Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2022/2425 Esas 2022/4163 Karar Sayılı İlamı

     Özet:

Karşılıklı boşanma davasıyla ilgili olarak yapılan muhakeme sonucunda tarafların müşterek ikiz çocuklarının velayeti annelerine verilmiştir. Ancak erkek tarafından açılan velayet değiştirme davası sonucunda mahkeme, çocukların velayetinin babaya verilmesine karar vermiştir. Kararın çocukların üstün yararına uygun olarak verilmesi gerektiği belirtilerek, çocukların da görüşlerine önem verilmesi gerektiği vurgulanmıştır. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 12. maddesi ile Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi'nin 3 ve 6. maddeleri, çocuklara kendilerini ilgilendiren davalarda görüşlerini ifade etme hakkı tanınması gerektiğini öngörmektedir. Mahkeme, yapılan incelemenin ardından kararın usul ve kanuna aykırı olduğuna karar vermiş ve velayetle ilgili yeniden hüküm kurulması gerektiğini belirtmiştir. Kanun maddelerinin detaylı açıklamaları kararda yer almamaktadır.

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi ... Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : Karşılıklı Boşanma

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-karşı davalı erkek tarafından kusur belirlemesi, velayet, hükmedilen nafaka ve tazminatlar yönünden; davalı-karşı davacı kadın tarafından ise kusur belirlemesi, hükmedilen nafaka ve tazminatların miktarı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı-karşı davacı kadının tüm, davacı-karşı davalı erkeğin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yersizdir.
2-Taraflarca karşılıklı olarak açılan boşanma davalarının yapılan yargılamasında ilk derece mahkemesince her iki davanın kabulüyle boşanmalarına ve boşanmanın ferilerine karar verilmiş; tarafların müşterek ikiz çocukları 2010 doğumlu ... ve Damla’nın velayetleri anneye verilmiştir. Karar, taraflarca istinaf edilmekle bölge adliye mahkemesince esastan ret kararı verilmiştir.
Velayet düzenlemesinde, çocukla ana ve baba yararının çatışması halinde, çocuğun yararına üstünlük tanınması gereklidir. Çocuğun yararı ise, çocuğun bedensel, fikri ve ahlaki bakımdan en iyi şekilde gelişebilmesi ve böyle bir gelişmenin gerçekleştirilmesi için, çocuğa sosyal, ekonomik ve kültürel koşulların sağlanmış olmasıdır. Çocuğun bu konulardaki üstün yararını belirlerken çocuk yetişkin biri olsaydı, kendisini ilgilendiren bir olayda, kendi yararı için ne gibi bir karar verebilecekti ise, çocuk için karar makamındaki kişinin de aynı yönde vermesi gereken karar yani çocuğun farazi düşüncesi esas alınacaktır.
Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 12. maddesi ile Çocuk Haklarının Kullanılmasına İlişkin Avrupa Sözleşmesi'nin 3 ve 6. maddeleri iç hukuk tarafından yeterli idrake sahip olduğu kabul edilen çocuklara, kendilerini ilgilendiren davalarda görüşlerini ifade etmeye olanak tanınmasını ve görüşlerine gereken önemin verilmesi gerektiğini öngörmektedir. Çocukların üstün yararı gerektirdiği takdirde görüşlerinin aksine karar verilmesi mümkündür. Velayet hususu, çocukları ilgilendiren konuların en başında gelir.
Velayet kamu düzenine ilişkin olup, resen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu nedenle, yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir.
Somut olayda, ilk derece mahkemesince alınan raporlar ve toplanan kanıtlara göre müşterek çocukların velayetleri davalı-karşı davacı anneye verilmiş ise de davacı-karşı davalı erkek tarafından temyiz dilekçesi ile 25/01/2021 tarihinde velayetin değiştirilmesi davası açıldığı, ...Aile Mahkemesinin 17/03/2021 tarihli 2021/60 esas 2021/222 karar sayılı kararı ile davanın kabulüne ve müşterek çocukların velayetlerinin babaya verilmesine karar verildiği anlaşılmış olup bu kararın, tarafların ayrı yaşama süreci için geçerli olduğu gözetilerek ve velayetin değiştirilmesine ilişkin yukarıda esas numarası yazılı olan dosya kapsamındaki deliller ve bu dosyadaki taraf beyanları dikkate alınarak, gerekirse idrak çağında olan müşterek çocukların da beyanlarına başvurularak, müşterek çocukların velayetleri hakkında bahsedilen hususlar ve elde edilen deliller doğrultusunda bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 2. bentte gösterilen sebeplerle bölge adliye mahkemesi kararının KALDIRILMASINA, ilk derece mahkemesi kararının BOZULMASINA, bozma sebebine göre velayet yönünden yeniden hüküm kurulacağından müşterek çocuklar için hükmedilen tedbir ve iştirak nafakalarına ilişkin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, bozma kapsamı dışında kalan temyize konu diğer bölümlerinin ise yukarıda 1.bentte gösterilen sebeple ONANMASINA, aşağıda yazılı harcın ...'e yükletilmesine, peşin harcın mahsubuna ve 397.80 TL. temyiz başvuru harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına, temyiz peşin harcının istek halinde yatıran ...'a geri verilmesine, dosyanın ilk derece mahkemesine, karardan bir örneğinin ilgili bölge adliye mahkemesi hukuk dairesine gönderilmesine kesin olarak oy birliğiyle karar verildi. 09.05.2022 (Pzt.)