Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2021/10272 Esas 2022/639 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Boşanma davasında, tarafların ortak çocuklarının velâyeti babaya verilmiştir. Ancak bu karar, çocukların üstün yararı ilkesine uygun şekilde verilmemiştir. Çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişimi gözetilmelidir. Velâyet düzenlemesinde çocuğun yararı her zaman önceliklidir. Çocukların yaşanılan ortamları da incelenmeli ve uzman raporları dikkate alınmalıdır. Bu nedenle, kararın eksik inceleme ve araştırmayla verilmesi nedeniyle bozulması gerekmektedir.
Kanun maddeleri:
- Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme m.3
- Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi m.1, 3 ve 6
- TMK m. 339/1, 343/1, 346/1
- Çocuk Koruma Kanunu m.4/b
- 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 5. maddesi

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Boşanma

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından velâyet yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Bölge adliye mahkemesince, tarafların ortak çocukları 2008 doğumlu ..., 2010 doğumlu ... ve 2011 doğumlu ...'in velâyeti babaya verilmiştir. Velâyet düzenlemesi yapılırken; göz önünde tutulması gereken temel ilke, çocuğun "üstün yararı" (Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme m. 3; Çocuk Haklarının Kullanılmasına ilişkin Avrupa Sözleşmesi m. 1; TMK m. 339/1. 343/1. 346/1; Çocuk Koruma Kanunu m. 4/b) dır. Çocuğun üstün yararını belirlerken; onun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gereklidir. Ana ve babanın yararları, boşanmadaki kusurları, ahlaki değer yargıları, sosyal konumları gibi durumları çocuğun üstün yararını etkilemediği ölçüde göz önünde tutulur. Velâyet düzenlemesinde; çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Velâyet kamu düzenine ilişkin olup resen araştırma ilkesi geçerlidir. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesinin 12. maddesi ile Çocuk Haklarının Kullanılmasına ilişkin Avrupa Sözleşmesinin 3 ve 6. maddeleri, iç hukuk tarafından yeterli idrake sahip olduğu kabul edilen çocuklara, kendilerini ilgilendiren davalarda görüşlerini ifade etmeye olanak tanınmasını ve görüşlerine gereken önemin verilmesi gerektiğini öngörmektedir. 4787 sayılı Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun'un 5. maddesi gereğince aile mahkemesi bünyesinde bulunan psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacıdan oluşan uzmanlardan, ebeveyn ve çocuklarla görüşmek suretiyle inceleme ve rapor istenip tarafların barınma, gelir, sosyal ve psikolojik durumlarına göre çocukların sağlıklı gelişimi için velâyeti üstlenmeye engel bir durumun bulunup bulunmadığının, yaşanılan ortamında da inceleme yapmak sureti ile araştırılması ve diğer deliller de göz önüne alınmak suretiyle anne-babadan hangisi yanında kalmasının çocukların menfaatine olacağı tespit edilerek, idrak çağındaki çocuklar bizzat dinlenilerek tüm deliller birlikte değerlendirilip velâyet ve kişisel ilişki konusunda bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ve araştırmayla yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda gösterilen sebeple bölge adliye mahkemesi kararının BOZULMASINA, dosyanın ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine oy birliğiyle karar verildi. 26.01.2022 (Çar.)