Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/1967 Esas 2022/2613 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Davacı kadın, Fransa'da yapılan anlaşmalı boşanma protokolünün Türkiye'de tanınması ve tenfizi için dava açmıştır. Mahkeme, davanın kabulüne karar vermiştir. Ancak Adalet Bakanlığı, yabancı mahkeme kararının sunulmadığını ve tanıma ve tenfiz talebinin kanunda belirtilen şartları taşımadığını belirterek hükmün bozulmasını istemiştir. Daire ise mahkemenin yabancı mahkeme kararını sunan taraflara uygun süre vermesi ve sonrasında şartların incelenmesi gerektiğini belirtmiştir. Kanunlar ise yabancı mahkeme ilamının onaylanmış aslının ve tercümesinin sunulması gerektiğini belirtmektedir. Sonuç olarak, hüküm BOZULMUŞTUR.
Kanun Maddeleri:
- MÖHUK m.50/1: Yabancı mahkeme ilâmlarının Türkiye'de icra olunabilmesi, tenfiz kararı verilmesine bağlıdır.
- 5718 sayılı Kanunun 58`inci maddesi: Yabancı mahkeme ilâmları, tenfiz edilebilmesi için belirtilen şartları taşımalıdır.
- Hukuk Muhakemeleri Kanunu m.363/1: Kanun yararına temyiz talebi, hüküm sonuca etkili olmasa bile kabul edilir.

MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : Tanıma ve Tenfiz

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, hükmün kanun yararına bozulması Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 24.02.2022 tarihli yazısı ile istenilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı kadın tarafından dava dilekçesi ile Fransa Cumhuriyeti`nin apostil şerhini içerir 21.12.2020 düzenleme tarihli ve 22.06.2021 kesinleşme tarihli anlaşmalı boşanma protokolünün Türkiye`de tanınmasına ve tenfizine karar verilmesi talep edilmiş, mahkemece yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm her iki tarafın istinaf kanun yoluna başvurmaması üzerine 09.11.2021 tarihinde kesinleştirilmiş, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün 24.02.2022 tarihli yazısı ile, karar ile ilgili kanun yararına temyiz talebinde bulunulmuş, dosya Dairemize gönderilmiştir.
Yabancı mahkemelerden hukuk davalarına ilişkin olarak verilmiş ve devlet kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilâmların Türkiye'de icra olunabilmesi yetkili Türk mahkemesi tarafından tenfiz kararı verilmesine bağlıdır (MÖHUK m. 50/1). Yabancı mahkeme ilâmının kesin delil veya kesin hüküm olarak kabul edilebilmesi yabancı ilâmın tenfiz şartlarını taşıdığının mahkemece tespitine bağlıdır.
Türk Milletlerarası Özel Hukukunda, yabancı mahkemelerin hukuk davalarına ilişkin olarak verdikleri ve o devletin kanunlarına göre kesinleşmiş bulunan ilamların tenfizi ve tanınmasına ilişkin davalarda; tenfız dilekçesine, yabancı mahkeme ilamının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı veya ilamı veren yargı organı tarafından onanmış örneği ve onanmış tercümesinin; ilamın kesinleştiğini gösteren ve o ülke makamlarınca usulen onanmış yazı veya belge ile onanmış tercümesinin eklenmesi zorunludur. Bu belgelerde eksiklik varsa yargılama sırasında tamamlanması mümkündür.
Somut olayda dosyanın incelenmesinden; dosyaya davacı tarafından 21.12.2020 düzenleme tarihli taraflar ve vekillerince imzalanmış ‘uzlaşma ile düzenlenmiş boşanma sözleşmesi’ nin aslı ve tercümesinin sunulduğu, yabancı mahkeme kararının ibraz edilmediği, mahkemece de bu sözleşmeye dayalı olarak davanın kabulüne karar verildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda, mahkemece yabancı mahkeme kararı bulunmayan tanıma ve tenfiz talebinin anılan kanunda gösterilen şartları taşımadığı göz önüne alınarak, davacıya usulüne uygun süre verilerek boşanma kararına ilişkin yabancı mahkeme ilamının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı veya ilamı veren yargı organı tarafından onanmış örneğini ve bu kararın onanmış tercümesini ibraz etmesi için uygun süre verilmesi, eksiklik tamamlandığı takdirde, tanıma ve tenfiz talebinin 5718 sayılı Kanunun 58`inci maddesinin birinci fıkrasında gösterilen şartları incelenip, hasıl olacak sonucu uyarınca karar verilmesi, verilen süre içinde eksiklik tamamlanmaz ise, davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, dosyaya sunulan uzlaşma ile düzenlenen boşanma sözleşmesine göre davanın kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünün, Hukuk Muhakemeleri Kanununun 363/1. maddesine dayalı kanun yararına temyiz isteğinin açıklanan sebeple kabulü ile hükmün sonuca etkili olmamak üzere BOZULMASINA oy birliğiyle karar verildi.
21.03.2022 (Pzt.)