Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/10219 Esas 2022/509 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi, Türk Medeni Kanunu'nun 166/son maddesine dayalı boşanma davasının kabulü ile tarafların boşanmalarına karar veren ilk derece mahkemesi kararını incelemiştir. Davalı kadın tarafından yapılan istinaf istemleri esastan reddedilmiştir. Ancak, davalı kadına cevap süresine ek olarak verilen kararın tebliği yapılmadığı için adil yargılanma hakkının ve hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğinde olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle, temyiz edilen bölge adliye mahkemesi kararı kaldırılmış ve ilk derece mahkemesi kararı bozulmuştur. HMK m. 122 ve 6100 sayılı HMK’nun 127. maddeleri de detaylı bir şekilde açıklanmıştır.

MAHKEMESİ : İzmir Bölge Adliye Mahkemesi 18. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Boşanma

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı erkek tarafından açılan Türk Medeni Kanunu'nun 166/son maddesine dayalı boşanma davasının ilk derece mahkemesince yapılan yargılaması sonucunda, davanın kabulü ile tarafların boşanmalarına karar verilmiş, hüküm davalı kadın tarafından tamamı yönünden istinaf edilmiştir. Bölge adliye mahkemesince dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; davalı kadının istinaf istemlerinin esastan reddine karar verilmiş, hüküm davalı kadın tarafından temyiz edilmiştir.
Dava dilekçesi, mahkeme tarafından davalıya tebliğ edilir (HMK m. 122). 6100 sayılı HMK’nun 127. maddesinde “Cevap dilekçesini verme süresi, dava dilekçesinin davalıya tebliğinden itibaren iki haftadır. Ancak, durum ve koşullara göre cevap dilekçesinin bu süre içinde hazırlanmasının çok zor yahut imkansız olduğu durumlarda, yine bu süre zarfında mahkemeye başvuran davalıya, bir defaya mahsus olmak ve bir ayı geçmemek üzere ek bir süre verilebilir. Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara derhal bildirilir” denilmektedir.
Somut olayda, dava dilekçesi davalı kadına 26.04.2018 tarihinde usulünce tebliğ edilmiş, davalı kadın cevap süresi içerisinde 08.05.2018 günü mahkemeye hitaben sunduğu aynı tarihli dilekçesi ile cevap verme süresinin uzatılmasını talep etmiştir. Mahkeme hakimi tarafından, 10.05.2018 tarihli ara karar ile "talebin kısmen kabulü ile HMK 127 maddesi uyarınca davalıya cevap süresine ek olarak iki (2) haftalık süre verilmesine, kararın taraflara tebliğine " karar verilerek cevap süresi iki hafta uzatılmış ancak bu ara kararın 6100 sayılı HMK’nun 127. maddesinin son cümlesindeki "Ek cevap süresi talebi hakkında verilen karar taraflara derhal bildirilir" şeklindeki emredici düzenlemeye rağmen, 10.05.2018 tarihli ara kararının davalı kadına tebliğ edilmediği anlaşılmıştır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu 127. maddesine aykırı şekilde davalıya bu durumun bildirilmemesi; davalının davaya cevap verme, vakıa ve delillerini bildirme hakkının, kısacası savunma hakkının kısıtlanması anlamına gelmektedir. Bu durumda mahkemece davalı kadına cevap verebilmesi için ek kararın tebliği ile dilekçeler aşaması tamamlandıktan sonra ön inceleme ve yargılamanın devamı gerekirken, açıklanan bu hususlara riayet edilmeksizin ön inceleme duruşmasında kadının bu yöndeki usulü itirazlarının reddine karar verilerek yargılamaya devam edilmesi ve hüküm tesisi, Anayasanın 36. maddesi ile güvence altına alınan adil yargılanma hakkının ve Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 27. maddesinde düzenlenen hukuki dinlenilme hakkının ihlali niteliğinde olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz edilen bölge adliye mahkemesi hükmünün yukarıda gösterilen sebeple KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatırana geri verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğin bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 25.01.2022 (Salı)