan kalkmış olması.”

19. Kişinin yaşamının tehlikeye girebileceğine, kötü muameleye tabi tutulacağına veya aile bütünlüğünün bozulacağına dair risk bulunan bir ülkeye sınır dışı edilmesine karar verildiği durumlarda bu kapsamdaki ihlal iddialarının incelenebilmesi için sınır dışı kararının uygulanmış olması ya da uygulanmasının önünde bir engel bulunmaması gerekir.

20. Başvurucu hakkında alınan sınır dışı etme kararının idare mahkemesi tarafından iptal edildiği görülmüştür. Dolayısıyla bireysel başvuruya konu edilen genel güvenlik tahdit kodu nedeniyle sınır dışı etme kararının uygulanma ihtimalinin ortadan kalktığı anlaşılmaktadır. Diğer taraftan başvurunun incelenmesinin sürdürülmesini haklı kılan bir neden de bulunmamaktadır.

21. Açıklanan gerekçelerle başvurunun ihlalin ve sonuçlarının ortadan kalkmış olması nedeniyle düşmesine karar verilmesi gerekir.

V. HÜKÜM

Açıklanan gerekçelerle;

A. Adli yardım talebinin KABULÜNE,

B. Kamuya açık belgelerde başvurucunun kimliğinin gizli tutulması talebinin KABULÜNE,

C. Kötü muamele yasağının ve aile hayatına saygı hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın ihlalin ve sonuçlarının ortadan kalkmış olması nedeniyle DÜŞMESİNE,

D. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 339. maddesinin (2) numaralı fıkrası uyarınca adli yardım talebi kabul edilen başvurucunun yargılama giderlerini ödemekten TAMAMEN MUAF TUTULMASINA,

E. Kararın bir örneğinin İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğüne GÖNDERİLMESİNE 26/5/2021 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.